Theater / Voorstelling

Lachen, lachen en nog eens lachen

recensie: Dood Paard en Nieuw West - Lieve Kitty

Wat zou jij doen als je samen met een groep mensen opgesloten zat? Als je niet wist of je ooit nog in vrijheid zou leven? De personages in het stuk Lieve Kitty, geïnspireerd door het dagboek van Anne Frank, bevinden zich in zo’n situatie. Hoewel ze er elk op een eigen manier mee omgaan, is ieder van hen op zoek naar afleiding om de uitzichtloosheid van de situatie even te kunnen vergeten.

~

Vier personages, een vrouw en drie mannen, allen hoogblond, zijn de hele voorstelling bezig om maar zoveel mogelijk te lachen. Wat hun onderlinge relatie is, wordt niet helemaal duidelijk. Ze verzinnen steeds weer een nieuw verhaal, dat ze vertellen aan het publiek, dat rondom het podium zit. De verhalen gaan allemaal over opsluiting, verstoting en racisme. Elke keer als er iets schrijnends en vooral ongemakkelijks wordt gezegd, barsten de personages in lachen uit. Het geluid wordt versterkt door middel van een pedaal dat ingetrapt kan worden, waardoor er overal gelach vandaan komt. Het vijfde personage, een donkerharig, jong meisje dat wel iets weg heeft van Anne Frank, houdt zich als enige afzijdig. Ze is helemaal in haar eigen gedachten verzonken en spreekt alleen als ze iets zinnigs te zeggen heeft. Zo merkt ze bijvoorbeeld op dat iedereen vrij is, aangezien iedereen kan denken wat hij of zij wil. Niemand kan je die vrijheid afnemen.

Steeds weer een ander voorbeeld
Het stuk, dat door Rob de Graaf geschreven is, zit goed in elkaar. Het is schrijnend, maar soms ook gematigd grappig en de boodschap is heel duidelijk: wij leven in een wereld waar racisme, onderdrukking en opsluiting altijd zullen bestaan. Omdat ze onderdeel van de mens zijn. Door de personages in het stuk te laten acteren in verschillende rollen – waardoor je toneel in toneel krijgt – wordt er steeds weer een ander voorbeeld aangedragen van een situatie die lijkt op die van henzelf. Het publiek wordt daarmee een spiegel voorgehouden. Zo zegt een van de mannen tegen de anderen dat ze best in zijn land mogen komen, maar ook weer weg moeten gaan. En dat ze dan wel moeten werken, maar niet onze baantjes mogen inpikken. Het doet denken aan de situatie in Nederland, waar buitenlanders voorheen met open armen ontvangen werden om werk te doen waar anderen zich te goed voor voelden, maar nu volgens veel mensen weer kunnen vertrekken.

Het enige minpunt van de voorstelling is dat er te veel korte stukjes achter elkaar zijn geplakt, waardoor het steeds moeilijker wordt alles te blijven volgen. De climax, waarin duidelijk wordt dat de personages nooit meer in vrijheid zullen leven, laat net iets te lang op zich wachten.

~

Lastige taak
De vier personages voeren de stukjes op voor het publiek en zijn zich dus ook bewust van het feit dat mensen naar ze kijken. De vierde wand wordt dan ook zeker niet altijd gehandhaafd. Hier wordt zelfs op verschillende manieren mee gespeeld, waardoor de grens tussen personage en acteur soms vervaagt. De acteurs hebben hiermee een lastige taak gekregen. Zij moeten meerdere personages neerzetten, maar tegelijkertijd hun eigen persoon in deze verschillende rollen terug laten komen. Vooral Benny Claessens, een van de drie mannen, doet dit erg goed. Soms weet je niet zeker of hij nu een fout maakt, of dat hij het zo ingestudeerd heeft. Beide opties werken, want zij passen goed in het verlengde van het stuk. Extra lof gaat ook uit naar Ariadna Rubio Lléo, het donkerharige meisje. Zij zegt bijna niks, maar als ze iets zegt, doet ze dat zo overtuigend dat je als publiek gefascineerd naar haar luistert. Dit komt mede door haar sprekende ogen. Ze kijkt als ze praat doordringend het publiek in en raakt je met haar onschuldige uitstraling.

Als de voorstelling is afgelopen, houd je er als toeschouwer een dubbel gevoel aan over. Je hebt medelijden met de personages, maar vindt ze toch ook wel grappig. Sommige voorbeelden van bijvoorbeeld racisme komen akelig dichtbij. Je voelt je als toeschouwer bekritiseerd, terwijl jij zelf kritisch tegenover vergelijkbare situaties wil staan. Dat effect kan alleen bereikt worden als een voorstelling goed in elkaar zit en de personages je raken. Ondanks dat de climax iets eerder had kunnen komen, is Lieve Kitty zeker een aanrader om heen te gaan. Al is het maar om je ogen een klein beetje meer te openen.

Lieve Kitty is nog te zien tot 30 mei 2008. Voor de speellijst, klik hier.