Ode aan het messiascomplex
Toneelliefhebbers aller steden, verenigt u! Het is tijd om in actie te komen. Het is tijd om afstand te nemen van uw kleine, egocentrische leventje en u op te offeren voor een hoger doel. Geen gratuite meningen meer (‘Ik vond de voorstelling toch een beetje onevenwichtig′, ′Ik vond de muziek niet zoveel meerwaarde hebben’). Geen zelfgenoegzame witte wijntjes meer, stop met de ijdelheid en de opschepperij. Het is tijd voor actie. U moet eindelijk iets voor de wereld gaan doen.
Vuurvrouwen is een voorstelling over radicaal engagement. We volgen de troetelterroriste Ulrike Meinhof (van de Rote Armee Fraktion) in haar gevangeniscel. Het geweld is al gepleegd, daar worden we op het toneel verder niet meer mee lastiggevallen. De voorstelling is dus vooral psychologie. Middels een aantal poëtische en gepassioneerde monologen leren we Ulrike langzaam beter kennen. De tekst van die monologen is ijzersterk (potentieel klassiekerwerk) en ze worden door Fania Sorel ook ijzersterk gebracht (potentieel Theo d’Or-spel).
De denker wordt een doener
Ulrike Meinhof was journaliste en mogelijk ook een soort intellectueel (′Ik heb duizend boeken gelezen,′ schept ze op). Het probleem was echter dat er niet naar haar proteststukjes en profetische woorden werd geluisterd. Het kapitalistische systeem doet niet aan censuur en zo wordt heel slim alle kritiek opgeslokt en kaltgestellt. We leven in een maatschappij van schijnvrijheid: ′De enige vrijheid is handelsvrijheid.′ Dat pikt Ulrike niet. In haar monologen schreeuwt ze het uit (′Ik haat!!′) of fluistert ze haar zelfinzichten (′Verzet is mijn zuurstof′). Ze heeft de waarheid in pacht, maar geeft eerlijk toe dat ze niet meer weet wat die waarheid precies is. Behalve kwetsbaar is ze ook een beetje zielig, want haar hardcore collegaterroristen vertrouwen haar intellectualisme niet (′Denkers zijn altijd twijfelaars′). Mede daardoor wordt ze uitgedaagd om aan het geweld mee te doen. Noblesse oblige: Ulrike Meinhof offert zichzelf op.
L’histoire se répète: Jeanne d’Arc had ook iets met utopie
Hoewel Ulrike Meinhof in Vuurvrouwen de show steelt, krijgt haar pathologie in het stuk gelaagdheid door verder terug in de geschiedenis te gaan en ook Jeanne d’Arc op te voeren. Een beetje geforceerd misschien, maar toch werkt het best goed. In een leuke anti-casting speelt Goele Derick de door God bezeten Jeanne. Ze hoort stemmen in haar hoofd en in plaats van deemoedig haar rol in het leven te aanvaarden (boerenvrouw), ziet ze een hogere roeping voor zichzelf weggelegd. Hier worden verder niet al teveel woorden aan vuil gemaakt, maar duidelijk is natuurlijk wel dat ze op de brandstapel zal eindigen. Arme Jeanne: ze hoorde God maar wordt door de Kerk verweten een heks te zijn. De gevestigde orde is meedogenloos als we tegen haar in opstand komen. Alles wat afwijkt wordt vervolgd en afgemaakt.
Nu zijn wij aan de beurt
Ongetwijfeld is er met de wereld van alles mis. Er is oorlog. Er is armoede. Er is onrechtvaardigheid. De rijkste man op de wereld heeft een vermogen van 69 miljard dollar, terwijl 1 miljard mensen van een dollar per dag moeten leven. Kunnen wij als bevoorrechte cultuurminnaars onze ogen hiervoor sluiten? Of moeten wij eindelijk in actie komen in plaats van passief esthetische ervaringen te ondergaan? Vuurvrouwen pleit voor actie! Verzet je tegen het systeem en werk aan een nieuwe utopie. Begin een eigen terreurgroep (Bejaarden voor Vrede) of actiegroep (Snobs voor Eerlijk Delen). Wordt het niet weer eens tijd voor een nieuwe Aktie Tomaat? En hoe zit het eigenlijk met de subsidie van de kunsten – is dat niet pure indoctrinatie en vrijheidsbeperking? Het is tijd om te radicaliseren en alles af te wijzen. Het is tijd voor zinvol geweld.
Er waart een spook door Nederland – het spook van het geëngageerde toneel. Toneelliefhebbers aller steden, verenigt u!
