Boeken / Achtergrond
special: Een gesprek met Ruben Libgott:

‘Mijn voorouders zijn ook humoristische mensen’

Een jongen van zeventien die woont in Naarden, naar de vijfde klas van het gymnasium gaat, viool speelt en niet onverdienstelijk strips tekent. Hoe kan zo iemand zich inleven in de wereld van de dakloze, of zelfs de wereld van de student? Zijn zwervers en lullo’s echt zulke stereotypen of kan deze zeventienjarige zich gewoon goed inleven? Dames en heren: Ruben Libgott.

~

Ruben is Grafisch Entertainer. “Een door mij persoonlijk bedacht synoniem voor striptekenaar. Ik teken strips voor het Utrechtse Straatnieuws en verschillende andere bladen, zoals de universiteitskrant van de TU Eindhoven.” Voor Straatnieuws schiep Ruben Erro, de vrolijke zwerver.
“In het begin ging ik uit van de stereotype zwerver: vies, stinkend, verkoopt de daklozenkrant, drinkt bier en babbelt met vrienden op straat. Op die manier ontstaan er al veel grappen. Binnen zes weken had ik al rond de honderd grappen. En dat terwijl ik ver van die wereld sta. Om ze een hart onder de riem te steken en het negatieve beeld over de dakloze weg te halen, heb ik er een vrolijke positief denkende zwerver van gemaakt.
De eerste daklozenkrant die ik heb gekocht, moest ik kopen om het adres te hebben waar ik mijn strips naartoe kon sturen. Ik wilde de strips namelijk graag publiceren.”

Ik zwerf

Publicatie in de daklozenkrant was een succes en kreeg een vervolg. Sinds maart 2001 is Erro (Latijn voor ‘ik zwerf) een vaak geziene gast van Straatnieuws. “Mijn vader kocht een keer bij de Albert Heijn een Straatnieuws van een dakloze verkoper. Hij vertelde toen dat ik de strip Erro maakte die erin stond. De dakloze zei toen: ‘Hij heeft goed door hoe het daklozenprobleem in elkaar zit en hoe het is om dakloos te zijn.’ Dat is een mooi compliment.”

“In mijn strip Erro probeer ik onderwerpen naar voren te brengen die zo’n dakloze dagelijks meemaakt. In een paar plaatjes is dat natuurlijk een stuk vereenvoudigd, maar het komt wel op hetzelfde neer. Ik probeer aan de meest schrijnende dingen nog een positieve draai te geven, zodat men er toch nog de humor van kan inzien. Met mijn humor hoop ik dat de daklozen de moed krijgen om de draad van het normale leven weer te kunnen oppakken.”

Nerds en kinky studenten

~

Sinds mei heeft Erro er collega-striphelden bijgekregen. Ruben heeft zijn doelgroep uitgebreid en zal vanaf heden ook grappen maken over studenten. IT-studenten weliswaar, maar toch studenten. “Beert stond het eerste op papier, als een echte nerd. Maar Geert was een probleem. Hoe moest hij eruit zien? Als een kale student, zoals ik hem oorspronkelijk had getekend, als een slonzige student, of als een relaxte kinky student? Een groot dilemma…
Maar opeens knalde de inspiratie door m’n hoofd! Geert werd een echte slungelige student, die net iets te vaak naar de kinky-kapper is gegaan. Een slome goedzak die relaxed door het leven gaat. Beert is een ranzige intelligente nerd. Een kleine irritante betweter met een grote bril.”

Cliché?

Een IT-er met een fout kapsel? Dat is in ieder geval geen stereotype. Toch lijkt het erop, dat Ruben nog een beetje in clichés denkt als het om de huisvesting gaat: “Ze wonen samen in een studentenhuis, maar kunnen niet goed voor zichzelf zorgen. Ze stinken een uur in de wind en het huis zit onder de schimmel.”
Ook hun sociale leven is niet optimaal: “Het zijn onpopulaire losers, die er alles aan proberen te doen om onder studenten een netwerk op te bouwen. Tevergeefs. Ze zoeken allebei een vriendin, maar helaas durft er geen enkele vrouw bij hen in de buurt te komen.”

~

Clichématig of niet, Ruben publiceert met zijn zeventien jaren wel mooi in een vakblad, een studentenkrant, daklozenkrant en een schoolkrant. Interviews en samenwerkingsverbanden zijn er al geweest met Dick Bruna, Peter de Wit en Jean-Marc van Tol. Verder speelt Ruben al sinds z’n vierde viool en componeert hij zelf ook wel eens een deuntje. Tekenen zat er al vroeg in.
“Mijn oudere broer tekende en verzamelde altijd strips en zo kwam ik in contact met het medium. Mijn eerste artwork maakte ik toen ik anderhalf was, op mijn slaapkamerbehang. Je kon er al meteen echte figuren in zien. Ik heb altijd wel in een stripachtige stijl getekend en maakte al heel snel de combinatie tussen tekst en tekenen.”

Humor

Iedereen kan wel zomaar een strip beginnen, maar vaak ontbreekt het de meeste mensen aan de juiste humor om een beeldverhaal ook tot een succes te maken. Rubens humor komt hem aangewaaid. “Zolang je alles kritisch bekijkt en er altijd iets positiefs inziet, komt de humor je tegemoet. Mijn voorouders zijn ook humoristische mensen.”

Maar niet alles is zomaar leuk. “Ik heb een hekel aan de man-glijdt-uit-over-bananenschilhumor. Het moet kort zijn, intelligent en zo mogelijk subtiel. Grofheid is uit den boze. “Ik wil absoluut geen mensen beledigen, kwetsen of discrimineren. Dat kost je ook al gauw een hele hoop lezers. Met shockeren heb ik minder moeite, al heb ik zelf nog nooit iets shockerends meegemaakt. Maar het moet een positieve uitwerking hebben, bijvoorbeeld dat mensen iets op een andere, positieve manier gaan bekijken.”

Walt

~

Ruben heeft grootse plannen met de wereld, zijn eigen toekomst en die van Geert en Beert. Zijn grote voorbeeld is Walt Disney. “Hij heeft Mickey Mouse niet eens zelf bedacht. Dat was namelijk zijn vriend Ub Iwerks, omdat Walt hem in een vieze schuur vol muizen liet tekenen, maar toch heeft hij het geld verdiend en weet iedereen wie Mickey Mouse is. Dat succes hoop ik ook met Geert & Beert te bereiken.”

Ruben begint daarom vanaf 27 augustus 2002 met de publicatie van Geert & Beert op 8WEEKLY. Maar er komt meer. “Ik hoop op korte termijn een album van ERRO en daarna Geert & Beert uit te kunnen brengen. Ook zou ik graag een dagelijkse strip in een grote landelijke krant willen hebben.”

Wereldverbeteren

“Ik hoop dat Geert & Beert onder studenten net zo populair of misschien zelfs populairder dan Fokke & Sukke of Loesje worden. Studenten zijn de mensen bij uitstek met een geweldig gevoel voor humor. Als zij iets leuk vinden, dan is het goed. Ik wil binnenkort ook merchandising op de markt brengen van Geert & Beert: bierglazen, T-Shirts, asbakken, agenda’s, vliegenmeppers, lappenpoppen, muismatten, themaparken, sigaren en plasstickers. Welke student wil nou niet tegen Beert z’n kop aan zeiken?”

En met zijn strips en alle merchandising een hoop geld verdienen, dat lijkt hem wel wat. “Ik wil dolgraag een eigen enterprise opzetten. Dat lijkt mij een geweldige uitdaging. Het moet een verrijking voor de wereld zijn, dat iedereen er wat aan heeft. Een politieke carrière lijkt mij daarom ook wel wat. Er valt nog veel te verbeteren in de wereld, volgens mij.”