Hokjes te boven

Zwermen

5 sterren

Begonnen werd met Zwermen (Tim Frijsinger en Janneke Swinkels). Zwermen is een stop-motion animatiefilm, frame voor frame opgebouwd uit gefotografeerde poppen. Een sterk debuut dat de sfeer in een Limburgs verzorgingshuis raak treft. Inclusief ouderengymnastiek en een zang- en kaartclub. En niet in de laatste plaats de eenzaamheid van die eenling Piet, die er niet helemaal bij hoort en door een betweterige bewoonster telkens op de vingers wordt getikt om er met zijn gedachten bij te blijven. Maar dat doet hij niet. Langzaamaan verandert hij in een vogel die de vrijheid tegemoet vliegt. De film ontving op het Franse animatiefestival 2025 in Annecy de competitieprijs voor de beste debuutfilm.

Voor de meisjes

4 sterren

Achter op het boek We doen wat we kunnen van Lykele Muus staat een citaat van Maartje Wortel: ‘Hij schrijft zo beeldend dat het verhaal zich als een film voor je ontvouwt.’ Het was ook oorspronkelijk de bedoeling om het boek te verfilmen, maar dat was er nog niet van gekomen. Nu is de film er: Voor de meisjes van Mike van Diem (van Karakter en De surprise). Je kunt beide titels achter elkaar zetten: We doen wat we kunnen voor de meisjes, Madelon en Elisa, de een onzeker en de ander zeker van zichzelf. Een gegeven waar in de film mee wordt gespeeld door het soms om te draaien. Ze gaan samen met hun ouders op vakantie in Zeeland, wat in de film is verplaatst naar Tirol. De spanning die in het boek niet helemaal wordt ingelost, krijgt door die entourage in de film zo meer kans. Daar helpt het eerste shot meteen bij: de bergen die een beklemmende sfeer creëren, terwijl de dalen lieflijk zijn. Ook hier wordt, net als bij de karakters, een tegenstelling vormgegeven.
De meisjes krijgen een ongeluk met een quad. Elisa is er het slechtst aan toe, maar ook Madelon is er minder goed vanaf gekomen dan op het eerste gezicht leek. Ze moet een nieuw hart en de lezer/kijker voelt aankomen wat er min of meer zou kunnen gaan gebeuren. De ouders zijn ‘vrienden, vreemden en vijanden tegelijk’ geworden.
Op drie kwart van de film dreigt de wat ingetogen sfeer van het boek een wat al te heftige kant op te gaan, waarbij een van de hoofdrolspeelsters, Thekla Reuten (een van de ouders), er door een wat verslappend spel even niet in mee lijkt te kunnen gaan.
Al met al een ondanks de thematiek niet al te zware opening van het Nederlands Film Festival dit najaar.

Bekijk hier de trailer.

Paulien

3 sterren

Paulien (Yücel Kopal) is een korte film over een vrouw (Abbey Hoes) die deel uit wil maken van het leven van een volkszanger (René Le Blanc). Het filmpje kwam tot stand binnen het realiseringsprogramma De Ontmoeting, dat dit jaar tien jaar bestaat. De personages worden nogal clichématig neergezet en de ontknoping is niet erg verrassend. Leuk als tussendoortje, maar eigenlijk ook niet veel meer dan dat.

When Chueca dies

5 sterren

When Chueca dies (Ramón Gieling) is een documentaire over de gelijknamige wijk in Madrid, waar sinds de jaren negentig van de vorige eeuw rond een boekwinkel een kleine revolutie onder de lhbtiq+-gemeenschap plaatsvindt. Er bestaat veel tegenstand, met name vanuit de rechterflank van de politiek.
De film – die als het kon zes sterren zou verdienen – is een combinatie van verschillende genres (documentaire, verhaal) die kunstig met elkaar zijn verweven. Hij ging in première tijdens het Amsterdamse Spanish Film Festival in april 2025 en de herhaling binnen het kader van het Nederlands Film Festival is meer dan terecht.
Het script voor de film is van Ramón Gieling en Gustaaf Peek. De muziek van REINDIER verdient extra aandacht. Een telkens terugkerend element zijn de begeleidende figuren uit het orgelkoraal Erbarm’ dich mein, o Herre Gott BWV 721 van Johann Sebastian Bach. Wat hiermee aan het eind gebeurt, ontroert diep. Alleen daarom al aanbevolen om deze film te gaan zien.

Deze selectie heeft opvallend genoeg een gemeenschappelijke noemer: de identiteit van mensen die, met uitzondering van die in de korte film Paulien misschien, een meervoudige is. Een oudere man is meer dan een oudere man, mensen kunnen ‘vrienden, vreemden en vijanden tegelijk’ van elkaar zijn of mannelijk en vrouwelijk. Elk hokje te boven.