Film / Films

Verstikkende moederliefde

recensie: Mon fils à moi

‘Julien! Julien!’ Het is een dwingende lokroep waarmee de moeder voortdurend haar positie doet gelden in relatie tot haar zoon. Het klinkt moederlijk bezorgd, maar al gauw ontgaat je de onverbiddelijke en bezitterige ondertoon niet meer in Mon fils à moi. Die titel is veelzeggend, en omdat de film begint met het einde, is de thematiek meteen duidelijk en de plot weinig verrassend. Dat is geen gemis, integendeel: alle aandacht gaat uit naar de manier waarop dit verhaal over verstikkende moederliefde wordt neergezet. Daarmee wint de film slechts aan overtuigingskracht.

~

Julien (debutant Victor Sévaux) is een jaar of dertien en bevindt zich in dat fysieke en emotionele schemergebied tussen kind en adolescent; tussen kneedbaar en vertederend enerzijds, en eigenzinnig en seksueel anderzijds. Op school en bij oma heeft hij een vriendinnetje en een hippe coupe, thuis draagt hij een keurige scheiding en danst hij met zijn moeder op oubollige muziek. De overdreven aandacht van Maman (Nathalie Baye) lijkt Julien weinig te deren, al is zijn dubbelleven op den duur niet houdbaar; opgroeien zal hij toch. Moeders halsstarrige onwil dat in te zien levert enkele pijnlijke scènes op. Ronduit gênant is het als Maman Julien dwingt zijn handen voor zijn kruis weg te halen, omdat ze ‘dat toch al zo vaak’ heeft gezien.

Escalatie

Na een opeenstapeling van incidenten en de ontdekking dat haar zoon een vriendin heeft (je zou bijna zeggen: op iemand anders dan háár verliefd is) slaat de moeder door. De psychologische oorlogvoering tussen moeder en zoon op zichzelf overtuigt, dankzij het voortreffelijke spel van Baye en Sévaux en de onheilsspellende sfeer binnenshuis. Julien wordt in het nauw gedreven en verzet zich op klassieke kinderwijze: door zijn bord niet leeg te eten.

~

De gezinssituatie is minder sterk. Een afwezige, immer werkende vader die zich verlaat op zijn (huis)vrouw is nog tot daaraan toe en waarschijnlijk als typisch Frans bedoeld. Maar dat Papa het nogal sullig laat afweten als de waanzin van zijn vrouw escaleert, irriteert en wringt een beetje. Een mogelijke verklaring voor het gedrag van Maman ontbreekt jammer genoeg. De film drijft op de toenemende spanning tussen moeder en zoon, maar omdat je het einde al weet, was enige psychologische verdieping welkom geweest. Als gedragsstudie van een situatie die ongetwijfeld meer voorkomt dan we kunnen bevroeden, is Mon fils à moi dankzij uitstekende hoofdrolspelers absoluut de moeite waard.