Any Way the Wind Blows

Gedurende 24 uur volgt Barman – die zowel het scenario schreef, de regie deed en de (voortreffelijke) muziek uitzocht – acht inwoners van Antwerpen, die ’s avonds allemaal op hetzelfde feest terechtkomen. De opzet doet denken aan films als Amores Perros en Piedras: mensen die op het eerste gezicht in hun eigen wereldjes leven maar meer met elkaar verbonden zijn dan ze denken. Tegelijkertijd zijn deze films een soort ode aan de steden waarin ze zich afspelen.

Matje

Het verschil is dat Any Way the Wind Blows minder gekunsteld is. Sommige personen beleven vrijwel niets, anderen maken veel mee. De dingen die gebeuren, hadden bovendien op elke andere dag kunnen plaatsvinden. Een figurant niest in het voorbijgaan. Iemand wordt ontslagen en van een ander wordt de auto gestolen. Zelfs de man die in operagezang uitbarst in bakkerij annex ontbijtcafé Het Dagelijks Brood, zit er elke dag. Ook de Kiss-fan met het ranzige matje die in een platenzaak komt vragen om een elpee van zijn favoriete band, doet dat met regelmaat, blijkt uit de reactie van de verkoper. Het zijn de ongewone dingen die dagelijks in een stad plaatsvinden die het verhaal zo werkelijk maken.

Open einde

Het realisme wordt versterkt door de dialogen, die soms grappig, soms banaal, soms licht-filosofisch maar altijd ‘echt’ zijn, en de onbekende acteurs. De kijker wordt daardoor een voyeur: eindelijk kun je onbeschaamd – maar kort – in de levens gluren van mensen die je op straat nauwelijks zouden opvallen. Het kijken en bekeken worden is dan ook een van de rode draden die door de film lopen. Wie een “echt plot” verwacht, komt bedrogen uit. Het feestje, waarbij uiteindelijk de relaties tussen de acht mensen duidelijk wordt, is niet het einde van de film. Sommige verhaallijnen worden (gedeeltelijk) afgerond, andere niet.

dEUS als ringtone

Dit fragmentarische en doelloze karakter is het probleem van de film. Het is moeilijk de spanning vast te houden zonder verhaal en dat lukt Barman niet in elke scène. Juist omdat er geen echt einde is, had de film gemakkelijk een kwartier korter kunnen duren. Bovendien vond ik het jammer dat er in de laatste tien minuten opeens een paar heel onwerkelijke elementen opduiken. Wel heel leuk zijn de kleine verwijzingen naar films (de openingsscène lijkt op die van Jackie Brown of The Graduate), literatuur (iemand citeert Cees Buddingh’ alsof hij het zelf heeft verzonnen) en muziek (dEUS als ringtone).

Verliefd op Antwerpen

Voor wie niet per se een lineair verhaal wil zien in de bioscoop, valt er bij Any Way the Wind Blows veel te genieten. De montage en muziek zijn in het grootste deel van de film zo goed dat een plot overbodig wordt. Barman heeft gewoon het gevoel van een grote stad willen overbrengen, en dat is hem heel goed gelukt: tijdens het feestje ’s avonds heb je het idee na een lange dag zelf dronken tussen de groep vreemden te zitten. Je hoort flarden van gesprekken, gezichten zijn vaag, het is donker en er beweegt veel, maar met een kleine vertraging. Laat je meevoeren door Barman. Wie nog niet verliefd was op Antwerpen, wordt het na deze film.