Onder het stof vandaan gehaald

The Cars That Ate Paris (1974)

Hoewel de titel anders doet vermoeden, gaat het hier niet om een B-film waarin intergalactische reuzenauto’s de Franse hoofdstad onveilig maken. Peter Weirs eerste bioscoopfilm is een merkwaardig verhaal over een klein dorpje op het Australische platteland. De inwoners van het plaatsje Paris voorzien in hun levensonderhoud door auto’s te laten verongelukken en de bruikbare delen eraf te slopen. Het is me niet helemaal duidelijk wat schrijver/regisseur Weir precies met deze film wilde zeggen. Waarschijnlijk heeft het iets te maken met de jeugd die in opstand komt tegen het verstikkende karakter van veel traditionele dorpsgemeenschappen, maar het blijft gissen. The Cars That Ate Paris is gedateerd en vreemd, maar wel intrigerend. Volgens een van de quotes uit de trailer blijft de film nog dagen door je hoofd spoken, en dat zou best wel eens waar kunnen zijn.

Picnic at Hanging Rock (1975)

Deze film heeft minder tijd nodig om indruk te maken. Weirs ontwikkeling van Paris naar Picnic is te vergelijken met die van David Lynch tussen Eraserhead (1977) en The Elephant Man (1980): van vreemd en experimenteel naar elegant en stijlvol. Picnic doet daar nog een grote dosis mysterie bovenop. De film gaat over drie meisjes en hun gouvernante die tijdens een uitstapje op Valentijnsdag 1900 op onverklaarbare wijze verdwijnen. Hoewel de film verscheidene aanknopingspunten lijkt te bevatten, blijft de ware toedracht verborgen. Weir filmde dit drama in prachtige gouden tinten die doen denken aan Kubricks Barry Lyndon (ook 1975) en The Duellists (1977) van Ridley Scott. Picnic at Hanging Rock was Peter Weirs eerste echte meesterwerk.

The Last Wave (1977)

Picnic had een perfecte balans gevonden tussen mysterie en verhaal, maar in Weirs volgende film, The Last Wave, hebben de mysterieuze voorvallen de overhand. Richard Chamberlain ontdekt dat hij een medium is voor oeroude aboriginal-krachten. Hij droomt van apocalyptische gebeurtenissen die vervolgens ook echt uitkomen: regenbuien in hartje zomer, hagel en zwarte regen, tot aan de “laatste golf” uit de titel. Na dik anderhalf uur zijn we niet veel wijzer geworden. The Last Wave is net een tikje te vaag om echt geslaagd te noemen.

The Plumber (1979)

Weir maakte deze kleine film voor de Australische televisie. Hij schreef zelf het scenario over de jonge vrouw die geplaagd wordt door een loodgieter uit de hel. Hij belt op zekere dag bij haar aan met de mededeling dat haar leidingen aan vervanging toe zijn, en begint vervolgens de badkamer te slopen. Haar omgeving ziet de lol wel in van de “excentrieke” loodgieter, maar de vrouw wordt steeds wanhopiger. Vanwege het thema doet de film denken aan een andere vroege tv-film van een andere wereldberoemde regisseur: Duel (1971) van Steven Spielberg. The Plumber is minder spannend maar wel veel grappiger door de rare streken van loodgieter Max. The Plumber is een leuk curiosum in het oeuvre van Weir, maar in het grote geheel niet meer dan een voetnoot.

De dvd’s

A-Film heeft de films uitgebracht op vier vrijwel identieke dvd’s: eigenlijk verschillen alleen de menu’s en de films van elkaar. De “special features” zijn beperkt tot de trailers van de vier films en een lijstje met Weirs filmografie. Ook de beeldkwaliteit van de schijfjes is niet bijzonder opwindend, maar volkomen adequaat gezien de leeftijd van de films.

Peter Weirs vroege films lijken in niets op latere kassuccessen als The Truman Show of Master & Commander. Het zijn kleine films die soms indruk maken, maar altijd intrigeren. Dankzij de dvd-technologie zijn er weer vier pareltjes onder het stof vandaan gehaald en voor een nieuwe generatie filmliefhebbers beschikbaar gemaakt.