Family Affair

We leven in een multiculturele samenleving. Maar daar zie je in het theater nog steeds niet veel van terug. Ook niet in Amsterdam. Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen, maar toch is het van publiek tot acteurs een vrij blank wereldje. Een aantal projecten probeert hier verandering in te brengen, en Theater Rast is hier met Jong Rast / 5 o’Clock Class West een voorbeeld van. Jongeren van verschillende achtergronden hebben hiervoor auditie gedaan, om vervolgens samen intensief workshops te volgen en een voorstelling op touw te zetten. Family Affair is het resultaat.

De voorstelling gaat, zoals de naam al doet vermoeden, over families. Ze bestaat uit korte sketches, waarin steeds weer andere spelers in monoloog- of dialoogvorm iets vertellen. Het decor bestaat uit veel meubelen: banken, tafels en kasten. Ook hangen er drie televisies, waarop vooral beelden van gevels en woonhuizen worden getoond. Allerlei verschillende situaties komen voorbij; een moeder die haar kind vertelt dat er condooms in huis zijn – voor het geval ze die nodig heeft – maar erg gestresst raakt zodra haar dochter vraagt waar ze liggen. Of een Turks meisje dat een jongen thuis heeft uitgenodigd om huiswerk te maken. Als haar ouders dat horen, willen ze alles weten. Ook al zweert ze dat ze hem ‘gewoon’ aardig vindt, ze zijn toch ontzettend op hun hoede. “En dat noemt zich dan een ‘modern Turks’ gezin”.

Als één geheel

De voorstelling zorgt ervoor dat je de acteurs – met verschillende etnische en culturele achtergronden – als één geheel ziet; zij voeren veel dingen uniform uit. Dit is bijvoorbeeld te merken aan hun bewegingen. Alles wat ze doen past als een puzzel in elkaar. Verder zijn er momenten dat de acteurs gezamenlijk zinnen uitspreken, waarin ze bijvoorbeeld vertellen wat hun ouders ze allemaal hebben geleerd. Je merkt dan dat ze op elkaar ingespeeld zijn; de zinnen lopen erg goed. De acteurs zijn heel vertrouwd met elkaar, waardoor er een overtuigend samenspel ontstaat. Wanneer drie jongens met een verschillende huidskleur drie broers spelen, geloof je het. Door de jongeren als eenheid te presenteren wordt de nadruk gelegd op alles wat zij gemeen hebben, in plaats van waar ze – door hun etnische en culturele achtergronden – in verschillen. Naast het gezamenlijke spel, komen er ook monologen voor. De personages die op die momenten worden geschetst zijn echter vrijwel inwisselbaar. De acteurs houden bovendien niet vast aan één personage, maar wisselen steeds.

Weinig ervaring, maar veel enthousiasme

De spelers zijn nog vrij jong en hebben weinig ervaring in het theater. Dat is goed te zien. Er zit zeker talent bij, maar dat moet wel nog verder groeien. Ze zitten namelijk nog vast aan hun ingestudeerde rollen en spelen daardoor vaak niet natuurlijk. Ook zijn ze niet zo goed op het publiek ingespeeld. Als er iets grappigs wordt gezegd en het publiek daar erg om moet lachen, gaan ze meteen door met het verhaal en laten geen pauze vallen. Hierdoor mis je een paar zinnen en dat is jammer. Maar hun enthousiasme springt er vanaf en dat slaat over op het publiek. Dat is minder vaak het geval bij doorgewinterde acteurs waarvoor elke opvoering weer de zoveelste is.

Pakkende verhalen

Als bron voor de vele verhalen zijn interviews afgenomen bij de acteurs, de teksten staan dus dicht bij ze. Sommige verhalen zijn vooral heel ontroerend, andere juist heel grappig en gevat. Ze zijn heel pakkend, wat er voor zorgt dat de voorstelling op een hoger niveau wordt getild. Zo vertelt een meisje over haar moeder die steeds weer een andere man mee naar huis neemt. Dat verhaal is zielig omdat duidelijk wordt dat ze dit heel erg vindt. Haar moeder belooft elke keer geen mannen meer in hun leven toe te laten, maar die belofte verbreekt ze telkens weer. Tegenover dit aangrijpende verhaal staat dat van een meisje dat na een ruzie met haar vader besloot op een vlot te gaan wonen en nooit meer terug te komen. Maar toen ze hoorde wat het avondeten was, rende ze toch meteen weer terug naar huis. Zoiets vergelijkbaars heeft bijna iedereen een keer meegemaakt. Door die herkenbaarheid is het een vertederend en tegelijkertijd grappig stukje.

Family Affair is een leuke, humoristische en ontroerende voorstelling geworden. Door te streven naar een eenheid is het gelukt om alle verschillende culturele achtergronden met elkaar te verbinden. Ook al moeten de acteurs nog veel ervaring opdoen, je merkt dat er talent rondloopt. Theater Rast en Jong Rast / 5 o’Clock Class West hebben een geslaagde voorstelling weten neer te zetten.