Theater / Voorstelling

Treffend zonder leedvermaak

recensie: Over zolen die maar niet slijten willen (La Pralinette de Papa Nugue)

Een voorstelling over een jongen met een dwarslaesie. Klinkt emotioneel en dramatisch. Maar het pakt anders uit. Over zolen die maar niet slijten willen van La Pralinette de Papa Nugue is vooral humoristisch, ontnuchterend en realistisch. Zonder dat je het gevoel hebt te lachen om andermans ellende. Maar vooruit, aan een brok in je keel zul je waarschijnlijk niet ontkomen. Al was het maar omdat het allemaal zo bijzonder gewoon is.

fotograaf: Caroline Verweij
fotograaf: Caroline Verweij

Regisseur en schrijver van deze voorstelling Eveline Hesp heeft zich voor het verhaal laten inspireren door het leven van Elmer Kouwenberg, een jonge Amsterdammer met een dwarslaesie. Bijzonder is dat Elmer zelf de rol speelt van Erik, de hoofdpersoon van het verhaal. In een witte setting en in witte kleding zijn naast Elmer Kouwenberg vier valide acteurs te zien. Stukje bij beetje wordt het verhaal over het leven van Erik verteld aan de hand van allerlei alledaagse situaties. Eén van spelers fantaseert bijvoorbeeld dat hij wordt verzorgd door twee bloedmooie hitsige verpleegsters. Zijn fantasie slaat op hol, maar wordt wreed verstoord door Erik in zijn rolstoel. Want:
“Zo gaat het dus niet!”. Nuchter geeft Erik aanwijzingen hoe de zusters er uitzien (hoog opgetrokken joggingbroeken en chagrijnige hoofden) en hoe weinig tijd ze altijd voor hem hebben.

Humor

Terwijl de vier acteurs situaties schetsen uit het leven van een dwarslaesiepatiënt, zien we Erik op de achtergrond typen. Op een groot scherm verschijnen de zinnen die Erik schrijft. Hij laat zien hoe een dag van hem eruit ziet, compleet met tijdschema. Erg indrukwekkend. Juist ook omdat Erik heel droog over zijn situatie spreekt. De confrontatie met de vriend die het ongeluk veroorzaakte waardoor Erik gehandicapt raakte, is daardoor ook heel ontroerend en kenmerkend voor het stuk. Er is een perfecte balans gevonden tussen luchtige, goede grappen en pijnlijke situaties. Dat is niet in de laatste plaats te danken aan de vier acteurs om Elmer heen die, een enkele verspreking daargelaten, een perfecte timing hebben. Het zijn stuk voor stuk komische talenten.

Spiegel

fotograaf: Michelle-Aimée van Tongerloo
fotograaf: Michelle-Aimée van Tongerloo

Juist de spiegeling van de gehandicapte ten opzichte van de gezonde mens, maakt deze voorstelling grappig. Er is bijvoorbeeld een passage waarin alle acteurs vertellen over hun grootste angsten. Wat zullen andere mensen niet van hem/haar denken? De een is bang dat ze nietszeggend is en dat mensen haar vergeten en de ander dat iedereen denkt dat hij homo is. Net als Erik hebben ze hun onzekerheden en dat maakt Erik ook tot een heel normaal persoon. En als de personages elkaar afkraken, doet Erik zelf net zo hard en grof mee. Tot het iemand te veel wordt en de rolstoel van Erik met de afstandsbediening uit beeld laat rijden.

Treffend

In deze voorstelling wordt veel gebruik gemaakt van een videoscherm. Niet alleen de teksten die Erik typt verschijnen op het scherm, maar ook worden er regelmatig mooie filmbeelden uit het leven van Erik. Juist de eenvoudige minimalistische dingen die getoond worden, zijn heel treffend.

Zonder ook maar enige medelijden te wekken of treurnis te veroorzaken, zet deze voorstelling je wel aan het denken. Vooral over hoe gewoon Erik eigenlijk is en hoe bevooroordeeld je misschien zelf wel bent. Maar alles zonder moralistisch geneuzel, wat de boodschap alleen maar duidelijker maakt.

De voorstelling Over zolen die maar niet slijten willen wordt volgend theaterseizoen weer gespeeld. Klik hier voor meer informatie.