Kleine jongetjes worden groot

Scène uit Vincent

Filmmaker Luke Morris, die in 2000 met zijn korte film Je t’aime John Wayne een European Award won, besloot enkele jaren daarna een platform te starten voor het ondergeschoven kindje van de filmkunst. Dat werd Cinema16, waarop inmiddels vier dvd’s verschenen: European Short Films, British Short Films, European Short Films en het meest recent American Short Films. De namen op de rol van deze dvd zijn namen die je als filmliefhebber bij voorbaat al hevig opgewonden maakt: Tim Burton, Gus van Sant, Alexander Payne, Todd Solondz, George Lucas en zelfs Andy Warhol!

Vroeger werk

Ruim drie uur film, meestal voorzien van (uit te zetten) audiocommentaar van de regisseurs zelf. Het gaat vaak om vroeg werk van toen de heren – vreemd genoeg zit er geen vrouwelijke filmmaker tussen – nog niet beroemd waren. Zo is het drie minuten durende Freiheit van George Lucas een vingeroefening uit zijn universiteitsdagen in 1966. Het curieuze filmpje over een van Oost- naar West-Duitsland ontsnappende student is buiten de Verenigde Staten nauwelijks te vinden. Dat geldt iets minder voor Vincent van Tim Burton uit 1982 (je vindt het filmpje op de SE van Tim Burton’s The Nightmare Before Christmas). Destijds was Burton nog animator bij Disney, waar hij onder meer betrokken was bij The Fox And The Hound. In amper zes minuten is duidelijk de kiem te zien van latere stop-motion- en animatiefilms als Stainboy, Tim Burton’s The Nightmare Before Christmas en het vorig jaar uitgebrachte Corpse Bride.

Scène uit Terminal Bar

Een van de mooiste shorts op deze sterke dvd zit direct aan het begin. Het zestien jaar oude Lunchdate van regisseur Adam Davidson (Law & Order, Lost) is een heerlijk intiem zwart-witfilmpje over vooroordelen en stereotypes. Een sjieke blanke vrouw strandt in een stationsrestauratie waar ze een zwarte zwerver tegenover zich vindt die zich aan haar zojuist aangeschafte maaltijd tegoed lijkt te doen. Er wordt weinig gesproken in de film, de mooie beelden vertellen het verhaal. Davidson besteedde bijzonder veel aandacht aan lichtval en contrast. Soms lijkt de hoofdrolspeelster bijna licht te geven. Ook bijzonder is Terminal Bar van de relatief onbekende Stefan Nadelman. De 22 minuten durende documentaire over een verdwenen bar in New York is bijzonder cool vormgegeven. Duidelijk is te zien dat Nadelman z’n sporen verdiende in het ontwerpen van flashy webpagina’s. Voorzien van een hippe soundtrack met hiphop- en technobeats zou de documentaire niet misstaan op MTV. Terminal Bar won in 2003 niet voor niets een prijs op het Sundance Festival.

Handtekening

Het leuke van de Cinema16-serie is dat je de unieke handtekening van later beroemd geworden regisseurs achteraf kunt herkennen. De treurigheid die Sideways en About Schmidt van Alexander Payne bijvoorbeeld kenmerkten zit ook al in Carmen, die de Amerikaanse Oscarwinnaar eind jaren tachtig maakte over een zwakbegaafde tankstationbediende.

Scène uit Carmen

En de dromerige, vervreemdende vormgeving die Gus van Sant later toepaste op Elephant, Last Days en Gerry zit ook al in het in zwart-wit geschoten The Disciple of D.E. uit 1982. Cinema16 is een unieke verzamelserie met sterk werk van gevierde regisseurs en onbekende talenten. Niet alleen voor filmfreaks maar voor iedereen die van filmkunst houdt.