Balanceren tussen ratio en emotie

De Argentijnse Claudia Piñeiro is journalist en schrijver van romans, scenario’s, theaterstukken en kinderboeken. De weduwen van de donderdag is haar tweede roman. Het boek kreeg in 2005 de Premio Clarin de Novela, een van Latijns Amerika’s meest prestigieuze literaire prijzen. Piñeiro schrijft over het idyllische leven in countryclub Altos de la Cascada dat ruw wordt verstoord door de economische crisis van 2001. In korte zinnen, verteld door verschillende personages, neemt de schrijfster de lezer mee naar dit roerige tijdperk in de Argentijnse geschiedenis.

Tegenstellingen
Argentinië is het land van de tegenstellingen. De platte pampa’s en de toppen van de Andes, het tropische noorden en het arctische zuiden, de rijkdom en de armoede, de ratio en de emotie. In De weduwen van de donderdag komt deze gespletenheid van het land terug. De hoofdpersoon, Virginia Guevara, leeft met haar man en zoon in een luxe countryclub net buiten Buenos Aires. Buiten de poort heerst de armoede, binnen de weelde.

Claudia Piñeiro beschrijft in haar boek wat die weelde doet met mensen. Hoe angstvallig de bewoners van Altos de la Cascada vasthouden aan hun bezit en aan het oordeel van de buren. Door het verhaal vanuit verschillende personages te vertellen, krijgt de lezer zowel observaties als interpretaties van het leven in de gated community voorgeschoteld.

De crisis
In de negentiger jaren reikten in Argentinië de bomen tot de hemel. Buenos Aires was een van de duurste steden ter wereld. De rijken werden rijker en de middenklasse floreerde. Maar de economie was gebouwd op drijfzand. Argentinië begon weg te zakken. Eerst langzaam en toen steeds sneller. Totdat de banken sloten, het spaargeld verdween en de Argentijnen opgesloten zaten in hun eigen land.

In De weduwen van de donderdag hangt deze crisis al vanaf bladzijde één als een donkere wolk boven het verhaal. De ellende die een heel land trof, wordt uitvergroot in de microkosmos van een countryclub. Altos de la Cascada is de wolk waarop een land en haar inwoners drijven. Roze aan de bovenkant, pikzwart aan de onderkant.

Perfecte symbiose
Piñeiro speelt niet alleen met schrijfstijlen, maar ook met tijd. Het verhaal schiet heen en weer tussen verleden en heden. Het variëren met tijd en schrijfstijl komt niet geforceerd over. Het geeft het boek juist diepte. De wijze waarop de crisis de bewoners binnen hun ommuurde paradijs raakt, wordt hierdoor zowel op persoonlijk als op groepsniveau inzichtelijk gemaakt.

De weduwen van de donderdag is een puntig geschreven, intelligent boek. Claudia Piñeiro gebruikt haar pen als vergrootglas waaronder ze de menselijke psyche legt. Wat gebeurt er met volwassenen wanneer zij worden blootgesteld aan onzekerheid in combinatie met sociale druk en verwachtingen? Hoe voed je je kinderen op in een gemeenschap die is afgeschermd van de boze buitenwereld. Wat is er nog belangrijk als je alles hebt dat je hart en geest begeren?

De antwoorden die de personages op bovenstaande vragen vinden zijn extreem. Maar ze zijn wel geloofwaardig en dat is de verdienste van Claudia Piñeiro. De weduwen van de donderdag is een perfecte symbiose tussen de emotie en de ratio die zo kenmerkend zijn voor het Argentijnse volk.