Theater / Voorstelling

Vreemde plotwendingen op landgoed Laerhoven

recensie: De barones (Joop van den Ende Theaterproducties)

Het komt niet vaak voor dat je bij een voorstelling zeker weet dat het een leuke avond gaat worden, vanaf het moment dat het doek opgaat. Maar Kitty Courbois, als hoofdpersoon in De barones, slaagt er in meteen de aandacht te trekken en vast te houden. Hoog in haar stoel tussen de bomen begint ze te zingen over twee reebruine ogen die haar aankijken. Een nummer dat de helft van het publiek spontaan meezingt. Zingend over het hertje waar ze op wacht en gekleed in een ruitjesbroek, groene zuidwester en kaplaarzen, een heupfles met drank en een groot geweer in haar hand, brengt ze je meteen in de juiste stemming.

~

Ton Vortenbosch schreef de tekst van De barones speciaal voor Kitty Courbois. Barones Aleid is een wereldvreemde en strijdbare vrouw die koste wat het kost haar landgoed Laerhoven wil behouden. Ze moet niks hebben van de mensen die haar landgoed bezoeken als attractie en is het liefst op zichzelf. Vanaf het moment dat ze tijdens het wachten op het reehertje onverwacht wordt geconfronteerd met drie fanatieke milieuactivisten, geeft ze aan alle gebeurtenissen haar eigen draai. Zo nodigt ze het trio dat strijd voor het behoud van het vogeltje de kierewaal uit om in het slot te komen praten. Ondanks de protesten van freule Jet en butler Victor drijft ze haar eigen zin door. Activist Phillip mag haar kostbare schilderijen in het afgesloten gedeelte te bekijken, en plaats nemen achter een piano. Wanneer ze ook nog eens verliefd wordt op deze intellectuele activist verloopt alles net even iets anders dan iedereen had verwacht.

Op het randje

~

De onverwachte wendingen zijn een gevolg van de verborgen onderlinge relaties tussen de verschillende personages. Langzaam onthullen de karakters aan elkaar wat er in het verleden heeft afgespeeld tussen hen en wederzijdse kennissen. Barones Aleid geeft duidelijkheid over deze zaken. Haar uitspraken over het verleden en de dagelijkse dingen hebben een knipoog naar de actualiteit en zijn net als de uitspraken van de andere personages soms op het randje. “Misschien moet ik maar een Pool inhuren. Ik hoorde dat ze goedkoop zijn. Of een Serviër, die weten hoe ze moeten schieten…”, zegt ze als ze nadenkt over het nemen van een jachtopzichter. Maar het is vooral Victor de butler die zich onsterfelijk maakt met snibbige oneliners als: “Blauw bloed en rood bloed gaan niet samen. Dat wordt paars. En kijk waar het paarse kabinet ons heeft gebracht; aan de afgrond.” En als hij het landgoed te vol vindt worden met milieuactivisten, sneert hij: “Nederland is niet vol. Laerhoven is vol. Ik denk dat ik Wilders maar ga bellen.”

Rolverdeling

~

De snedige en venijnige opmerkingen van barones Aleid en butler Victor tegen elkaar en de andere personages houden de snelheid in het stuk. Geen lange dialogen, maar korte scènes die elkaar razendsnel opvolgen. Hierbij is de rol van Caról van Herwijnen (onder andere bekend van Hemelen) als Victor onmisbaar. Doordat zowel hij als Kitty Courbois een krachtige uitstraling bezitten, zijn hun personages aan elkaar gewaagd en vullen ze elkaar aan. Hun sterke rollen staan in contrast met de kleine, weinig opmerkelijke rol van Georgina Verbaan. Hoewel er veel publiciteit rond haar bijdrage is geweest, beperkt die zich tot een bijrol. Na de dialoog Oogverblindend, die slechts een paar keer in het kleine productiehuis Frascati speelde, maakt ze met De barones haar échte theaterdebuut bij het grote publiek.

Rijkelijk gevuld

De barones is op sommige punten een voorstelling van grote stappen, snel thuis. Wanneer de barones haar jonge minnaar in een scène de deur wijst en verdrietig achterblijft, blijkt ze na een decorwisseling alweer met hem verloofd te zijn. Maar dit stoort niet: de verhaallijn is snel weer opgepakt. Vanaf het moment dat de gordijnen opengaan worden je lachspieren aan het werk gezet, en dat blijft gedurende de hele voorstelling zo. De combinatie van verschillende verhaallijnen, een verrassend plot, gewaagde uitspraken en humor zorgt juist voor een rijkelijk gevulde voorstelling.

De barones speelt in ieder geval tot 22 januari 2006. Kijk hier voor meer informatie over speeldata.