Film / Achtergrond
special: Deel 2

Het 2e Leids Film Festival

.

Woensdagavond is het openingsfeest opgeluisterd met champagne in een sfeervol, afgeladen Trianon filmtheater. Daarna werd de harde realiteit van Ridley Scotts American Gangster opgediend waarin de Amerikaanse droom gekaapt wordt door een veelbelovende drugsbaron uit New York. In Leiden was het overal gezellig druk op de vijf locaties: volgens de organisatoren zitten er dit jaar vijftig man bij een Russische film waar er vorig jaar vijf zaten. Prikkelen deed tv-filosoof Bas Haring vrijdagavond in een uitverkocht Scheltema over zijn lievelingsfilm The Big Lebowski (1998), precies zoals programmeur Alexander Mouret het voor ogen had. Prachtfilms waren er zeker, maar er zat ook kaf tussen het koren. De zaterdagavond bood een voorlopig dieptepunt van de Britse romcom, in de vorm van Run Fatboy Run. Zonder kaf geen koren, en wuivend goud troffen wij zondagavond in de magisch-realistische Tsjechische film I Served The King of England. Een instant klassieker en een passende finale voor een verrassend festival.

Deel 1 | Deel 2

Hel in Harlem

American Gangster
(Ridley Scott • 2007)

~


In 1968 in Harlem boeren de junks, hufters en moordenaars goed. Schokkend is dat ze allemaal bij de New Yorkse politie zitten. Het is even slikken, maar dit is een waargebeurd verhaal gebaseerd op het artikel The Return of Superfly van Mark Jacobson in New York Magazine. Frank Lucas (Denzel Washington), een uitgekookte crimineel, is de Maffia te slim af. Hij wordt rijk met het importeren van heroïne in lijkzakken tijdens de Vietnam Oorlog. Is niets in de VS heilig meer? Jazeker, GELD, en Lucas koopt alles en iedereen om. Alleen de reïncarnatie van Pacino’s Serpico, Richie Roberts (Russell Crowe), is onkreukbaar. Ridley Scott (Blade Runner, Alien) levert vakwerk, maar in de buurt van genreklassiekers als Scarface en Goodfellas komt zijn Amerikaanse boef niet. American Gangster is onderhoudend, maar ook onevenwichtig: personages als Eva, de vrouw van Lucas (Lymari Nadal), worden schaars uitgediept. Het uitstekende duo Washington & Crowe excelleert, maar Josh Brolin als de doodenge corrupte agent Trupo steelt de show. Toen was iedereen corrupt en wie niet corrupt was moest dood. Zou het nu anders zijn?

Starkiller avant la lettre

~

The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford
(Andrew Dominik • 2007)
Amerika is een zeldzaam fotogeniek land. Cinematograaf Roger Deakins is er zich ook van bewust en levert hier met onvergetelijke beelden van een desolaat, winters Missouri een visueel meesterstuk af. Regisseur Andrew Dominik heeft het kunstje afgekeken van Terence Malicks Days of Heaven (1978), en de hier gebruikte trage en poëtische stijl is net zo trefzeker. Ondanks de bekende afloop blijft het tot aan de bloedstollende finale boeien. Jesse James (1847-1882), zoon van een predikant, was een paranoïde moordende treinovervaller die een legende werd. Hij stal van de rijken en machtigen en werd een held voor het gewone volk. Brad Pitt overtuigt als Jesse, maar de jonge Casey Affleck – met zijn hoekige onheilspellende portret van starkiller avant la lettre Robert Ford – imponeert nog meer. De fascinatie van Ford voor zijn beroemde prooi is bijna voelbaar. En evenals de lafhartige navolgers die hij vele jaren later kreeg, denk aan Lee Harvey Oswald die J.F.Kennedy doodschoot en Mark Chapman die John Lennon vermoordde, zal Ford onlosmakelijk als een Siamese tweeling eeuwig verbonden blijven met zijn legendarische slachtoffer.
Lees ook de uitgebreide recensie.

Wie is de ezel?

Gone Baby Gone
(Ben Affleck • 2007)

~


Als er geen aanleiding is om een wet uit te voeren moet die dan niet komen te vervallen? Of is de wet heilig, zelfs als schrijnend onrecht dreigt? Volgens de vermaarde Engelse schrijver Charles Dickens is de wet een ezel, koppig en onbuigzaam. Deze intrigerende thriller met een van de meest verpletterende slotscènes uit de recente filmgeschiedenis, legt het dilemma bloot. Debuterende regisseur Ben Affleck laat zien dat hij als acteur goed heeft gekeken naar zijn regisseurs. De grimmige en sombere sfeer, de acteurs uit een achterbuurt van Boston, de muziek, alles aan deze film overtuigt. Een bijzondere prestatie voor een debuut. De plot is complex, maar niet hinderlijk verwarrend. Iedere keer neemt het een andere wending. Affleck regisseert zijn jongere broer Casey. Hij speelt Kenzie, een privé rechercheur, die de ontvoering van een kind moet oplossen. Acteerkanonnen als Morgan Freeman en Ed Harris spelen ook belangrijke rollen, maar net als in The Assassination of Jesse James staat Casey Affleck meer dan zijn mannetje. A star is born.

Britse romcom op sterven na dood

Run Fatboy Run
(David Schwimmer • 2007)

~


Sinds Four Weddings and a Funeral (1994) en Bridget Jones’s Diary (2001) is het langzaam bergafwaarts gegaan met de oer-Britse romantische komedie. Love Actually (2003) was wel aardig, en er is ontegenzeggelijk een markt voor degelijk gemaakte ongein. Love Actually kreeg een Nederlandse versie, Alles is liefde, die overal volle zalen trekt. Maar met Run Fatboy Run heeft de Britse romcom een voorlopig dieptepunt bereikt. Simon Pegg, die Fatboy speelt, heeft als BBC-komiek een eervolle staat van dienst. Hij excelleerde in de cultserie Big Train en speelde op het grote scherm in het geslaagde Shaun of the Dead (2004). Om Fatboy te spelen moest hij tien kilo aankomen, vijftien minder dan Robert de Niro haalde voor Raging Bull (1980). Dat verschil geeft ook ongeveer de verhouding tussen lichtgewicht Pegg en zwaargewicht De Niro aan als het om acteren gaat. Run Fatboy Run, met zijn flinterdunne infantiele plot, is Britse ongein van de onderste plank. Maar het moet gezegd, het publiek lachte vaak om de geweldige Ierse komiek Dylan Moran die de show stal als Fatboy’s vriend. Desondanks alleen een aanrader voor mensen die aan chronische slapeloosheid lijden.

Magische Tsjechen

I Served the King of England
(Jirí Menzel • 2006)

~


Hoe onleuk Simon Pegg is en hoe subtiel komedie-acteren kan zijn, zien we in deze glansrol van Ivan Barney. Hij speelt de jonge Jan Dite in de Oscarinzending uit Tsjechië, I Served the King of England van de bejubelde acteur/regisseur Jiri Menzel. Ivans prestatie is even onnavolgbaar als de originele Tsjechische titel, Obsluhoval jsem anglického krále. Een jonge ober wil miljonair worden in het Praag van voor de Tweede Wereldoorlog. Bijna even innemend als Ivan Barney is Oldrich Keiser als de oude Jan Dite, die terugkijkt op zijn wilde jaren. De soms bijna surrealistische beelden zijn adembenemend. In de grandeur van het Hotel Pariz in Praag spreekt de Maître alle talen, van Chinees tot Afrikaanse dialecten. Hij weet exact wat een gast wil eten als hij de deur binnenloopt. Zijn gave heeft hij te danken, meent hij, aan het feit dat hij ooit de Engelse koning bediende. De Nazi’s krijgen Jan Dite niet klein, maar in 1944 als de Russen Praag binnen vallen poept het communisme op zijn glorieuze feest. I Served the King of England is even vertederend als Amélie (2001), en even fantasierijk als Tim Burtons Big Fish (2003). Magisch realisme is nooit zo oogverblindend magisch of overrompelend realistisch in beeld gebracht.

Publieksprijs

Het LFF kent ook een publieksprijs (De IJzeren Haring). De winnaar dit jaar is Atonement.