Schandalen in de familie

Ver van familie is het speelfilmdebuut van schrijfster/beeldend kunstenaar Marion Bloem, gebaseerd op haar gelijknamige roman uit 1999. Bloem tekende niet alleen voor de regie, maar schreef ook het scenario. Wie zijn wenkbrauwen fronst bij boekverfilmingen kan gerust zijn. Bloem heeft genoeg afstand van haar roman kunnen nemen en een onderhoudende film gemaakt, zonder de geest van haar eigen boek geweld aan te doen.

Ver van familie speelt zich af in 1986 en begint in New York, waar hoofdpersoon Barbie König (Terence Schreurs) na haar stiefmoeders dood al haar schepen achter zich verbrandt om oma in Nederland terug te zien. Barbie heeft ontdekt dat haar stiefmoeder oma’s brieven voor haar verborgen hield. De familie in Nederland zit niet op haar te wachten. Oma Em (Anneke Grönloh) is stervende: een confrontatie met haar verloren kleindochter zou haar dood versnellen. Oma Em is echter nog niet van zins te sterven, maar wil koste wat kost haar kleindochter zien, voor wie zij lang heeft gezorgd na de mysterieuze dood van diens moeder. Vanwege de geheimen rond het gezin waarin Barbie is grootgebracht, wordt alles in het werk gezet om haar weg te houden van oma. Barbies zoektocht wordt afgewisseld met flashbacks die een aantal familiegeheimen onthullen.

Sterke cast

In de roman wordt een portret van Barbies familie geschetst door dertien afzonderlijke familieleden. De film kent een verteller: Oma Em, een verrassend goed acteerdebuut van zangeres Anneke Grönloh. Hilarisch zijn de taferelen rond haar sterfbed, dat alles wegheeft van een gezellige koempoelan (bijeenkomst), compleet met Indische lekkernijen en een keur aan familieleden. Oma, ver in de negentig (dochter van een KNIL-soldaat en een Indonesisch plattelandsmeisje) heeft talloze kinderen en kleinkinderen – verwarrend, maar voor het begrip van het verhaal uiteindelijk niet storend.

Uniek is dat veel Indische acteurs, figuranten en BN’ers hun opmars in Ver van familie maken. Zo zien we onder meer Riem de Wolff, Chris Tates, Katja Schuurman, Johnny de Mol en Nada van Nie voorbij komen, zonder dat het overdreven wordt. Terence Schreurs is een aanwinst voor de Nederlandse film. Zij zet overtuigend Barbie neer die, geboren in Nederland en opgegroeid in de VS, de waarheid over haar verleden wil achterhalen. Haar sterke spel ontroert. Schreurs beschikt bovendien over een mooie zangstem waarmee ze de fraaie liedjes met het juiste gevoel vertolkt. De filmmuziek (van onder andere Alex Britti) roept echo’s op van Ry Cooder in Paris, Texas van Wim Wenders.

Familiefilm

‘I feel fine without luggage‘, zegt Barbie als zij haar koffer op een rondvaartboot achterlaat. Indische families slepen heel wat bagage met zich mee: de Japanse bezetting, de Indonesische revolutie, de repatriëring naar Nederland, de kille ontvangst en het stilzwijgend opgaan in de Nederlandse samenleving. Indische Nederlanders zouden een schoolvoorbeeld zijn van assimilatie en integratie. Ver van familie gaat niet over hun geschiedenis. Het is een familiefilm over Indo’s (géén Indonesiërs) die in Nederland een nieuw leven hebben opgebouwd, maar zich nooit hebben losgemaakt van hun verleden.

De film is gemaakt met steun van stichting Het gebaar, waarmee de overheid Indische initiatieven wil subsidiëren als tegemoetkoming voor de kille ontvangst van Indische Nederlanders na ’45. Bloems film is bedoeld als erkenning voor Indische mensen. Toch zal deze film een breed publiek aanspreken: wie heeft niet iets met familie?

Ver van familie gaat in première op 14 september tijdens Film by the Sea en is daar ook op 19, 20 en 21 september te zien, en op het Nederlands Film Festival. De film draait vanaf 23 oktober in de bioscopen.