Theater / Voorstelling

Vlotte vertaling van complex privacyschandaal

recensie: F.C. De Volle Bak – Snowden

Voor sommigen brengt het thema ‘privacy’ per definitie angst en spanning met zich mee, anderen blijven wellicht sceptisch. Theatergezelschap F.C. De Volle Bak brengt Snowden: het bizarre, waargebeurde verhaal van ‘s werelds bekendste klokkenluider. Het is een voorstelling die onherroepelijk leidt tot boeiende discussies in de foyer.

Edward Snowden (Cas Jansen) werkt als programmeur voor de NSA, een van de belangrijkste geheime diensten van de VS. Tijdens zijn werk ontdekt hij dat de VS na de aanslagen van 9/11 miljoenen gewone burgers afluistert en bespioneert. De voorstelling start vanaf het moment dat Snowden contact opneemt met journalist Glenn Greenwald (Simon Heijmans) en filmmaakster Laura Poitras (Myrthe Burger), die hij vraagt het grootschalige privacyschandaal in de media te brengen.

Citizenfour

F.C. De Volle Bak - Snowden4Filmmaakster Laura Poitras registreert het verhaal van Snowden in de documentaire Citizenfour. De voorstelling is vrijwel een exacte kopie van deze documentaire en voegt qua feiten weinig toe. Wel hanteert regisseur Dick van den Heuvel een meer persoonlijke benadering, met privéscènes uit Snowdens jeugd en Snowdens leven met zijn vriendin. In afwisseling met scènes omtrent Snowdens werk bij de NSA ontstaat er een chronologische aanloop naar de vorming van Snowdens mogelijke motief tot het delen van zijn verhaal. Het blijft een wonderlijke daad met grote consequenties voor zijn privéleven.

Vaart

De kracht van de voorstelling zit hem in de uiterst vloeiende overgangen tussen de scènes. Hiermee wordt voornamelijk een beroep gedaan op het acteerspel van Cas Jansen, die zonder het toneel te verlaten uiterst snel schakelt. De scènes zijn kort, volgen elkaar in rap tempo op en zorgen zo voor een heerlijke vaart.

Juiste theatrale vertaling

Moedig daarbij is dat Van den Heuvel een complex en vooral technisch thema in het theater heeft durven onder te brengen. Waar de documentaire een grote informatieve waarde heeft, vraagt de theaterwereld om meer emotie en gevoel. Via de monologen van Snowden en de lichte confrontaties tussen hem en Laura, worden deze verstopte emoties subtiel geaccentueerd. De menselijke kant van het mogelijk droge onderwerp wordt daarnaast haarfijn versterkt door beeld en geluid. Twee grote schermen binnen F.C. De Volle Bak - Snowden3het decor bieden op een ondersteunende manier sferische beelden en achtergrondinformatie, zonder dat ze van het spel afleiden. De grote pixels hebben een suggestieve werking en sluiten samen met de gekozen grafische stijl goed aan bij de digitale wereld waarin Snowden zich begeeft. Meelezen met een privé chatgesprek met zijn vriendin geeft een gek gevoel en maakt het stuk even heel intiem. Deze interessante regiekeuze zorgt ervoor dat de toeschouwer zelf schuldig wordt aan een vorm van spionage.

De omschrijving van de voorstelling op de flyer als ‘bloedstollende toneelthriller’ is wellicht wat overtrokken voor een stuk waarbij je niet op het puntje van je stoel zit van spanning. Wel biedt Van den Heuvel een laagdrempelige kennismaking met het boeiende verhaal van een van de grootste klokkenluiders van onze tijd. Middels een vlotte en persoonlijke benadering van het verhaal activeert hij opnieuw de discussie omtrent privacy. Snowdens visie is in ieder geval ijzersterk:

‘Niets geven om privacy omdat je niets te verbergen hebt, is hetzelfde als niets geven om vrijheid van meningsuiting omdat je niets te melden hebt.’ – Edward Snowden