Wat nou ‘saaie stad’?

De landingsbaan van Lust is een geniale vondst, die het jaarlijkse festival voor ‘groundbreaking and creative activity’ op 21 en 22 september luidruchtig en nadrukkelijk onder de aandacht brengt bij de inwoners van ‘de stad waar nooit iets te doen is’.

Tegelijkertijd is de landingsbaan een mooie metafoor voor alle internationale artiesten die worden ingevlogen. De tweehonderd kunstenaars komen uit landen als Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten maar ook gewoon van om de hoek.

Fabelachtig danstheater

Zoals het Nederlands Danstheater, dat op zaterdag de Grote Kerk muisstil krijgt met het een fabelachtige stuk Sleepless. Dat weliswaar vorig jaar al op het festival te zien was, maar in het kader van Jirí Kyliáns 60e verjaardag in reprise gaat. Niemand die daar over moppert, want het laat het NDT2 op z’n allerbest zien, met een choreografie die tot in tienden van seconden klopt.

Eerder op de avond weet de Canadees André Gingras ook al te imponeren. Met zijn danssolo Cyp 17, die hij opvoert in het Haagse theater Korzo. De in een laboratorium opgesloten, bijna naakte danser lijkt zich aanvankelijk geen raad te weten met zijn eigen lichaam. Wanneer er meer en meer ledematen van een pop naar binnen worden geworpen, transformeert de voorstelling tot een curieuze aanklacht tegen geheime diensten, superatleten en genetische manipulatie.

Maar er is meer, veel meer te zien op TodaysArt. Met meer dan twintig festivallocaties is het voor de alleseters noodzakelijk een spoorboekje te maken, wil je zoveel mogelijk kunnen zien.

Dreigend gegrom

Het Spuiplein fungeert als festivalcentrum. De enorme lichtbakken van het Britse collectief United Visual Artists (UVA) vormen een baken tussen het Filmhuis, Theater aan het Spui, de Nieuwe Kerk en het Atrium, waartussen festivalgangers heen en weer pendelden op zoek naar installaties en optredens.

Er was veel zogeheten nieuwe mediakunst te zien op TodaysArt; kunst waarbij van de bezoeker zelf ook actie wordt verwacht. Zo reageren de LED-sculpturen van UVA op naderende bezoekers. Ze veranderen van kleur en laten een dreigend gegrom uit de speakers horen.

Veel intiemer is de nieuwe show van het Nederlandse duo Optical Machines: Shift. Een performance waarin twee jongens een koffer vol kleine lampjes hebben. De lichtjes worden aangestuurd door elektronische muziek en gemanipuleerd met allerlei handgesneden sjablonen. Het betoverende en soms regelrecht hallucinerende eindresultaat is vergroot op het doek van het Filmhuis te zien.

Mediteren op een koude kerkvloer

Hoe anders is het in de Lutherse Kerk. Daar geeft de Duitse geluidskunstenaar Robert Henke een intiem optreden in een compleet verduisterde zaal. Waardoor er niets anders op zit dan de ogen te sluiten en op de koude stenen kerkvloer neer te zakken om je mee te laten voeren door de meditatieve, langgerekte en harmonieuze elektronische klanken.

Koud is het ook rond de DJ-tafel van Claudia Märzendorfer. Samen met haar partner Nik Hummer (geen familie) draait ze grammofoonplaten van ijs. Die gaan rechtstreeks vanuit de vrieskist op de draaitafel, waar ze het maximaal een paar minuten uithouden voordat ze beginnen te smelten en de klassieke muziek uiteen valt. Schitterende vergankelijkheid.

Nachtwerk

Na middernacht, als de stekker uit de meeste installaties gaat en de meeste professionele dansers hun bed induiken, begint het tweede deel van het uitpuilende programma en duiken ook elders steeds meer draaitafels op. In verschillende clubs kan er tot diep in de nacht gedanst worden.
Op hiphop (op vrijdag) in Korzo, op de nieuwste elektronische dansmuziek uit Berlijn en Londen in het Paard, en op Detroit techno en house in de Nieuwe Kerk en Asta.

Die laatste zaal is een beetje een vreemde eend in de bijt. Het deurpersoneel van de commerciële danceclub weet zich duidelijk geen raad met het alternatieve publiek, dat zich op z’n beurt ook niet senang voelt op de afgetrapte dansvloer van de voormalige bioscoop. De matig gevulde club sluit zaterdag een uur eerder, waardoor slotact DJ Princess Superstar moet uitwijken naar een alternatieve zaal.

Geen terroristen of bomkoffers

Het is een kleine smet op het grotendeels vlekkeloos verlopen programma. Al moet ook headliner Mr. Oizo vrijdag te elfder ure verstek laten gaan en krijgt de organisatie het de eerste avond even aan de stok met de politie omdat de landingslichten van de ‘luchthaven’ na enen uitgaan. Waardoor de hermandad ineens geen zicht meer heeft op de bewakingscamera’s. Want de stadsverlichting is speciaal voor het kunstproject uitgeschakeld.

Op TodaysArt echter geen terroristen of bomkoffers. Het programma zelf blijkt explosief genoeg. Samen met festivals als DEAF en het in november te houden STRP is TodaysArt (in drie jaar tijd) uitgegroeid tot een van de leukste en avontuurlijkste festivals voor moderne mediakunst en muziek.