Soneros uit de Lage Landen

De twee vrienden begonnen tien jaar geleden in het Caribisch gebied geïnteresseerd te raken in de Cubaanse son. De son is Cubaanse volksmuziek, ontstaan in het oosten van het eiland (met als wieg Santiago de Cuba) en bestaat uit een mix van Europese muziek en Afrikaanse ritmiek. De naam son is een verbastering van het Amerikaanse ‘song’, maar omdat de Cubanen de ‘g’ aan het eind niet uitspreken, bleef son over. De basis van de son is het ritme van de clave, een Afrikaans ritme dat steevast in de muziek doorklinkt.

Verslaving

Pepito en Juan raakten als Nederlanders verzot op de son. Pepito hierover: “Het heeft een verslavende swing en is zo ritmisch dat als je je erin verdiept, je niet meer terug wilt en kunt naar rockgitaar of andere westerse stijlen. Kenmerkend is onder andere de tres, een gitaar die is bespannen met drie (tres) paren van twee snaren die de zangmelodie van de son omspeelt. Als groep zijn we veelvuldig naar Santiago de Cuba gegaan om onze stijl te verbeteren en ja, dan raak je steeds meer betrokken bij de wereld van de son. Ons eerste project was indertijd een trio dat son speelde, maar dat was ons te beperkt qua sound. In de loop van de jaren zijn we uitgegroeid tot een septet, de ideale en meest traditionele bezetting voor het spelen van son.”

Juan vertelt dat de son op Cuba eigenlijk een beetje wordt gezien als muziek voor ouwe lullen. “Het is niet zo hip, de jeugd richt zich vooral op reggaeton, Amerikaanse muziek en de timba, een soort lokale hiphop met afgezanten als Orishas en Los Van Van. Ook zijn er acts die de son in een moderner jasje willen steken zoals Septeto Contemporaneo, met modernere klanken en ingewikkelde breaks. Wij willen ons met het Septeto Trio Los Dos richten op de authentieke son omdat deze muziek een unieke, passionele stijl heeft en altijd uitnodigt tot dansen.”

Cubaanse verrijking

De cd Somos Hermanos, met zeer professioneel artwork, verzorgd door de bassist van de band, Eric van den Elsen, is het resultaat van een opvallende samenwerking tussen Cubaanse musici en de Nederlanders. Pepito: “Ik heb voor het eerst zelf alle teksten en muziek geschreven (er staan twee covers van Compay Segundo op de plaat) en de band heeft in Nederland de basis van de plaat opgenomen. Vervolgens zijn we met het materiaal naar Cuba vertrokken en hebben we daar diverse lokale topmusici gevraagd mee te spelen op de plaat. Zo hoor je bijvoorbeeld in Por Ella Vive de rapper Cobas voorbijkomen en de twee zangeressen Aylen Guevara Yolí en Niurka Cardona Solis een onvergetelijke soul aan de song meegeven. Op deze wijze zijn vele songs verrijkt met bijdragen van lokaal Cubaans talent. Uiteindelijk hebben we de plaat weer afgemaakt in de Wisseloord Studios in Nederland. Met het definitieve resultaat zijn we opnieuw naar Santiago de Cuba gereisd voor de generale repetitie.” De zenuwen die de band hierbij gevoeld heeft staan prachtig beschreven in het artwork van de cd. In ieder geval kwam het erop neer dat ze met Somos Hermanos het resultaat van de Nederlands-Cubaanse samenwerking wilden vastleggen en dat goedkeuring door de Cubanen uiteraard een vereiste was.

Erkenning door topartiesten

De positieve respons op Somos Hermanos vanuit Cuba zorgde ervoor dat het septet een flinke reputatie heeft verkregen op het Caribische eiland. Juan vertelt enthousiast: “We zijn uitgenodigd om in 2008 te komen spelen op het wereldberoemde Festival de la Trova Pepe Sanchez, het oudste en grootste muziekfestival van Cuba. Dit allemaal naar aanleiding van een optreden in de Casa de la Trova (letterlijk het ’troubadourhuis’) van Santiago de Cuba waar we werden gevraagd twee nummers te spelen voor een superkritisch publiek met o.a. grootheden Eliades Ochoa en Felix Valera Miranda op de eerste rijen. Bloednerveus speelden we de sterren van de hemel en er verscheen een grote glimlach op het gezicht van de man met de grote zwarte hoed, Eliades Ochoa. De directrice van Casa de la Trova nodigde ons vervolgens dus uit voor het festival in 2008. Bovendien heeft de legendarische Cubaanse son-groep La Familia Valera Miranda ons gevraagd of zij ons liedje Siempre kunnen gebruiken om er een uitvoering in de ‘Valera Miranda-stijl’ van te maken. Een enorme eer!”

Scepsis

In Nederland is de groep inmiddels redelijk aan het doorbreken, maar er heerst vreemd genoeg scepsis. Juan: “Het grappige is dat we erg gewaardeerd worden op Cuba, terwijl we soms in ons eigen Nederland met zekere twijfel worden bekeken; Nederlanders die son spelen, dat kan niet! Toch bemerken we ook hier een toenemend enthousiasme en hebben we veel uitnodigingen om te spelen op Latin-festivals. Door het fotoboek Viva Cuba van onze bassist Eric van den Elsen (gepubliceerd bij Uitgeverij Podium, met cd), is er nog eens veel extra publiciteit bijgekomen. We zijn nu vastbesloten onze eigen stijl in de Cubaanse son verder te ontwikkelen en meer eigen songmateriaal op te nemen.”