Lichtverteerbaar leerzaam

Dr. Watson en een levensvraag

De drie tot op heden verschenen delen vormen een hechte eenheid waarin de gebeurtenissen uit alle verhalen grotendeels samenhangen. Centraal staat een kat die de handelingen van zijn baas, een rabbijn, probeert te begrijpen. De kat heeft in het eerste deel een papegaai opgegeten en daardoor de mogelijkheid tot spreken gekregen, waardoor hij zijn baas de oren van zijn kop vraagt. Op die manier creëert Sfar een soort Dr. Watson, die net zo onwetend is als de lezer en dus op de hoogte moet worden gebracht van alles wat er gebeurt. Door de kat een humoristische rol mee te geven valt dat leerzame aspect niet zo op en Sfar maakt dus niet de fout die andere serieuze strips soms wel maken: hij wordt niet te betuttelend en probeert ons niet te veel informatie door de strot te duwen.

De avonturen van de sprekende kat hebben in feite twee lagen: een simpele laag die de beginselen van het jodendom uitlegt, en een diepere laag die draait om de dilemma’s van de rabbijn, die ontstaan doordat hij geconfronteerd wordt met zaken waar hij nog nooit over heeft nagedacht. Zo heeft de hij moeite met de plannen van zijn dochter om te trouwen met een andere rabbijn. Uit zijn toestemming voor het huwelijk spreekt echter de geleidelijke ontwikkeling die de rabbijn doormaakt.

Deel drie is eigenlijk het interessantste deel uit de serie. Hierin laat de, anders zó streng gelovige, rabbijn zijn principes op een avond varen en handelt tegen de regels van het Jodendom in. Sfar brengt de gebeurtenissen die hem tot die daden drijven goed in beeld. In feite draait alles om de vraag die de rabbijn zichzelf ook stelt aan het einde: als je ook gelukkig kunt zijn zonder je aan de Thora te houden, waarom zou je dan al die regels navolgen? Het derde deel eindigt zonder dat de rabbijn een antwoord weet te formuleren maar is ondanks dit gemis bevredigend.

Persoonlijk

Sfar weet de verhalen ondanks de serieuze thema’s licht verteerbaar te houden en dat is best knap, want de balans tussen serieus en té serieus is vaak moeilijk te vinden. De kat is een gouden greep geweest die hem een handvat geeft voor talrijke komische situaties en tegelijkertijd de onwetende lezer vertegenwoordigt, waardoor er ook nog wat te leren valt. Met interessante bijfiguren als de rabbijn en diens dochter zorgt Sfar ook nog eens voor een interessante verhaallijn die de delen met elkaar verbindt. Veel series verzanden in het eindeloos opsommen van feitjes, Sfar weet dat te voorkomen en dit komt het verhaal ten goede.p>

In zijn tekeningen heeft Sfar een stijl gevonden die de mogelijkheid biedt een serieus verhaal te vertellen waar hij toch komische elementen in kan verwerken. Zijn niet altijd even strakke lijnvoering zal voor sommige lezers niet direct de favoriete tekenstijl zijn, maar na een tijdje went het. Anderen zullen het vermoedelijk juist weten te waarderen, want Sfar zet een hele aparte, persoonlijke stijl neer en dat is weer eens wat anders dan allerlei stripseries die nauwelijks van elkaar te onderscheiden zijn. Samen met de serieuze maar interessante verhaallijn is het een mooie afwisseling voor de ‘mainstream strip’.

De kat van de rabbijn 1: Het bar mitswa • Scenario & Tekeningen: Joann Sfar • Uitgever: Atlas • Prijs: € 14.50 (hardcover) • 48 bladzijden • ISBN: 90 450 1158 1

De kat van de rabbijn 2: De malka van de leeuwen • Scenario & Tekeningen: Joann Sfar • Uitgever: Atlas • Prijs: € 16.50 (hardcover) • 48 bladzijden • ISBN: 90 450 0737 1

De kat van de rabbijn 3: De exodus • Scenario & Tekeningen: Joann Sfar • Uitgever: Atlas • Prijs: € 16.50 (hardcover) • 48 bladzijden • ISBN: 90 450 0778 9