Overwinning en ongemak

Laura van Dolron heeft de tekst Constellations van de jonge Britse toneelschrijver Nick Payne geregisseerd, een tekst die werkt als een kloppend uurwerk, vol kleine ingenieuze vondsten en mooie ideeën. In het stuk wordt de alom bekende ontmoeting tussen man en vrouw op een andere manier getoond vanuit de snaartheorie, die uitgaat van parallelle universa die naast elkaar bestaan. Zo is er in elk universum een andere toekomst mogelijk, afhankelijk van de keuzes die wij maken.

Keuzes en blunders
Doordat in het stuk de verschillende keuzes en mogelijkheden worden uitgespeeld, leer je in een korte tijdspanne de personages goed kennen. Je ziet hun blunders, hun overwinningen, hun ongemak en de groeiende intimiteit. Dit zorgt ervoor dat je als toeschouwer al snel meeleeft met  de personages. Wanneer Roland Marianne een huwelijksaanzoek doet, gaat dit allereerst een aantal keer mis: zij wijst hem af, hij heeft zijn speech niet bij zich, hij komt überhaupt niet uit zijn woorden, totdat het uiteindelijk in een universum wel goed gaat en zij hem het jawoord geeft.  Een dergelijke scène zorgt voor opluchting, juist omdat je daarvoor met samengeknepen billen zat te kijken naar een man wiens aanzoek keer op keer mislukte. Niet dat deze mislukkingen uitsluitend pijnlijk of ongemakkelijk zijn, zij werken veelal ook komisch en hier wordt ook in het spel op ingezet.

Lichtvoetig
De komische noot is iets wat door het hele stuk heen aanwezig blijft, een tegenwicht voor de soms zwaarmoedige scènes. Zo is er een universum waar het stuk steeds naar terug blijft keren, het universum waarin Marianne ongeneeslijk ziek is. Steeds wanneer deze scène voorbij komt wordt de lichte, humoristische toon van de rest van het stuk doorbroken. Die scène is echter moeilijker te accepteren dan de rest van het stuk. De herhaling van de scène zorgt ervoor dat deze aan impact verliest. Ik voelde dat ik begon af te stompen door dit drama, terwijl ik er in eerste instantie wel behoefde aan had, juist door de speelse lichtheid die in de rest van de scènes overheerst.

Met name de ongemakkelijke momenten lijken in de voorstelling meeslepend te werken. Dit heeft tevens te maken met het spel; Lizzy Timmers brengt Marianne sprankelend tot leven, maar het spel van Rogier Schippers, die Roland vertolkt, is weinig overtuigend. Daarbij, of wellicht daardoor, lijkt de chemie tussen beide op menig intiem moment te ontbreken.

Uiteindelijk complex
Mogelijkheden is een vermakelijke, slimme voorstelling met bijzondere personages waar je je gemakkelijk aan hecht. Met name het ongemak en de humor zijn elementen die je bijblijven. De tekst van Nick Payne staat bol van ideeën, waardoor de voorstelling uiteindelijk complexer is dan de lichte toon aanvankelijk deed vermoeden.