Naar Moskou, Moskou (Bos Theaterproducties)

Nadat ze Tsjechovs stuk opvoeren blijven de actrices Lucy, Pien en Inez elkaar nog met regelmaat zien. De voorstelling toont drie van dit soort avonden, een initiatief dat door henzelf “club” wordt genoemd. Op een rare toon spreken ze het woord uit, alsof ze er zelf weinig heil aan beleven. En zoveel lief wordt er ook niet gedeeld. Af en toe memoreren de actrices met weemoed hun oude Tsjechoviaanse personages, maar over het algemeen klagen ze over de nietsontziende werkelijkheid. Over te hard werken, problematische familierelaties (Inez), over toneelangst, over het uitblijven van inspiratie, over jonge minnaars zonder ruggengraat (Pien) en over een leven als “bedrogen bijzit” (Lucy).

Moskou

Naar Moskou, Moskou is speciaal geschreven voor Trudy de Jong, Elsje de Wijn en Els Ingeborg Smits, die samen naar de toneelschool gingen. Nooit in hun carrière speelden zij een opvoering van Tsjechovs De drie zusters en daar wilde toneelschrijver Elmer Schönberger nu verandering in brengen. De actrices spelen sterk. Ze moeten met name zitten en praten en maken uitputtend gebruik van hun gezichtsuitdrukkingen. Jammer dat waar ze over spreken zo aan de oppervlakte blijft. Behalve de sores krijgt alleen het begrip Moskou meer aandacht, zoals de titel doet verwachten. Moskou staat voor de streng-in-de-communistische-leer-zijnde vader van Inez’, die thuis het Kremlin in luciferhoutjes heeft nagebouwd. En voor het ver-weg-zijn van onbevangenheid en idealen, maar ook voor ergens een deur die nog open staat, een sprankje van iets anders.

Vaag

Er zit nog een dromerig element in dit stuk. Steeds wanneer de mise-en-scène verandert in de volgende van de drie clubavonden, horen we een kinderstem zachtjes vertellen over één van de vrouwen. Helaas verstaan we er bar weinig van. Gaat het over de actrices zoals ze nu zijn, of over hun onschuldige kindertijd? Moet het aan de intimiteit van een familie doen denken, een verwijzing naar zusters soms? De stem blijft een vorm zonder kracht.

Opsteker

Hilariteit is er, zoals vaker in onze theaters, wel genoeg, vooral door harde opmerkingen. “Elke vrouw krijgt de stalker die ze verdient” is een opsteker van Pien voor Lucy. Stelker zegt ze trouwens, terwijl ze toch de modernste is met haar vriendjes van rond de dertig. Merkwaardig. Voor Inez heeft Pien de bemoedigende conclusie “Jij haat je vader, en hij jou,” waarop deze zegt: “Och nee, dat mocht ik willen, voor gevoel kom ik niet in aanmerking”.

Geen vragen

Er wordt zo weinig ingegaan op dingen buiten het dagelijks leven, dat we zonder vragen of ideeën de schouwburg uitlopen. Behalve de botte bijl is er niets dat een indruk achterlaat. Met diepgang, waar een uitstapje naar het oude stuk van Tsjechov best de mogelijkheid toe bood, waren de kwaliteiten van De Jong, De Wijn en Smits veel beter uit de verf gekomen. En hadden wij meer gehad dan een avond entertainment.

Naar Moskou, Moskou is nog te zien tot en met 26 mei in verschillende theaters in Nederland.