Een onbelangrijke ontvoering

“Het is hier niet zo koud als het klinkt”, zijn de eerste woorden van Random Wilder, onze gids in Ice Haven. Wilder is een bittere man. Hij zou graag de dorpsdichter van het plaatsje willen zijn, maar helaas maakt zijn buurvrouw en aartsrivaal Ida Wentz meer kans op die titel. Wilder is slechts een van de karakteristieke figuren in Ice Haven die wel wat weg hebben van de personages uit tv-series als Twin Peaks en – in iets mindere mate – Gilmore Girls.

Jong geleerd

Er komen dezelfde soort personages voorbij die we ook zagen in eerder werk van Clowes. Zoals knappe en slimme tienermeisjes vol dromen en volwassen mannen die de wereld proberen te begrijpen, maar zich snel terugtrekken in hun eigen eigenaardigheden. En dan zijn er nog de kinderen die zich veel volwassener voordoen dan ze zijn, zoals het jongetje Charles. Hij is verliefd op zijn tien jaar oudere halfzus en is bang dat zijn vriend Carmicheal achter de ontvoering van David Goldberg zit. Charles praat met zijn vriendjes over seksualiteit, geweld en de zin van het leven zoals je eerder van een hoogleraar zou verwachten dan van een kind. Alleen zijn vermoedens over de ontvoering verzwijgt hij voor iedereen, zelfs voor zijn psychiater.

Deze ontvoering vormt de rode draad in het verhaal. Maar Clowes heeft van Ice Haven geen spannende detectiveverhaal gemaakt waarin de ontvoering opgelost wordt door briljant speurwerk. Integendeel, het echtpaar Amis gaat op onderzoek uit. Als Mr. Amis aan het speuren is, blijft zijn vrouw op de hotelkamer. Toch vindt hij overal in Ice Haven kledingstukken die identiek zijn aan die van zijn vrouw. Een ander bewijs van het ondergeschikte belang van de ontvoering is het feit dat ineens het bericht komt dat David Goldberg gevonden is, zonder dat Clowes daar veel aandacht aan besteedt. Het is meer een gegeven.

Milkshake

Ice Haven lijkt in eerste instantie te bestaan uit korte afzonderlijke verhalen. De verhalen hebben eigen titels en zijn per karakter op een andere wijze getekend. De verhalen over Charles en zijn vriendjes zijn getekend op dezelfde wijze als de Peanuts strips van Charles M. Schulz, de verhalen over Mr. en Mrs. Amis zijn op dezelfde wijze getekend als oude jaren ’40 detectivestrips en de allereerste Batmanverhalen. Random Wilder en andere ‘normale’ bewoners van Ice Haven zijn getekend in de stijl die Clowes ook in eerdere strips als Ghost World en David Boring hanteerde.

Clowes moet lang nagedacht hebben over de uitwerking van Ice Haven. Het is nogal een opgave om allemaal verschillende tekenstijlen zo op elkaar aan te laten sluiten dat het een verhaal vormt. Doordat de afzonderlijke verhalen twee pagina’s lang zijn, wordt er spanning opgebouwd rondom de karakters en de wijze waarop zij onderling met elkaar te maken hebben.

Wat is een strip?

Aan het begin en einde van Ice Haven laat Clowes de verzonnen stripcriticus Harry Naybors aan het woord. Naybors gaat in op wat een comic nu eigenlijk is. Volgens hem komt het hier op neer:

Comics in its embrace of both the interiority of the written word and the physicality of image more closely replicates the true nature of human consciousness and the struggle between private self-definition and corporeal reality

Behalve Clowes’ visie op wat een strip moet zijn, wordt hier in feite ook de kern van Ice Haven weergegeven. Je leest de zielenroerselen van alle karakters en ziet wat ze daarmee doen in de samenleving waarin ze zich bevinden.

Overtreffende trap

Met Ice Haven overtreft Clowes zijn eerdere werk met gemak. Vooral de structuur van het verhaal is knap in elkaar gezet. Ice Haven is geen spectaculaire of spannende strip. Het gaat vooral om mensen, wat ze doen en hoe ze denken. Net als in Ghost World komen ook in Ice Haven allerlei rare types voorbij, toch twijfel je als lezer geen moment aan het bestaan van dergelijke vreemde vogels. En daarin zit de kern van de kracht van Clowes. Je voelt je als lezer aangetrokken tot zijn personages; hoe somber, doelloos en verbitterd sommigen ook mogen zijn. Dat één van de personages Julie Patheticstein heet, zegt wat dat betreft genoeg.