Wie een kuil graaft …
De onlangs uitgebrachte film Decision to Leave (2022) wordt alom bejubeld. Zo sleepte de Zuid-Koreaanse regisseur, Park Chan-wook, op het festival van Cannes de prijs voor Beste Regisseur in de wacht. Is het romantische misdaaddrama inderdaad zo goed? Er valt niet zoveel op af te dingen.
De Zuid-Koreaanse cinema zit internationaal in de lift, dat moge duidelijk zijn. Het grote succes van producties als Oscarwinnaar Parasite (2019) en Netflixhit Squid Game (2021) kan weinigen zijn ontgaan. Regisseur Park Chan-wook timmert al flink wat jaren aan de weg en is bekend geworden door films als Oldboy (2003) en Handmaiden (2016). Zijn oeuvre bestaat grotendeels uit gewelddadige drama’s die visueel hoge ogen gooien. Zijn jongste film, Decision to Leave, vormt hierop geen uitzondering.
Ode aan Hitchcock
De film begint met een verdacht sterfgeval. Onderaan een steile rots wordt het – inmiddels ook door insecten ontdekte – lichaam van een bergbeklimmer van middelbare leeftijd gevonden. Aan inspecteur Hae-jun (gespeeld door Park Hae-il) en zijn collega de taak om de juiste verklaring te vinden. Al gauw komt de kersverse weduwe in beeld. Weet de opvallend jonge en aantrekkelijke Seo Rae (vertolkt door Tang Wei) er misschien meer van? Hae-jun volgt haar gangen maar al te graag. Niet alleen houdt hij wel van nachtelijk surveilleren – een soort remedie tegen zijn slapeloosheid – maar nog belangrijker, hij is duidelijk ook gebiologeerd door de raadselachtige Seo Rae. Wanneer zij ‘spontaan’ vertelt dat ze last heeft van hoogtevrees moet de speurneus in Hae-jun wel helemaal wakker worden.
De lange ode aan Hitchcock is moeilijk te missen voor filmfans. In de ban van een mysterieuze schoonheid; hoogtevrees; muziek die zo door Bernard Herrmann geschreven kon zijn… De verwijzingen naar Vertigo zijn legio en ze komen de hele film terug. Wanneer Seo Rae vrij laat in de film een ziekenhuisbezoek aflegt met een rozenboeket, denk je bijna automatisch aan het legendarische knotje van Madeleine in Vertigo. Het is ook behoorlijk gedurfd, Park Chan-wook vraagt zo zelf om een vergelijking met Hitchcocks meesterwerk. Wat voegt Decision to Leave daaraan toe?
Wondermiddeltjes, smartphones en natuursymboliek
Dat de film volgepakt is met leuke bijzonderheden is een understatement. Terloops passeren bijvoorbeeld een stuk of vier middeltjes tegen slapeloosheid de revue. Nachtelijk surveilleren; je voeten in een teiltje water dompelen; een half uur zonnen in de middagpauze; en – indirect – een lekker kommetje schildpaddensoep … : het is vermakelijk hoe de regisseur met zulke ludieke details strooit. Hetzelfde geldt voor het gebruik van de smartphone, die een interessant en eigentijds rekwisiet in de film vormt. Selfies, onthullende audio-opnamen, een cruciale app die afgelegde hoogtemeters registreert: het communicatiemiddel speelt een belangrijke rol in het ontwarren van de complexe knopen in het misdaadverhaal. Niet voor niets krijgt Seo Rae het advies om haar mobieltje onvindbaar te maken door hem zo ver mogelijk weg te gooien in de zee.
Het spelen met de symboliek van natuurelementen als rotsen en zee is een andere fraaie toevoeging. Voor de toeschouwer is het, te midden van de overvloed aan details en symbolen, overigens niet altijd eenvoudig om de draad vast te houden. Temeer omdat Park Chan-wook realiteit en fantasie wel eens in elkaar laat overlopen en op het laatst ook wat fragmentarischer te werk gaat, mogelijk om de duur van de (behoorlijk lange) film in de hand te houden. Dat vermindert het kijkplezier een beetje, maar het zou niemand mogen weerhouden om deze ingenieuze film te gaan zien.
Zelfde metafoor, andere film
De relatie tussen de beide hoofdpersonen ontwikkelt zich ietsje anders dan in Vertigo en is verrassend en goed doordacht. Maar de broeierige chemie tussen de hoofdrolspelers van Hitchcocks film wordt niet geëvenaard, de mimiek en dialogen van Seo Rae en Hae-jun overtuigen gewoon wat minder. Uiteindelijk is de metafoor dezelfde, op het laatst trekt de misleidster zelf aan het kortste eind en krijgt het spreekwoord ‘Wie een kuil graaft voor een ander … ’ een heel markante invulling. De hele setting is echter zo anders dan bij Hitchcock dat het leentjebuur spelen weinig afbreuk aan de film doet. Hij is veel meer dan een remake, maar wel erg schatplichtig aan de kleine Engelsman met zijn ellenlange schaduw.