Theater / Voorstelling

Rire: Een aanstekelijk lachonderzoek

recensie: Antonia Baehr - Rire

Lachen, dat is wat Antonia Baehr, maker en performer van de voorstelling Rire als beste kan. Met haar vervreemdende mannelijke uiterlijk, in strak driedelig pak gestoken en ballerig naar achter gekamde kuif, leidt ze als een volleerd spreekstalmeester het publiek een uur lang door het landschap van de lach. Van ingehouden gêne-achtig gnuiven en giechelen, tot bulder- en schaterlachen. Van ordinair gehinnik en gegier, tot intimiderende lachstuipen.

~

Baehr brengt de lachvarianten met groot vakmanschap. Als een musicus leest ze de lachvariaties van haar partituur, met bijna wetenschappelijke precisie het schema volgend en zichzelf ondersteunend door met de voet de maat aan te geven. Het contrast tussen de ernst en zakelijkheid waarmee ze elke nieuwe lachpartituur aankondigt en de opvolgende reeks van lachvarianten vol van expressieve mimiek en brede gebaren, versterken het effect van Baehrs experiment.

Het effect van lachen zonder intenties

Lachen is aanstekelijk, blijkt uit dit onderzoek naar uiterlijk en effect van lachen zonder intentie. Als echo’s van Baehrs eigen lach klinken al snel verdekte giechels, grinnikjes en zelfs hele lachsalvo’s door het publiek. Bij de ene lach wat heviger dan bij de andere, maar toch steeds terugkerend. Hoewel niet iedereen zich er aan overgeeft, is Baehr voor velen regisseur van zijn of haar emoties. Of men nu wil of niet, bij velen is er de onvermijdelijk overgave aan lach.

Stuiterballen en tennisballen

Vanaf halverwege de voorstelling voegt Baehr steeds meer kunstmatige elementen aan de performance toe. Soms heel speels, zoals het gebruik van elektronica om haar lach tot absurdistische proporties te vervormen en rollende en stuiterende balletjes die met hun textuur en ritme het tempo en de kleur van de lach bepalen. Of een glasplaat, waarachter ze met vergroot, vervormd hoofd haar lach de zaal indrijft. Andere elementen zijn minder geslaagd, zoals een geluidstape en mengpaneel om het lachen van familieleden te illustreren en de eentonige, afsluitende video waarin ze zichzelf opdraagt 7 minuten achtereen te lachen. Ondanks dat blijft Rire een aanstekelijk en boeiend lachonderzoek.

Gezien op het Something Raw Festival.