Over het nut van live-platen

Mijn eerste en enige kennismaking met The Mars Volta live tot dusver was hun concert op Lowlands 2003. Een verbazingwekkend optreden, dat de bomvolle Golf destijds al na enkele minuten wist te splijten. De ene helft vond het verschrikkelijk, de andere verschrikkelijk goed. Ik moet eerlijk bekennen dat ik tot de eerste groep behoorde, al was het zo dat ik juist hierdoor gefascineerd raakte. Nooit eerder had ik een band gezien die live zoveel afweek van het oorspronkelijke studiowerk. Dansen was al moeilijk, meezingen werd een onmogelijke opgave.

Voor wie nooit bij een optreden van de band is geweest: The Mars Volta gaat live nog een flinke stap verder dan in de studio. Vormen de platen al een bonte mengelmoes van punk, jazz, latin en psychedelica, live experimenteert de band zo driftig verder met de eigen muziek, dat bijna geen enkel nummer meer tot een origineel te herleiden is.

Greatest Hits

Dat de band die experimenteerdrift ook op deze eerste live-plaat, want dat is Scabdates, heeft doorgetrokken, mag desalniettemin een verrassing heten. Want waar ronduit de meeste bands er met hun live-albums voor kiezen om een serie ‘greatest hits’ (gemixt met wat applausgeluiden) opnieuw uit te brengen, is Scabdates even onnavolgbaar als een ‘normaal’ concert van dit Texaanse kwartet. Slechts af en toe zijn er flarden van bekende nummers te horen, om van ‘greatest hits’ al helemaal niet te spreken.

Hoewel dat in eerste instantie bevreemding wekt, besef je na een aantal luisterbeurten dat hier juist de (onderscheidings)kracht van deze plaat ten opzichte van de studioalbums ligt. Op den duur begin je je zelfs af te vragen waarom er ooit live-platen worden uitgebracht waarop enkel het studiowerk één op één wordt nagespeeld. The Mars Volta beseft namelijk als geen ander dat juist de live-optredens ideale gelegenheden zijn om te spelen met je eigen muziek, om zo elk concert volstrekt uniek te maken. Met andere woorden: waar normale live-albums het slechts moeten hebben van wat extra energie die vrijkomt omdat er voor een publiek in plaats van voor een producer gespeeld wordt, weet The Mars Volta haar eigen nummers dusdanig te transformeren dat zelfs de meeste doorgewinterde fan bij elk optreden weer een geheel nieuwe bezwerende belevenis krijgt voorgeschoteld.

Hoogste versnelling

Met Scabdates krijg je eindelijk de kans om dit ook thuis te ervaren, hoewel gezegd moet worden dat de plaat het ruimschoots aflegt tegen het ‘echie’. Dit komt in de eerste plaats door de belabberde geluidskwaliteit. Alsof de band in een tent speelt en jij buiten staat te luisteren. Het geluid is hierdoor wat dof en de afstellingen tussen de verschillende instrumenten en de zang lijken niet helemaal te kloppen. Ook het publiek is nauwelijks te horen, terwijl dat juist het echte ‘live-gevoel’ oproept.

Daar komt bij de tracklist gewoonweg een stuk aantrekkelijker had kunnen zijn. Nu drijft de plaat in feite op Take The Veil Cerpin Taxt en Cicatriz (beiden afkomstig van debuutalbum De-Loused In The Comatorium) en voor deze gelegenheid ook nog eens verdeeld in respectievelijk twee en vier delen. Van het tweede en vorige album Frances The Mute is daarentegen helemaal niets terug te horen en dat is ronduit jammer. Deels heeft dat ermee te maken dat het materiaal op Scabdates is opgenomen tussen mei 2004 en mei 2005 (Frances The Mute is van februari van dit jaar), maar dat mag geen excuus heten.

Desondanks blijft Scabdates een wonderlijke trip door de psychedelische wereld van Rodriguez & co, die zeker voor de diehard fans van de band niet te missen is. Voor ieder ander zal ruim zeventig minuten The Mars Volta op de hoogste versnelling daarentegen net iets te veel van het goede zijn.