Theater / Achtergrond
special: Zwarte Cross 2010

Welkom in het Zwarte Cross Theater

Borstklopperij is ze in de Achterhoek vreemd, maar de organisatie van de Zwarte Cross verdient dan toch zeker een schouderklop. Tonnen schade als gevolg van een windhoos enkele dagen voor aanvang van het festival en een fataal bedrijfsongeval afgelopen zaterdag zouden toch voor enige mineur kunnen zorgen. Echter, de 148.000 bezoekers hebben er niets van gemerkt.

Denvis&Verdonschot

Denvis&Verdonschot

In de intieme theatertipi dragen Pim te Bokkel en Hans Mellendijk hun gedichten voor. In het Nederlands maar ook in dialect. Poëzie en literatuur zijn dit jaar voor het eerst op de Zwarte Cross te vinden. Vooral voor Herman Brusselmans is de belangstelling enorm. De theatertent is bomvol en publiek moet bij de ingang geweerd worden als zelfs het podium al grotendeels bevolkt is met luisteraars. De rauwe verhalen van Brusselmans, die echt alles bij zijn naam noemt, vinden hier goed gehoor. Een dag eerder was het ook al druk bij Denvis & Verdonschot. De rocker en de journalist wisselden literaire teksten af met muziek en brachten zo de literatuur en de rockmuziek dichter bij elkaar. De toestroom bij deze voorstellingen laat zien dat niet alle festivalgangers enkel komen om zoveel mogelijk bier naar binnen te werken.

Muzikaal cabaret
Op vrijdagavond zet cabaretgroep Enge Buren direct de toon. In de volle theatertent werkt het enthousiasme van de drie heren aanstekelijk. Muzikale parodieën op ‘Barbie Girl’, Korte Frans en een housemedley van nummers van Herman van Veen zijn origineel. En de Turkse Ome Willem zorgt vooral bij de wat oudere jongeren voor herkenning. Ook al is in deze multiculturele versie het broodje poep vervangen door een varkenslap en heten de geitenbreiers nu geitenneukers. Daarop volgt het voor de Zwarte Cross toepasselijke nummer ‘Høken in Havana’. Het lied gaat over een op Cuba vakantievierende Bennie Jolink die zich met Fidel Castro ‘oerend hard’ in een motorongeluk stort. Op opzwepende Zuid-Amerikaanse klanken zijn, heel knap, een aantal teksten van Jolinks Normaal-nummers in de liedtekst verweven.

Katinka Polderman speelt een best of van haar nummers. Bekend geworden van het ‘pi-pa-pijpen-lied’ weet ze ook met haar andere nummers, over bijvoorbeeld vrouwenemancipatie of een niet gewillige vriend, te overtuigen. Ze combineert een ironische ondertoon soms serieuze boodschappen, wat goed werkt. De verrassende wendingen in de nummers komen steeds onverwacht. Het is een voorstelling vol tekstuele pareltjes. Hoewel de twee kleuters die door hun ouders werden meegesleept naar deze voorstelling er weinig van begrepen zullen hebben.

Dat de mensen de lach opzoeken blijkt wel uit de grote toestroom bij de cabaretvoorstellingen. De revue Volendam van André Manuel, een muzikale parodie op alles wat met het vissersdorp te maken heeft, zou ook die lach moeten brengen. Het verhaal rond hoofdpersonage Jan Kwakman komt echter maar moeizaam van de grond en de twee beveiligingsmannen die zo nu en dan het publiek bestormen werken lichtelijk op de zenuwen. Lichtpuntje in de voorstelling is Nathalie Baartman. Zij weet met haar vermakelijke manier van dansen de aandacht op zich te richten en vast te houden. De cabaretière neemt zondagmiddag ook het laatste optreden in de theatertent voor haar rekening. Energiek dansend windt ze binnen een minuut iedereen om haar vinger. Als ze voor even ook nog in dialect begint heeft ze het publiek al helemaal voor zich gewonnen. Baartman legt een vergrootglas op de kleine dingen. Waarom staat niemand stil bij de manier waarop een HEMA-worst wordt gegeten? Dat kan veel gracieuzer en levenslustiger, aldus Baartman.

Spektakel en verrassingen

Wheel of Death

Centraal in de theaterweide staat een constructie met de naam Wheel of Death. Een Frans gezelschap, Les Studio de Cirque de Marseille, gebruikt een enorm rad voor hun acrobatische kunsten. Een acteur loopt tientallen meters boven de grond aan de buitenkant van het rad dat door de lucht zwaait. Dan geblinddoekt, dan weer met fakkels of als ober met een dienblad vol wijnglazen. Het spektakel is tot buiten de weide te zien.

Aan de rand van de theaterweide staat het kleine houten theatertje Bellevue. Straattheatergroep De Stijle, Want… maakt er handig gebruik van de menselijke nieuwsgierigheid. Even ongewoon is het straattheater getiteld ROO’D. Met grote sprongen bewegen twee acteurs van de Australische Icarus Performance Troupe zich in enorme kangoeroepakken voort tussen de toeschouwers. Je doet er graag een stapje voor opzij en kijkt dan nog even om.

Het theaterprogramma is zó gevarieerd dat je geen enkele voorstelling typisch Zwarte Cross kunt noemen. Wie verwacht nu dat Zwarte Cross-publiek op de banken staat voor Wibi Soerjadi? De pianist was zo verrast door het enorme enthousiasme van het festivalpubliek dat hij vast nog vaak zal terugdenken aan zijn optreden in de theatertent. Alles kan op de Zwarte Cross en daardoor is het publiek dat naar de Theaterweide komt eveneens zeer gevarieerd. Op de poort naar de Theaterweide staat te lezen: “Van harte welkom in het Zwarte Cross Theater”. Volgend jaar kan die tekst zeker ook op de hoofdingang geschreven worden.