‘Mensen zijn hun gevoel voor humor kwijt’
De Belgische Fabrice Du Welz wil films maken die mensen verwarren en aan het denken zetten. Met zijn eerste lange speelfilm Calvaire lijkt dat aardig te zijn gelukt. Herbergier Bertol ziet Marc, een rondtrekkende volkszanger, aan voor zijn vrouw die hem verlaten heeft. Vastbesloten haar niet weer te laten gaan saboteert hij Marc’s busje. Maar, dit is slechts het begin van zijn waanzin… Gezien de bezoekersreacties is er een tussenweg nauwelijks mogelijk; of je vindt Calvaire walgelijk, of je vindt hem geweldig.
~
Du Welz: “Eén van de redenen om deze film te maken was om te provoceren. Mensen zijn hun gevoel voor humor kwijt. Niemand is nog gewend zich ongemakkelijk te voelen. In eerste instantie ligt de sympathie van de kijker bij de bad guy uit de film. Alleen dat zorgt bij veel mensen al voor een ongemakkelijk gevoel.
Afstotend
Alles en iedereen lijkt tegenwoordig zo politiek correct. De reacties op Calvaire zijn vaak heftig. Ik ben zelfs al uitgemaakt voor nazi vanwege een bepaalde scène in de film. Persoonlijk vind ik het erg leuk en interessant om met mensen in discussie te gaan over dit soort zaken; over waarom ze het als afstotend ervaren en waarom ik bepaalde dingen zo heb verbeeld, maar mensen die zo heftig reageren willen dat doorgaans niet eens meer. Die hebben hun mening al gevormd en blijven daarbij. Toch vindt ik de reacties die Calvaire uitlokt geweldig; dat is precies wat ik wil bereiken met mijn werk. Dat mensen in bed liggen en niet kunnen stoppen met nadenken over hetgeen ze zojuist gezien hebben.”
Absurditeit
Een film die vaak genoemd wordt in combinatie met Calvaire is The Texas Chain Saw Massacre uit 1974. Ook Du Welz zelf geeft aan dat dit een grote inspiratiebron is voor zijn werk: “Ik heb een vreemde relatie met film. Ik wil verontrust raken, aan het denken gezet worden door een film. Ik zie ontzettend veel films, maar de films van Polanski en The Texas Chain Saw Massacre betekenen voor mij toch wel het meest. De absurditeit en wreedheid in die films spreken mij ontzettend aan.
Geaccepteerd geweld
Waar ik mij altijd erg over verbaas is de felle reactie van mensen op het geweld in mijn film. Kijk naar het journaal en je ziet dingen die minstens zo bizar en gewelddadig zijn. Maar dat is dan toch een soort van ‘geaccepteerd geweld’. Wanneer mensen de redenatie achter het geweld niet kunnen volgen, hebben ze er blijkbaar toch veel meer moeite mee.”
Beestachtigheid
Een liefdesverhaal. Zo omschrijft Du Welz zijn Calvaire zelf. “Een heel gruwelijk liefdesverhaal, dat wel, maar de illusie van liefde speelt wel een erg grote rol in deze film. In zekere zin probeer ik uit te vinden of het de illusie van liefde is die ons mens maakt, die ons onderscheidt van dieren, of is het juist het tegengestelde? Maakt liefde dat we ons als beest gaan gedragen? Met Calvaire zoek ik de grens op tussen menselijkheid en beestachtigheid.
