Muziek / Achtergrond
special: Dancefestival 5 Days Off ware uitputtingsslag

Vijf nachten dansen

Vijf dagen vrij heb je wel nodig als je het 5 Days Off Festival zonder kleerscheuren wilt overleven. Vijf nachten lang tot vijf uur ’s ochtends doordansen betekent een grote aanslag op de reserves. Maar wie de actuele stand van zaken in de dancewereld wil zien en horen, kan het Amsterdamse festival simpelweg niet missen. Dit jaar is de programmering bovendien veelbelovend,
met naast grote namen als Underworld, LCD Soundsystem en de Canadese techno-dj Richie Hawtin ook veel nieuw en onbekend talent als Nathan Fake, Brooks en Nid & Sancy.

Nid & Sancy
Nid & Sancy. Bron: DJ Broadcast

“Whiskey iemand?”, vraagt Bart Demey van die laatstgenoemde groep. Verschillende bekertjes gaan de lucht in. Waarna het Vlaamse electropunk-commando de oude zaal van de Melkweg in beweging zet en het lachende publiek whiskey over elkaars kleren morst. ‘Ruig’ is de juiste omschrijving voor Nid & Sancy’s stijl: hun aftandse samplers zijn beplakt met tape en stickers, en als ‘geheugen’ gebruiken ze gescheurde bierviltjes die ze
tussen de toetsen proppen. Allebei bespelen ze hun instrumenten met gestrekte armen, voor extra theatraal effect. En het werkt! Hun harde en prettig simplistische elektronische nummers gaan er in als koek op de vrijdagavond.

Nee, dan was de donderdag in Paradiso (de andere festivallocatie) een stuk minder toegankelijk. Een avond met een hoog ‘piep-knor’ gehalte. Elektronica voor gevorderden, met undergroundartiesten als Autechre, Cristian Vogel en Richard Devine op de rol. In alle vier de hoeken van de zaal staan de speakers opgestapeld tot het plafond en ook op het podium zien we grote boxen. ‘Dolby 5.1 Extra Large’, speciaal gebouwd voor de Rotterdamse techno-muzikant Speedy J (Jochem Paap). Voor zijn
surround-optreden is de Rotterdammer in een stalen toren gekropen, die het midden van de dansvloer domineert. UV-buizen langs de zijkanten knipperen onheilspellend. De duistere zaal baadt in flauw blauw en paars licht, waardoor het lastig vrienden vinden is. “Voor het beste geluid moet je hier
in het midden gaan staan”, schreeuwt een vriendin. Het lijkt wel een Bose reclamestunt. De enorme geluidstorens maken ieder gesprek zo goed als onmogelijk. Oordopjes zijn vanavond dan ook onontbeerlijk.

Op de videoschermen is het zwaar bewolkt. Even later barst een donderend onweer los, als Paap zijn machines de vrije teugels laat. Zijn optreden is vooral een fysieke ervaring. Donderend geluid van linksachter, snerpende beats van rechtsvoor, onheilspellend gezoem van rechts, je oren kunnen het amper bijbenen. Het KNMI zal ongetwijfeld met verbazing hebben gekeken naar de seismische uitslagen in nachtelijk Amsterdam.

Toch valt Paaps optreden in het niet bij dat van de Amerikaanse
geluidskunstenaar Richard Devine. Hij is de ware specialist als het op 5.1 geluid en ‘soundsculpturing’ aankomt, zo blijkt. Amper een half uur duurt zijn optreden, maar de kolkende zee van snoeiharde beats en gepantserde geluiden waarmee hij de toren omspoelt is werkelijk adembenemend.

Jaggajazzist in Paradiso
Jagga Jazzist in Paradiso. Bron: DJ Broadcast

Tien dagen van alles

Het festival 5 Days Off bestaat nu een paar jaar en is inmiddels net zo relevant als het Belgische moederfestival 10 Days Off in Gent. Dat laatste festival begon ooit als 10 Days of Techno, maar is inmiddels veel breder qua programmering. Want zeg nou zelf: wie wil er tien dagen naar louter techno luisteren?

Juist de kruisbestuiving tussen verschillende dance-stijlen als drum ’n bass, minimal techno, grime, deephouse en nu-jazz levert een spannend festival op. Zo pendelen we op vrijdag heen en weer tussen Melkweg en Paradiso. Terwijl in Paradiso de toon met Jaga Jazzist en blanke soulbrother Gilles Peterson uitgesproken zwart is, hangt in de zaal van de Melkweg juist een ‘blanke’ vibe, met meedogenloze electro & techno-optredens van de Franse Miss Kittin, het dit jaar doorgebroken Vitalic en de al genoemde Nid & Sancy. Het gemêleerde publiek is een van de leukste dingen aan 5 Days Off. Alles loopt er door elkaar. Niet dat typische Amsterdamse we-hebben-alles-al-gezien sfeertje, maar een uitgelaten vakantiegevoel. Op de toiletten en in de gangen vangen we flarden op van gesprekken in Frans, Duits, Spaans en Engels.

LCD Soundsystem
LCDSoundsystem.Bron: DJ Broadcast

Underworld

Veel Britten ook op zondag voor de Heineken Music Hall, waar Underworld het festival afsluit. De Britse fans staan naast roodverbrande kaalkopjes in mouwloze fluorshirts en oudere jongeren die thuis vettige en grijsgedraaide Dubnobasswithmyheadman-cd’s in de kast hebben staan.
Als even na negenen Rick Smith, Karl Hyde en (officieuze derde bandlid) Darren Price achter hun monstrueuze mengpaneel (dat ding is minstens vijf meter breed) plaatsnemen, kan het feest beginnen. Ze openen met het nieuwe nummer Always Loved A Film, maar pas bij de eerste beats van Dark & Long gaan de handen de lucht in en klinkt gejuich.

Strict genomen musiceert Underworld niet live maar ‘remixen’ ze hun nummers op het podium. Achter het trio hangen witte stickers met aanwijzingen voor de instellingen per nummer op het mengpaneel. Door die aanpak is geen avond hetzelfde. Klassiekers als Born Slippy (tegenwoordig met piano-akkoorden in het middenstuk) en King of Snake (met flarden tekst van Spoonman) gaan daardoor nog steeds niet vervelen.

Op het podium maakt springveer en zanger Karl Hyde wilde zwembewegingen. Van links naar rechts schaatst hij over het enorme podium. Of hij draait minutenlang gloeilampen in met zijn handen. Het publiek beloont iedere beweging met gejuich. Hyde kent het spelletje en heeft er zichtbaar plezier in. Amsterdam
voelt als een thuiswedstrijd voor Underworld.

Als na twee uur spelen de akkoorden van Push klinken, breekt in de kolkende Bierhal de pleuris uit. Vooraan is iedereen uitgelaten en vrolijk. Na een toegift blijkt het al voorbij. De avondklok van Job Cohen is onverbiddelijk. “The vibe police is gonna bust us if we don’t stop now. And the vibe’s too good to bust!”, schreeuwt Hyde machteloos maar dankbaar. De vibe was inderdaad goed in Amsterdam. En dat vijf nachten lang.