In de toendra is er niets

Het toneel staat vol met boodschappentassen. Een vrouw van het platteland, getooid met plastic regenkapje, komt op met een zelfde boodschappentas. Ze kan het niet laten de vele aanbiedingen, waar ze in de supermarkt constant tegenaan loopt, aan te schaffen. Drie voor de prijs van twee en twee zakken houtskool gratis bij de worst, wat moet je er mee als je geen barbecue tot je beschikking hebt? Gelukkig is er nog een aanbieding voor een elektrische barbecue. Je hebt dan wel niets aan de houtskool, maar zo’n aanbieding kun je toch niet laten lopen? Dikker speelt de vrouw aandoenlijk en naïef. Maar zo zijn zeker niet al haar typetjes. Die zijn zeer veelzijdig. Van een Poolse vrouw die, op zoek naar een beter leven voor haar en een koelvries-combinatie voor haar oma, in de Nederlandse prostitutie belandde tot een Rotterdamse, getooid in boerka, die trouwde met een moslim. Haar leven is helder, want ‘maar één televisiezender, maar één boek, maar één vakantiebestemming’. Zo worden Dikkers typetjes van vreselijk extreem tot heel fijngevoelig gespeeld.

Consternatie
Even daarvoor begon Toendra met de opkomst van een Vlaamse dame, die na eerst een mannelijke toeschouwer het hof gemaakt te hebben, direct het publiek in vloog. Dit tot grote consternatie van de toeschouwers die zichtbaar schrokken van zoveel publieksparticipatie bij aanvang van de voorstelling. Het duurt dan ook even voordat het publiek van de schrik bekomen is. Een zucht van verlichting volgt als Dikker vertelt dat ze een typetje speelde.

Recht op onzichtbaarheid
De dame van de aanbiedingen komt even later nog terug als ze gebeld wordt door ‘de stroom’. Het maken van keuzes gaat haar niet goed af. Het resulteert er in dat ze in het donker komt te zitten. Dikker laat zien hoe de maatschappij in elkaar zit. Dit doet ze van een afstandje met behulp van haar typetjes. Ze moet niets hebben van het egoïstische cabaret van vandaag de dag, waarin het alleen maar om de cabaretier lijkt te gaan. Dikker houdt een pleidooi voor het recht op onzichtbaarheid. Ze pleit voor het niet hebben van een mening. Haar typetjes stellen zaken aan de kaart en het publiek mag zich daarbij een mening vormen. Een rode draad is er zeker in Toendra, maar soms is toch niet helemaal helder wat de typetjes met elkaar van doen hebben. Toendra sluit af met de Vlaamse dame die een nationaal-socialistische inslag blijkt te hebben en de ‘überbelg’ voorspelt. Dikker laat zien dat ze treffend en knap typetjes neer kan zetten. Toch blijft de nieuwsgierigheid naar de vrouw achter deze typetjes.

Ellen Dikker is met Toendra nog tot en met 25 april 2009 in veel theaters in het land te zien.