Overgeven aan de esthetiek

Met de twee solotentoonstellingen van Christian Friedrich en Michel Auder presenteert het toonaangevende museum voor hedendaagse kunst De Hallen Haarlem twee uiteenlopende kunstenaars die beiden de schijnbaar alledaagse gebeurtenissen uit hun eigen leven als vertrekpunt nemen voor de kunst.

Vatten van de tijd

Michel Auder, Keeping Busy, 1969.

Op de bovenverdieping van de Vleeshal zink je aangenaam weg in een van de bioscoopstoelen en word je door de wekelijks afwisselende films van Michel Auder (1945) meegezogen in zijn registratie van het kunstenaarscircuit waarin hij heeft vertoefd. Eén van zijn oudere werken, Keeping Busy (1969), is een fascinerende weergave van de scene rond Andy Warhol en diens muzen, waartoe ook Auders toenmalige vrouw Viva behoorde. Het werk heeft een bijna hypnotiserende werking door het eindeloos voortkabbelende verhaal, een kenmerkend aspect van Auders werkwijze. Bij het volgen van zijn oeuvre tot aan vandaag de dag, groeit de indruk dat zijn films meer zijn dan het eenvoudigweg vastleggen van zijn omgeving. Menig bezoeker zal zichzelf herkennen in Auders pogingen om het hardnekkige verstrijken van de tijd te vangen. In die zin sluit zijn werk naadloos aan bij de huidige tendens van het voortdurend vastleggen van alle momenten in het leven. Deze koppeling tussen de samenleving en zijn kunst zorgt voor de herkenbaarheid van zijn stijl, wat nog wordt versterkt door zijn recentelijke overstap van de videocamera naar de iPhone als medium.

Prikkelend hoogtepunt

Christian Friedrich, The Stone That The Builder Rejected Twice, 2008-2014.

De eerste solotentoonstelling van de Duitse kunstenaar Christian Friedrich (1977), getiteld On Something New / Dirt in a Hole, bevat divers en contrastrijk werk. De afwisseling in thema’s en materialen zorgt ervoor dat de samenhang tussen de kunstwerken niet altijd duidelijk is. Gelukkig kan de bezoeker zich laven aan hoogtepunten als de zaalvullende installatie The Stone That The Builder Rejected Twice (2008-2014), het meest tot de verbeelding sprekende werk van de expositie. Op drie schermen is vanaf verschillende perspectieven het lichtelijk schokkende beeld te zien van de kunstenaar die zichzelf in zijn atelier aan een touw heeft opgehangen. De vervreemding treedt echter pas echt in werking met de binnenkomst van een onschuldig ogende jongeman met goudblonde lokken, die zich ontpopt tot een gepassioneerde aanbidder. Voor de ogen van de bezoeker ontrolt zich vervolgens een tafereel dat het midden houdt tussen een flirterig spel en een mysterieus ritueel. Ondanks de aanvankelijke schrik en het onbegrip die onvermijdelijk door het werk worden veroorzaakt, boeit de film mateloos en is hij van een schrikbarende schoonheid. Het is een werk dat eigenhandig de verder wat moeilijk te doorgronden tentoonstelling naar een hoger niveau tilt.

Het is vrijwel onmogelijk om het tentoongestelde werk van Auder en Friedrich in één bezoek in je op te nemen. De overvloed aan beelden dreigt de toeschouwer te verlammen, waardoor het soms moeilijk is om betekenis te geven aan de kunst. Wellicht moet men niet alles wat er te zien is willen begrijpen. Derhalve is een bezoek aan De Hallen in zekere zin een oefening in het loslaten van de aandrang tot interpreteren. Beide solo-exposities eisen van de bezoeker enige overgave en een wil om jezelf onder te dompelen in de esthetiek van de tentoongestelde werken.