Boeken / Reportage
special: Nickolas Butler

Mensen kunnen niet zien dat je schrijver bent zonder fysiek bewijs

~

Half november vond de 22e editie van het Crossing Borders festival plaats. Speciaal voor deze gelegenheid reisde de uit Wisconsin afkomstige Nickolas Butler af naar Den Haag. Met zijn Shotgun Lovesongs gooide Butler hoge ogen in zowel de VS als in de rest van de wereld. In Eau Claire wonen ongeveer 65.000 mensen. Het is geen grote stad, maar echt klein is het ook niet. Zoals ik me het voorstel heeft Little Wing maar zo’n 1000 á 2000 inwoners. Er liggen echter veel boerengemeenschappen om Eau Claire heen en daar heb ik veel inspiratie vandaan gehaald.

U woont zelf in Eau Claire. In hoeverre diende deze stad als inspiratie voor Little Wing, het fictieve dorpje waar de personages van Shotgun Lovesongs wonen?

In Eau Claire wonen ongeveer 65.000 mensen. Het is geen grote stad, maar echt klein is het ook niet. Zoals ik me het voorstel heeft Little Wing maar zo’n 1000 á 2000 inwoners. Er liggen echter veel boerengemeenschappen om Eau Claire heen en daar heb ik veel inspiratie vandaan gehaald.

Hoe is Shotgun Lovesongs ontstaan? Waarom wilde u over Wisconsin schrijven?

Ik heb in Iowa een schrijfworkshop gevolgd. Dit was een moeilijke tijd voor me; ik voelde me er eenzaam en ik had last van heimwee. Ik moest vaak denken aan Wisconsin en wilde ook graag terug. Dus ging ik over deze gevoelens schrijven en ik probeerde het landschap te beschrijven. Ik schreef het eerste hoofdstuk in de herfst van 2010. In de daaropvolgende lente schreef ik teksten die leken op wat nu het einde van het boek is.

En het midden kwam daarna vanzelf?
Ja. Ik wist hoe het begin eruit zou zien en het einde. Vervolgens heb ik er twee jaar over gedaan om het gat tussen deze twee delen te overbruggen.

Hoe moeilijk is het om over een plek te schrijven die zo bekend is voor u?
Toen ik het boek schreef was ik niet in Wisconsin. Daarom had ik de mogelijkheid om het in mijn hoofd te visualiseren. Nadat ik was teruggekeerd, had ik een periode van twee maanden waarin ik niet schreef. Ik twijfelde of het wel een goed idee was om terug te keren. Ik denk dat het altijd goed is om even weg te zijn en nieuwe indrukken op te doen. Bij thuiskomst kun je deze dan verwerken.

Wat is de precieze aantrekkingskracht van Little Wing voor de vier vrienden?
Ik denk dat het te maken heeft met een gevoel van goedkeuring dat ze zoeken. Sommige personages hebben prachtige dingen gedaan met hun leven. Maar het belangrijkste voor hen is dat hun jeugdvrienden zien wat ze hebben bereikt en dat erkennen. Ze zijn erg geworteld in de streek en ze zijn trots op hun dorp. Maar het belangrijkste element is dat ze, ondanks hun totaal verschillende levens, voortdurend erkenning bij elkaar zoeken.

Heeft het ook specifiek met de streek te maken?
Ik denk dat het ermee te maken heeft dat het de plek is waar ik me het meest op mijn gemak voel. Ik hou van de seizoenen, de mensen en de waarden. Ik hou ook van het landschap en de wilde dieren. Dus ik denk dat ik die gevoelens probeer te verwoorden in mijn boek. Maar ik weet niet of die ideeën universeel zijn; Er zijn immers geen mooie bergen en het is er koud. Voor mij is het echter de beste plek in de wereld.

Het hoofdstuk dat zich afspeelt in New York valt op omdat de personages hier uit hun natuurlijke habitat worden gehaald.  Was dit de intentie van deze passage?
Ja. Nadat ik de eerste hoofdstukken had geschreven, wist ik niet zo goed hoe het verhaal verder moest gaan. Iemand zei tegen me dat het natuurlijke verloop zou zijn, om naar Lee’s bruiloft in New York te gaan. Dat was een goede suggestie. Het brengt de personages uit hun element. Daarnaast vond ik het een goed moment om het huwelijk van Henry en Beth te evalueren.

Heeft u altijd de intentie gehad om het boek vanuit verschillende perspectieven te schrijven?
Nee. Het is niet mijn favoriete manier. Als lezer houd ik meer van elegante verhalen die in de derde persoon geschreven zijn. Ik denk dat de structuur per ongeluk ontstaan is. Het stelt lezers wel in staat om dichter bij de personages te komen.

Ik hoorde dat u op school hebt gezeten met Justin Vernon, de frontman van Bon Iver. Vormde hij de inspiratie voor het personage Lee?
Ja. In Eau Claire hebben we veel rolmodellen, zoals professoren en zakenmannen. Maar Justin was ons eerste voorbeeld als kunstenaar. Dus om te zien dat hij succes had en dat hij nooit opgaf, was een flinke inspiratiebron. Deel van zijn bijzondere verhaal is dat hij overal ter wereld zou kunnen wonen maar dat hij ervoor kiest om in Wisconsin te blijven. Ik heb me afgevraagd waarom dit boek nooit over Bob Dylan geschreven is of Neil Young. Maar wat zo fascineert aan Justin, is dat hij teruggekomen is. Ik heb Justin al zo’n 15 jaar niet meer gezien, we waren ook niet echt vrienden. Maar zijn verhaal heeft me wel geïnspireerd als schrijver. Ik heb ook doorgezet.

En hoe zijn de andere personages ontstaan? Zijn ze op mensen geïnspireerd die u kent?
Ze zijn voornamelijk geïnspireerd op mijn eigen persoonlijkheid. Er zijn wel elementen toegevoegd van vrienden, maar bovenal zijn het fictieve personages. De reden dat Ronnie hersenschade heeft, is dat mijn vader dit ook heeft. Ik weet hoe het is om iemand te kennen die door zijn omgeving onderschat wordt. Daar dacht ik echter niet aan toen ik het boek schreef.

Was het moeilijk om verschillende karakters te vinden voor de personages?
Ja. Het moeilijkste was om te schakelen tussen de perspectieven. Ik moest dan echt weer even in de huid van iemand anders kruipen. Je probeert een echt persoon te creëren vanuit het niets. Om dan weer om te schakelen naar een ander persoon is heel moeilijk. Het was ook een uitdaging om te zorgen dat de karakters onderscheidend waren.

De vriendschap tussen de vier vrienden staat centraal in Shotgun Lovesongs; hoe ben je op het idee gekomen om Beth ook op te nemen als persoon?
Dat idee is ontstaan toen de personages naar New York gingen. Ik vond dat Henry niet de juiste persoon was om dit verhaal te doen. Ik wilde iemand die gevoeliger was, of misschien wel intelligenter. Zo kwam ik op het idee om Beths perspectief te introduceren. Zij leek het meest natuurlijke personage om dit te vertellen. Ik vroeg me af hoe zij zou reageren op dit totaal andere milieu. Daarnaast vond ik het een goed moment om hun huwelijk te bestuderen. Ik wilde het personage van Henry bestuderen vanuit het standpunt van iemand anders.

Op dat moment moest ik mijn angst om vanuit een ander perspectief te schrijven overwinnen. En toen ik het eenmaal deed had ik er plezier in. Het verschafte me nieuwe inzichten over mijn eigen huwelijk. En als ik een vraag had over haar perspectief, vroeg ik dat gewoon aan mijn vrouw. Zij verbeterde me als het niet authentiek leek. Ik wilde niet dat het verhaal enkel door mannen gedirigeerd werd. Het moest ook over het huwelijk gaan en de verschillende visies  hierop.

Wat is het precies dat deze mannen tot vrienden maakt? Ze zijn immers heel verschillend.
Ik denk dat geografie hierbij erg belangrijk is. Ze zijn nou eenmaal met elkaar opgegroeid omdat hun ouders ervoor hebben gekozen om in die plaats te wonen. Nu zijn ze op een punt in hun leven aangekomen waarop ze zich afvragen of ze nog steeds vrienden kunnen zijn. Ik denk dat veel van hun ideëen en hun behoefte aan bevestiging van vrienden en geliefden afstamt van hun jeugd. Ik denk dat ze allemaal ook loyaal zijn, ze hebben een soort old-school idee van vriendschap. Ze willen elkaar niet opgeven.

…ondanks het incident dat de verstandhouding tussen Kip en Lee verslechtert.
Het ding met Kip is dat hij niet per sé een slecht persoon is. Hij is een gewone man die slechte beslissingen neemt. Iedereen kent wel zo iemand. Ik denk dat Kip veel van de slechte kanten van mijn persoonlijkheid belicht. Maar je ziet dat hij wel iets goeds probeert te doen voor de gemeenschap door de oude fabriek op te knappen. Hij is gewoon een beetje onhandig.

Ik las dat u zelf veel verschillende baantjes heeft gehad. Hebben deze ervaringen u inspiratie geleverd voor uw schrijverschap?
Wat ik aan al die rare baantjes heb overgehouden, is een overtuiging dat ik dat niet meer wilde doen. Ik verdiende er nooit veel geld mee, sommige baantjes waren ronduit gevaarlijk. Dus toen ik de kans kreeg om verder te studeren, heb ik mijn best gedaan om dit boek van de grond te krijgen.

Is schrijven iets wat u altijd al wilde doen?
Schrijven en boeken zijn altijd onderdeel van mijn leven geweest. Maar het is best moeilijk om te zeggen dat je schrijver bent of wilt zijn voordat je een boek hebt uitgebracht. Want mensen kunnen niet zien dat je een schrijver bent zonder dat je daar fysiek bewijs van hebt. Ik denk niet dat ik ooit uitsprak dat ik een schrijver was. Maar ondertussen bleef ik wel gedichten en korte verhalen publiceren.

Nou dat is toch bewijs?
Ja. Maar het drong pas een beetje bij me door toen mijn moeder een tijdschrift opensloeg en zag dat mijn roman erin besproken werd. Maar het blijft een rare gewaarwording. Ik ben hier nog nooit eerder geweest en toch sta ik hier op een festival en hebben mensen mijn boek gelezen. Het is fantastisch, maar surrealistisch.

Tot slot vroeg ik me af of u nog iets kunt vertellen over uw nieuwe verhalenbundel die volgend jaar zal verschijnen.
Ja, het gaat Beneath the bonfire heten en het is een collectie van korte verhalen over personages uit staten als Minnesota en Wisconsin. Ik denk dat het een wat donkerder toon heeft dan Shotgun Lovesongs. Zo is er een verhaal dat handelt over de nasleep van hondengevechten, iets wat veel in het nieuws is in de VS. Ook is er een verhaal dat het olielek van BP bespreekt. Dus het is wat meer politiek gericht. Dat is het voordeel van korte verhalen, het stelt je in staat om zulke onderwerpen behapbaar te maken. Ik ben niet geïnteresseerd in een hele roman daarover.