Nieuw standaardwerk in Austers oeuvre

Onder andere de eerder in het Nederlands verschenen autobiografische werken Het spinsel van de eenzaamheid – over Austers band met zijn vader – en Van de hand in de tand – over geld en het gebrek daaraan aan het begin van Austers carrière – zijn opgenomen in de bundel. Daarnaast bevat het werk enkele tientallen literair-kritische essays, voorwoorden en gelegenheidsteksten. Ook teksten die niet direct onder één noemer vallen, zijn opgenomen zoals het luchtige ‘Gotham handbook’ waarin Auster een vriendin van hem advies geeft over hoe te leven in New York.

Open boek

Kenmerkend en bewonderenswaardig aan Auster is de openhartige wijze waarop hij over zichzelf en de mensen om hem heen spreekt. Zo bestaan de teksten die geschaard zijn onder ‘Oefeningen in waarheid’ louter uit anekdotes van dingen die hij heeft meegemaakt of gehoord van anderen. Er gaat een familiariteit uit van deze verhalen, alsof je aan het natafelen bent met de New Yorkse schrijver en hij zich dermate op zijn gemak voelt dat hij je deze persoonlijke verhalen kan toevertrouwen.

Auster vertelt bijvoorbeeld over een vriend die al lange tijd een bepaald moeilijk te vinden boek zoekt. Op een dag treft de vriend een jonge vrouw op Grand Central Station die tot zijn verbazing het boek in haar handen heeft. Op de vraag of ze weet waar hij het kan kopen, antwoordt ze: ‘Ik ben hier vandaag om het aan jou te geven’. Een onwaarschijnlijk voorval, maar Auster vertelt het met zoveel overtuigingskracht dat het weinig moeite kost om er in mee te gaan.

Veelzijdige blik

Austers fictie is nauw verbonden met zijn eigen leven. Dit maakt het lezen van zijn non-fictie erg waardevol: het voegt als het ware een extra dimensie toe aan zijn romans. Elementen uit zijn leven zoals het kampen met geldproblemen en een woelige periode in Frankrijk, komen bijvoorbeeld terug in respectievelijk Maanpaleis en Onzichtbaar. Levenswerk verscheen in 2010 al in de Verenigde Staten onder de titel Collected Proze. Hierdoor zijn de later verschenen autobiografische werken Winterlogboek en Bericht vanuit het innerlijk, waarin hij veel vertelt over zijn jeugd en zijn huwelijken met Lydia Davis en later Siri Hustvedt, niet opgenomen in de bundel. Een begrijpelijke reden, maar desalniettemin jammer omdat deze titels goed zouden passen binnen deze bundel.

Door het ontbreken van chronologie is het hier en daar even zoeken om de teksten te plaatsen. Gelukkig is het voor de meeste onderwerpen waarover hij schrijft niet noodzakelijk om op de hoogte te zijn van Austers levensloop. Levenswerk leent zich er eerder voor om gelezen te worden in fragmenten, waarbij het bewonderenswaardig is hoe Auster keer op keer weet te boeien, of het nu gaat om Franse dichters, de geschiedenis van zijn typemachine of de metro in New York. Een sleutelwerk in het oeuvre van Auster.