Boeken / Achtergrond
special: Wintertuin festival 21-28 november 2004

Wintertuin chaotisch, maar sympathiek

Geen grote zalen waar je tientallen meters van de voordragende persoon af zit, maar kleinschalige optredens waarbij je zelfs zonder microfoon verstaat wat er wordt gezegd of voorgedragen. Er zijn nog maar weinig festivals in Nederland waar je zo dicht met je neus bovenop de uitvoerenden staat als op het Gelderse Wintertuinfestival.

Alleen maar hits, dat was de titel van de tiende editie van het Wintertuinfestival eind november. De ideale studenten literatuur avond, signeersessies onder het kopje ‘Kriebels in je boek’, gedichten op bestelling en vooral veel poëzie. Dat waren de hoofdlijnen tijdens de acht dagen die het literatuurfestival duurde.

~

Zondag 21 november werd het festival geopend in de voormalige Biotexfabriek in Nijmegen. Deze werd speciaal voor het festival omgedoopt tot Fictiefabriek. Met optredens van dichters en schrijvers als Mustafa Stitou, Esther Gerritsen, Ted van Lieshout en Menno Wigman werd het festival volledig in stijl geopend. Hoewel de sfeer uitstekend was, was het een tegenvaller dat de impact van veel optredens teniet werd gedaan door het geroezemoes van minder geïnteresseerde bezoekers.

In gesprek

Een paar dagen later, op donderdag waren de bezoekers gelukkig wel geïnteresseerd. In het knusse Theater aan de Rijn in Arnhem waren Tjitske Jansen en Peer Wittenbols uitgenodigd om met elkaar in gesprek te gaan. Helaas had de organisatie op het laatste moment blijkbaar niet genoeg vertrouwen in de mondigheid van Nederlands best verkopende dichteres en de sympathieke dichter en huisschrijver van toneelgroep Oostpool. Want zodra Tjitske en Peer zich lekker genesteld hadden op de warmrode bank schoven er ineens twee interviewers aan.

Dodelijk saai

Opvallend, zeker wanneer je het artikel in De Gelderlander van de 16e november er nog even op naslaat:

De Wintertuin kiest niet voor het voor de hand liggende. Dus het traditionele podiuminterview met een beroemde schrijver kom je niet tegen op het programma van alweer het tiende Wintertuinfestival. “Dat soort gesprekken is vaak dodelijk saai”, zegt Tazelaar, die sinds 2000 directeur is van de Wintertuin.

~

En inderdaad. Dat soort podiumgesprekken kunnen inderdaad dodelijk saai zijn zo bleek deze donderdagavond. De credits voor deze saaiheid gaan overigens helemaal naar beide interviewers. Zowel Tjitske als Peer deden hun uiterste best om de vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Maar dit werd enigszins bemoeilijkt doordat de ene vragensteller hen nauwelijks een zin liet afmaken, en de ander vrijwel uitsluitend aankwam met vragen waarop alleen het antwoord ja of nee mogelijk was.

Nieuw werk

De voordrachten van beide gasten wisten de avond gelukkig te redden. Naast voordrachten uit hun poëziebundel, kwamen ze beiden ook met nieuw werk. Als afsluiter van de avond droegen ze allebei een gedicht voor uit de bundel van de ander. Een mooi moment hierbij waren de ongemakkelijke blikken van Tjitske naar Peer. Hoe sterk ze ook mag overkomen bij het voordragen van haar eigen werk, een gedicht van iemand anders is weer heel wat anders.

Alleen maar hits

De volgende dag was het tijd voor de grote hits waaraan het festival dit jaar haar naam te danken had. Terwijl Remco Campert en Abdelkader Benali in de Nijmeegse fictiefabriek vermoedelijk alle ruimte hadden, stroomde in Arnhem het publiek samen in de toren van de Eusebiuskerk voor een avond met Connie Palmen en Thomas Rosenboom. Een schitterende locatie, maar helaas niet helemaal geschikt voor het doel, gezien de centraal in de ruimte opgestelde liftschacht. Maar nadat extra stoelen werden aangesleept en een gratis drankje werd beloofd voor tijdens de pauze werd de sfeer al gauw stukken beter. Gezellig met zijn allen op elkaar gepakt luisteren naar een gesprek over beroemd zijn, het schrijfproces en de literaire hits van Palmen en Rosenboom.

Charmante chaos

Misschien is chaos wel de grootste charme van het Wintertuinfestival. Een charmante chaos die wordt veroorzaakt door een flink aantal enthousiaste mensen die samen graag iets mooi willen neerzetten, maar organisatorisch nog niet helemaal op elkaar zijn ingespeeld. En hoewel dat soms minder geslaagde situaties oplevert als slechte interviewers bij een ‘gesprek’ tussen Peer Wittenbols en Tjitske Jansen, is het over het geheel genomen wel een heel sympathiek geheel. Niet in de laatste plaats omdat dankzij een festival als dit duidelijk wordt dat Gelderland meer te bieden heeft dan de EO-jongerendag in het Gelredome.