De Zeeuwen verzekerden ons: zo is het gegaan
Het kan lang duren voor een film tot stand komt. In het geval van De Storm had het scenarioschrijversechtpaar Rik Launspach en Marjolein Beumer de moed eigenlijk al opgegeven. Naar aanleiding van het script schreef Rik het boek 1953. En toen bleek er plotseling toch geld beschikbaar te zijn voor de film. Sinds 17 september draait De Storm in de Nederlandse bioscopen.
Gefeliciteerd! Ben je tevreden over het resultaat?
Ik denk het wel. Als scenarioschrijver zit je natuurlijk toch dubbel te kijken. In een grijs verleden heb je keuzes gemaakt over wat je wel en niet in de film stopt, en daarna hebben de producenten en de regisseur dat ook nog eens gedaan. Het is alsof je kind gaat studeren: achttien jaar lang ben je bezig geweest met opvoeden, daarna krijg je misschien nog net een uitnodiging voor het eindexamenfeestje, en dan moet je maar hopen dat ze met een rechtenstudent thuiskomt. Als je pech hebt, besluit ze te emigreren naar Vuurland met een Zuid-Amerikaanse drugshandelaar.
En welke van de twee is De Storm geworden?
~
Het duurde jaren voordat het geld er was. Heb je gedacht: dit wordt niks meer?
Zeker. Dat was voor mij de reden om 1953 te schrijven. Een film is een gezamenlijk kunstwerk, waarbij een groot deel zich buiten het gezichtsveld van de schrijver afspeelt. Het is altijd maar afwachten wat het wordt. Bij een boek is er alleen een eindredactrice die zich ermee bemoeit, en die draagt alleen, heel beleefd, suggesties aan hoe het beter kan. Het is een andere wereld.
De film wijkt op sommige momenten af van het boek. Zo overlijdt de vader in het boek, terwijl hij in de film een grote rol krijgt toebedeeld.
In het boek had ik de relatie tussen vader en dochter minder nodig, want ik was niet van plan een familiekroniek te schrijven, waarbij de relatie tussen vader en dochter zou dienen als een spiegel voor die van moeder en zoon. Het moest gaan over loyaliteit, verraad, vriendschap en liefde. Daarom heb ik rigoureus alle familierelaties afgesneden, om haar zo veel mogelijk te isoleren.
Nadat we een stuk of vijf versies van het script hadden geschreven, zei de regisseur diplomatiek: misschien moeten we er eens een editor naar laten kijken. Deze editor zag de mogelijkheid om spanning in het verhaal te creëren door de vader oog in oog te zetten met zijn kleinkind, zonder dat hij het weet. We vonden dat een heel goed idee.
Welke ingrepen in het scenario bevielen je minder?
We hebben uitgebreid geschreven over ‘de zomer van 1952’, waarin de hoofdpersoon, Julia, haar eerste liefde beleeft. Wij vonden dat nodig om haar sympathiek te maken, juist omdat ze in de rest van het verhaal weinig humor en zachtheid laat zien. En ook al werkt de keuze van Ben om de flashbacks naar een paar minuten terug te brengen heel goed, we hadden er wel moeite mee.
Ook de eindes van het boek en de film verschillen van elkaar. Welk einde heeft jouw voorkeur?
Ze zijn allebei goed. In een boek heb je veel ruimte om naar eigen goeddunken in te vullen, en veel laat je over aan de fantasie van de lezer. In film hoef je dat niet te proberen. Tenzij je Francis Ford Coppola heet, mag je film zo’n anderhalf uur duren. Je moet van zeer goede huize komen om de bioscoopbezoekers weg te sturen met een rotgevoel. Dat is één van de filmwetten waar je je aan hebt te houden. Op verzoek van heel veel mensen hebben we gezocht naar een oplossing waarbij het publiek nog een beetje vrolijk naar huis kon gaan.
De Storm moet de Oorlogswinter van dit jaar worden. Met welk bezoekersaantal ben je tevreden?
Ik hoop op 400.000, want dan krijgen wij onze winstdeling. Binnen het productieteam mikt iedereen op de magische grens van een half miljoen bezoekers.
Dat heeft Oorlogswinter niet gehaald. Maar goed, er zijn veel films over de Tweede Wereldoorlog…
… En nog niet één over de watersnoodramp.
