Guerre

Guerre is het verhaal van een willekeurige oorlog (aan jou de keuze om er zelf één van de velen in te vullen) en wat dat voor een gezin voor gevolgen heeft. Op een dag komt de vader terug, terwijl de moeder en haar twee dochters hem voor dood hielden. Hij krijgt niet het warme onthaal waar hij op had gehoopt. Zijn vrouw is verliefd geworden op zijn broer, die inmiddels de rol van vader heeft overgenomen. Vader zelf wil dit niet zien, letterlijk; hij is blind. En misschien was het ook beter voor hem als hij ook niet meer kon horen, want de verhalen die hij van zijn vrouw en kinderen te horen krijgt zijn schokkend.

Drijfzand

Het toneelstuk duurt vrij lang voor wat het te bieden heeft. Alle ellende wordt uitgekauwd. Op den duur lijkt het alsof je in drijfzand terecht bent gekomen. De situatie is uitzichtloos, er is teveel gebeurd en dit gezin zal nooit meer normaal functioneren. De vader is van mening dat moeder er beter aan had gedaan als ze zichzelf van kant had gemaakt, nadat ze hem heeft opgebiecht door de buurman verkracht te zijn. Je hapt naar adem tijdens het horen van dit soort gesprekken, maar het duurt heel lang voordat je weer voldoende lucht krijgt. Positief nieuws hoef je niet verwachten in dit stuk en dan voelt zo’n zwaar stuk al snel erg lang aan. Dat gevoel wordt nog eens versterkt door het irritante, scherpe piepgeluid en de felle lichten die aan het eind van elke akte gebruikt worden. Je hoopt steeds dat dat snel stopt, een mooi detail in dit oorlogsdrama.

Met de neus op de feiten

Nu is dit stuk natuurlijk wel heel aardig, maar qua thema zeker niet nieuw. Regelmatig krijg je zo’n persoonlijk verhaal (over een gezin na de oorlog, vluchtelingen, etc.) te horen via de media. En er zijn ook al verschillende toneelstukken geweest die hebben ingespeeld op oorlogservaringen en het leven na de oorlog. Is Guerre dan overbodig? Nee, zeker niet. Het is een mooie toevoeging aan het bestaande aanbod. Je wordt goed met je neus op de feiten gedrukt. De oorlogssituatie wordt ontzettend persoonlijk gemaakt, waardoor je er zeker tijdens en na de voorstelling over na gaat denken. En daarmee is het doel wel bereikt.

Kwetsbaar

Guerre wordt opgevoerd in het Frans en is goed te volgen, zeker met de Nederlandse vertaling die op de muur geprojecteerd wordt. Maar eigenlijk is de tekst amper nodig. De pijn is van het gezicht van de acteurs af te lezen. De ongemakkelijkheid is te voelen. Sommige acteurs zouden nog net wat pittiger mogen spelen. De moeder bijvoorbeeld die net te makkelijk vermoeid en moedeloos op het podium staat. De twee dochters springen er absoluut uit. Ze spelen uiterst kwetsbaar en soms levert het rusteloze gedrag van de jongste een lach op in de zaal, die al snel over zal gaan in medelijden.

Bijval

Lars Norén is verantwoordelijk voor de tekst en de regie van dit stuk. Hij is vooral wereldwijd bekend door zijn relatiedrama’s, iets wat je in Guerre duidelijk terug ziet komen. Dit trieste verhaal heeft hij bitter neergezet. Na afloop verlaat je de zaal met een bedrukt gevoel. Onder Noréns leiding hebben de acteurs goed hun best gedaan. En de organisatoren van Holland Festival hebben een goede keuze gemaakt om dit stuk (dat al in Parijs en Montréal veel bijval kreeg) nu eens in Nederland te laten opvoeren.