Indringende ontboezeming

Het land waar het verhaal zich afspeelt is niet nader omschreven, maar duidt op Afghanistan. Een land verscheurd door oorlog en waar veiligheid en geborgenheid niet langer vanzelfsprekend zijn. Een vrouw neemt de zorg op zich voor haar comateuze man. Een oorlogsstrijder, maar verlaten door zijn broers en mede-jihadisten nadat hij een kogel in zijn nek kreeg. Het lijkt er op dat hij niet beter wordt. Ondertussen gieren de kogels rond het huis en is ook de vrouw niet veilig. Zij vindt voor zichzelf en haar twee dochters een onderkomen bij een tante die zij nauwelijks kent, maar blijft trouw haar man bezoeken om hem te verzorgen.

Terwijl de vrouw haar man verzorgt steekt ze een monoloog af. Een monoloog waarbij ze in het begin nog voorzichtig is in het delen van haar gedachten. ‘Je luisterde nooit naar mij’ verwijt ze hem. Om zichzelf vervolgens af te vragen waarom ze hem dit allemaal vertelt. Dan vertelt ze haar tante, een sterke en onafhankelijke vrouw, over haar behoefte haar gedachten met haar man te delen sinds hij ziek is. Haar tante vertelt haar over de legende van The Patience Stone. Een steen waaraan je alles kan vertellen, je leven, je innerlijke pijn. Totdat de steen op een dag barst. Die dag zal je bevrijd zijn.

Innerlijke bevrijding
En zo vertrouwt de vrouw haar man geleidelijk aan steeds meer toe. Ze vertelt hem over haar vader, hoe hij zijn kwartels meer liefhad dan zijn dochters. Maar ze deelt ook haar gedachten over hun huwelijk en hoe haar man haar als een stuk vuil behandelde. Haar monoloog wordt steeds scherper en schokkender. Ondertussen woedt buiten de oorlog en wordt de veiligheid van de twee steeds meer op de proef gesteld.

The Patience Stone speelt zich voornamelijk af binnen de muren van de kamer. Het doet met zijn minimale decor en karakters denken aan een theaterstuk. De film leunt daarbij volledig op de hoofdpersoon: de Iraanse actrice Golshifteh Farahani. Dat is een risico, want je moet behoorlijk wat in huis hebben om een film die voornamelijk uit een lange monoloog bestaat te kunnen dragen. Maar Farahani stelt hierin niet teleur. Ze heeft met haar serene manier van spreken een soort bezwerend effect op de kijker. Je wordt meegezogen in haar verhaal, waarbij de spanning steeds meer toeneemt. Haar ontboezemingen gaan steeds verder en worden steeds schokkender. Openlijk vertelt ze over haar seksuele belevingen, over haar huwelijksnacht en over een geheim dat ze sinds lange tijd met zich meedraagt. Steeds is de vraag of haar man haar hoort of niet en wat er gebeurt als hij ontwaakt. ‘Je zou me vermoorden’ is de conclusie van de vrouw. 

The Patience Stone, waarvan het script gebaseerd is op het gelijknamige boek van de regisseur, is een indringende film die je als kijker moet ondergaan. Een film die gevoelige onderwerpen als seksualiteit aan de kaak durft te stellen, in een samenleving waarin vrouwen dat niet openlijk kunnen delen. Het serene, poëtische tempo staat in schril contrast met de schokkende werkelijkheid. Toch klinkt de politieke en sociaal-maatschappelijke boodschap luid door en slaat, net als die afgevuurde kogels in het door oorlog geteisterde gebied, in als een bom.