IFFR 2014

Inhoud: Canopy | Caníbal | Heli | Reimon

In dit tweede deel bespreekt 8WEEKLY een viertal films. In de eerste maken we een overlevingstocht in de jungle mee die dicht op de huid is gefilmd, vervolgens zien we een kannibaal met een kleermakerszaak, drugsgeweld in Mexico, en als laatste een schoonmaakster gedurende haar werkzaamheden.

De claustrofobische ruimte

Canopy
Aaron Wilson • Australië, 2013
3.5

Canopy. Het betekent zoveel als dak of overkoepeling. Bijvoorbeeld van de cockpit van een gevechtsvliegtuig, of het bladerdek van een jungle. In theorie dingen die beschutting bieden, maar voor de Australische piloot Jim, die in de strijd om Singapore in 1942 door de Japanners wordt neergeschoten en in de jungle belandt, zijn het loze termen. Hij probeert in de desoriënterende en onafzienlijke jungle te overleven en uit handen van de Japanse soldaten te blijven. Een toevallige ontmoeting met een Chinese soldaat lijkt, ondanks het feit dat ze elkaars taal niet spreken, de overlevingskansen te vergroten.

Hoewel de aandacht een groot deel van de film wordt gericht op een enkel persoon, de setting niet of nauwelijks verandert en er heel weinig in wordt gesproken, is het Aaron Wilson in zijn debuut gelukt de overlevingstocht sterk te verbeelden. De jungle vervult hierin een hoofdrol, samen met de immer aanwezige dreiging die vaak niet zichtbaar is, maar wel invoelbaar wordt gemaakt. Dat heeft voor een deel te maken met de fraaie cinematografie, maar nog meer met de uitstekende sound design, waarbij je als kijker voortdurend wordt omgeven door oorlogshandelingen, junglegeluiden en zo nu en dan stemmen. Het enorme gebied krijgt daardoor iets claustrofobisch en met beperkte middelen wordt een overtuigend resultaat bereikt. Het maakt nieuwsgierig naar de overige delen, want dit is volgens Wilson de eerste film van een trilogie waarvan het tweede deel al voor zo’n tachtig procent geschoten is.
Terug naar boven

De kannibaal en de vrouw

Caníbal
Manuel Martín Cuenca • Spanje, Roemenië, Rusland, Frankrijk, 2013
4.0

De huiveringwekkende openingsscène van Caníbal maakt meteen duidelijk met wat voor persoon we hier te maken hebben. Iemand die met zorg zijn vrouwelijke slachtoffer uitzoekt, deze op redelijk creatieve wijze uitschakelt en vervolgens meeneemt naar zijn hut in de bergen. Dat dit personage de immer smetteloos geklede kleermaker Carlos is, bevroedt niemand. De keurige man vult zijn dagen in zijn kleermakerszaak in het historische centrum van Granada waar hij handgemaakte maatpakken voor zijn vermogende cliënten maakt, en zet zichzelf elke avond een vers gebraden stukje mensenvlees uit zijn goedgevulde koelkast voor. De gedachten gaan hierbij onwillekeurig naar de veel bloedigere én culinair hoogstaandere serie Hannibal.

Met strakke hand, in een haast ingetogen tempo, zonder gebruik van muziek of effectbejag zet regisseur Cuenca de wereld van Carlos neer. In zijn sterk gereguleerde leven is geen plaats voor een vrouw, tenzij zij invulling kan geven aan zijn ongebruikelijke vleselijke lusten. Dat ogenschijnlijke equilibrium waarin hij verkeert, wordt aan het wankelen gebracht als een bevallige Oost-Europese buurvrouw – die als masseuse haar geld verdient – in zijn leven verschijnt. Antonia de la Torre zet overtuigend de afstandelijke en keurige, maar ook verraderlijk kleurloze Carlos neer. Maar het is vooral de Roemeense actrice Olimpia Melinte die de show steelt, met de subtiele wijze waarop ze aan meerdere rollen invulling geeft.
Terug naar boven

Uitzichtloze spiraal van geweld

Heli
Amat Escalante • Mexico, 2013
4.0

Los Bastardos, een aantal jaren geleden te zien op het IFFR, liet al zien dat regisseur Amat Escalante er niet voor schroomde wreedheden levensecht en vol in beeld te tonen. Die beelden shockeerden niet alleen het publiek, maar riepen tevens de vraag op hoe dit in godsnaam was gefilmd. Ook in Heli is dat weer het geval, waarin dit keer de pijlen worden gericht op de drugsoorlog die Mexico in een spiraal van geweld heeft gestort.

De pasgetrouwde Heli woont met zijn vrouw, hun pasgeboren kind, zijn vader en zijn zusje in een huisje op het Mexicaanse platteland. Vader en zoon werken in een moderne autofabriek. Zuslief, amper de tienerleeftijd bereikt, heeft een vriendje die wordt opgeleid tot politieagent. Hij is het die uiteindelijk het hele gezin meesleurt in de Mexicaanse drugsoorlog met zijn vele uitwassen, waarin de politie machteloos of corrupt is en qua wreedheid niet onder doet voor de drugskartels. Escalante weet weer tastbare spanning in schijnbaar onschuldige scènes te leggen en tegelijkertijd de alledaagsheid en achteloosheid van het gruwelijke geweld te tonen. Dat een martelscène zich in een huiskamer afspeelt terwijl moeders op de achtergrond in de keuken keuvelt en enkele pre-tieners erbij betrokken worden, versterkt de impact alleen maar. Huiveringwekkend en vergaand.
Terug naar boven

Saaie schoonmaakster

Reimon
Rodrigo Moreno • Argentinië, Duitsland, 2013
1.5

De eerste beelden laten nog net geen spreadsheet zien, maar de kijker wordt wel en detail duidelijk gemaakt hoeveel de film Reimon zowel financieel als in mensuren heeft gekost, en wie waarvoor heeft betaald. Wellicht is dit een bewuste link met het onderwerp van de film, maar – zoals veel in de film – blijft dit vaag. Reimon (kort voor Ramona) is de naam van een schoonmaakster in Argentinië. Zij wordt gevolgd als ze van huis naar haar diverse werkplekken elders in de stad forenst, en gedurende haar werkzaamheden. Haar (particuliere) opdrachtgevers lezen zo nu en dan complete passages voor uit Das Kapital van Karl Marx. Hier is een filmmaker bezig die misschien wel enig idee heeft wat hij wil vertellen, maar duidelijk niet in de vingers heeft hoe. De film is een aaneenschakeling van shots waarin weinig tot niets gebeurt, die technisch niet allemaal goed uitpakken en houdt permanent een weinig interessante hoofdrolspeelster in beeld die zo nu en dan ook nog eens per ongeluk in de camera kijkt.
Terug naar boven