Art Rotterdam 8 t/m 12 februari

‘Je hoort zulke vreemde dingen hier’. Een bezoeker wijst naar een hoogglanzend olieverfschilderij. ‘Dat daar, iemand noemde dat een ets.’ Het publiek op Art Rotterdam sluit naadloos aan bij het imago van de kunstbeurs: veel geblaat, weinig wol . Is zo’n beurs dan wel de moeite waard?

Een opvallend fenomeen op de beurs is de kunsthistorische hedendaagse kunst. Veel werken roepen associaties op met kunst uit de jaren zestig of zeventig. Hiryzuck/ Van Oevelen vervormen met geel draad het perspectief in het gefotografeerde landschap in hun ‘Masters of Perspective’. De perspectiefvertekening is mooi in beeld gebracht: de compositie klopt. Het concept van het werk heeft veel weg van de perspectivische vertekeningen van Dibbets, uit de jaren zeventig. Voorbeelden zoals deze zijn er genoeg en de beurs heeft soms zelfs iets weg van een wandeling door en kunsthistorisch overzicht. Het is dan ook geen verrassing dat er ook stands staan met het ‘echter werk’. De kunsthandelaren of art consultancys pakken flink uit. Judd, Rauschenberg, Warholl, ze hangen er allemaal.

Veelbelovend

Werk van Jongeleen

Naast herhalingsoefeningen, oppervlakkig geroep en oude bekenden zijn er ook veelbelovender dingen te zien. Zoals de sculpturen van Anotoly Osmolosky bij galery Thomas Brambilla. Osmoslosky maakt symmetrische figuren uit aluminium door ze in brand te steken. Deze vormen gebruikt hij als blauwdruk voor de vorm en het oppervlak van zijn houten beelden, dat veel weg heeft van de structuur van brood. Daarna hangt hij zijn sculpturen, symmetrisch, wandvullend op.

In het hedendaagse anti-religieuze Rusland is het bijna onmogelijk om het Orthodoxe Christendom te belijden. Het maken en ophangen van iconen is nog een stap verder en daarmee nog een stap onmogelijker. Osmolosky lost dit op door iconen te maken die onzichtbaar zijn omdat ze eruit zien als plakken brood.

Een van de verrassingen van Art Rotterdam was de Illy kunstprijs. Waar op de rest van de beurs de videokunst en het echte conceptuele werk wordt geschuwd, zijn dit juist de categorieën die genomineerd zijn voor de prijs. De winnaar, Zachary Formwalt laat een van de sterkere werken op de beurs zien. Formwalt maakt werken over die dingen de we niet kunnen zien, of die ons niet wordend getoond. Vaak lieert hij het onderwerp van zijn video`s aan een beeldpraktijk, die bepaalde aspecten van een beeld onzichtbaar maakt of anders weergeeft. Voorbeelden zijn montage en het toevoegen van teksten aan (bewegend) beeld.

In de ruimte die gereserveerd is door het koffiemerk is het werk unsupported transit te zien. Hierin koppelt Formwalt de huidige conjunctuur aan time-lapse fotografie. Bij time-lapse fotografie is beweging die normaal niet waar te nemen is zichtbaar en de beweging die normaal wel te zien wordt onzichtbaar. Deze manier om dingen in beeld te brengen wordt bijvoorbeeld gebruikt bij het vastleggen van een bouwproces. Het gebouw rijst als vanuit het niets uit de grond en de bouwvakkers verdwijnen uit het beeld. Tegenwoordig zijn de bouwvakkers ook met het blote oog niet meer te zien. Nu laat de time-lapse foto iets heel anders zien: het gebrek aan vooruitgang in de bouwprocessen omdat het geld simpelweg op is.

In eerste instantie lijkt dit bij het werk van Jeroen Jongeleen ook het geval. De panelen met teksten als: ‘Als dit kunst is, gelijk afschaffen’, bestaan uit karton, resthout en mdf-deurtjes. Tussen de panelen worden dia`s getoond van de containers, vuilstortplaatsen en stoepranden waar Jongeleen zijn materiaal vandaan heeft gehaald. De werken hebben iets misplaatsts. In de werken worden de critici van het (oude) subsidiesysteem aangevallen en wordt tegelijk duidelijk wat er zou kunnen gebeuren als zij gelijk krijgen. Ondertussen hangen de werken op een commercieel evenement.

Niet Rotterdams
Typisch, maar sprekend voor het gehele evenement is dat Jongeleen, een Rotterdamse kunstenaar, wordt vertegenwoordigd door Upstream, een Amsterdamse galerie. De Rotterdamse galerieën zijn hevig in de minderheid. Tegenover vier ondernemers uit Rotterdam staan er drieëntwintig uit Amsterdam. Daarnaast bestaat het selectiecomité van de beurs voor de helft uit afgevaardigden van Amsterdamse galeries, tegenover één Rotterdamse galerie.

Al met al is Art Rotterdam een typische kunstbeurs. Het is druk, het is groot, het is veel, maar met een beetje zoeken, wel de moeite waard.