Theater / Voorstelling

De verkiezingsshow: lachen om een absurde rechtszaak

recensie: Het Zuidelijk Toneel - De grote verkiezingsshow

.

Perfecte timing

~

In een feestelijk uitgedoste stadsschouwburg worden de bezoekers vrolijk ontvangen. Het thema is geheel in het teken van de United States. Bij de deur delen medewerkers batches uit: rood, wit en blauw, met de lachende gezichten van de mannen die vannacht kans maken om president van Amerika te worden. Met de verkiezingen in het verschiet lijkt dit de ideale avond om het publiek eens wat dieper te laten nadenken over hun plichten als burger. Want hier schort het nogal eens, als we de  aanklacht mogen geloven.

Showachtige rechtszaak

Het publiek wordt meteen in zijn rol geduwd als jury van het speciaal in het leven geroepen Europees hof waar de familie Alleman gedaagd zal worden. Op een dag is het leven van de familie opeens onderdeel geworden van een proefproces dat hun hele leven bloot zal leggen. Harmen Siezen, onder andere bekend als voormalig nieuwslezer van het NOS, speelt de rechter in dit proces. Zeker voor een presentator die van huis uit geen acteur is, vertolkt hij zijn rol zeer overtuigend. Vader, moeder en hun twee intellectuele kinderen worden terecht geroepen omdat zij hun democratische plichten zouden verwaarlozen. Eén voor één worden de gezinsleden onderworpen aan een verhoor waarbij de aanklager vooral hun stemgedrag stevig aan de kaak stelt. Moeder Alleman blijkt het trouwste stemgedrag te vertonen; zij stemt immers altijd PvdA net als haar vader altijd deed. Vader Alleman is nogal wispelturig in zijn stemgedrag. Van een linkse hippie (waar hij zich overigens niks van kan herinneren) is hij tot een filiaalmanager van het Kruidvat verworden die zijn stem weggeeft aan de PVV. Kinderen Nelleke en Joost zijn het helemaal niet eens met de ideeën van de politiek en verspillen hun stem liever niet aan het kiessysteem.

~

In een komische rechtszaak worden de gezinsleden zienderogen tegen elkaar uit gespeeld. De verwijten vliegen over en weer en ze lijken zich er weinig van bewust te zijn dat de hele zaak live wordt uitgezonden. In een commerciële opiniepeiling worden de Allemannetjes door de kijkers thuis beoordeeld. Nieuwslezer Philip Freriks onthult op een televisiescherm, op spelshowachtige manier, de mening van de kijkers thuis en nee niet de mening over het proefproces. De Allemannetjes worden fel bekritiseerd. Ook wordt er aangetoond in welke mate het publiek de gezinsleden schuldig acht. Een hilarische vertoning, juist omdat het zo onmogelijk lijkt.
 
In een komisch drama over een proefrechtszaak steken de bedenkers van het concept, George van Houts en Tom de Ket, de draak met het showkarakter van de Amerikaanse verkiezingen. Ook hebben zij tot doel het publiek beter te laten nadenken over wat nou eigenlijk democratie is. Weten wij dat überhaupt nog wel? Dit probleem wordt nog eens extra aangestipt wanneer een aantal geesten uit het verleden als getuige optreden in de rechtszaak. Thorbecke, een oversekste Freud en Adolph Hitler geven hun mening over de zaak maar begrijpen eigenlijk niet meer zoveel van de democratie van nu. Dit had een leuke vertoning kunnen zijn maar door gekke kostuums en een vertoning die er zo dik bovenop ligt dat het gewoonweg niet grappig meer is, had het beter weggelaten kunnen worden.

De schrijvers willen de kijkers met dit stuk aan het denken zetten over dit beladen onderwerp. Juist op dit moment voor de verkiezingen is het de perfecte timing voor wat denkstof. Toch lukt het de acteurs niet helemaal om hun punt te maken en blijft de strekking van het verhaal een beetje in het midden liggen. Met de opdracht van rechter Harmen Siezen om nog eens goed na te denken over hun burgerlijke plichten en wat die nu eigenlijk voor ons betekenen, wordt de familie Alleman en het publiek naar huis gestuurd.