Tv-drama versus roman

Niet eerder heeft de literatuur het af moeten leggen tegen zoveel kwalitatief hoogstaande televisieseries. Series als Breaking Bad, Game of Thrones en Mad Men ontvangen haast unaniem positieve kritieken. Toch lijken ze voortdurend te wedijveren met de meer traditionele vertelvorm die de roman is. Enerzijds is dit misschien appels met peren vergelijken, het zijn immers twee zeer verschillende disciplines. Anderzijds spelen televisieseries wel degelijk een rol in de afname van ons leesgedrag. We lezen steeds minder en kijken steeds meer. Voor Uphoff tijd om de balans op te maken. 

Vertelkracht

In De blauwe muze prijst Uphoff aan de hand van een aantal besprekingen van onder meer The Sopranos, Mad Men en American Horror Story de vertelkracht van de televisieserie. Deze doet volgens haar niet onder voor literaire meesterwerken als Anna Karenina, The Great Gatsby en Moby Dick. Een grote uitspraak, gezien velen de mening zijn toebedeeld dat lezen – wat ‘zoveel meer aandacht en inspanning vereist’ – nog altijd verheven is boven het meer simpele en passieve kijken. 

Uphoff is het hiermee oneens. Volgens haar draait het om de overtuigingskracht van de personages: ‘Je kijkt voor al die momenten waarop deze personages – net zoals die in goede romans – loskomen van het medium waarin ze worden aangeboden om een plek in te nemen in je denken, je gevoelsleven, en daar door te leven.’ Personages als Don Draper en Tony Soprano hebben dit effect volgens haar. Ze worden vanuit verschillende perspectieven belicht, zonder dat de makers een sluitend oordeel vellen. 

The Sopranos
Voor The Sopranos heeft Uphoff duidelijk een voorliefde. Het leeuwendeel van haar essay gaat over deze gangsterfamilie uit New Jersey. Ze laat zien hoe personages het de kijker moeilijk maken door hem te confronteren met hun dubieuze levensstijlen. Hoe moet hij het beeld van de zachtaardige Tony rijmen met diens leven als maffiabaas? Uphoffs rake karakteranalyses tillen de serie naar een nog hoger niveau dan ze al bezat. 

De blauwe muze is een kort maar krachtig essay. Vanwege de vele voorbeelden en bondige analyses is het een interessante toevoeging aan de discussie over de televisieserie als variatie op de roman. Tevens vormt het werk een effectief propagandamiddel voor de televisieserie. Wie The Sopranos nog niet heeft gezien, zal na het lezen van De blauwe muze naar niets anders verlangen dan een comfortabele sofa om lange avonden met deze maffiafamilie op door te brengen.