Muziek / Album

De piano in de remix

recensie: Hauschka - Versions of the Prepared Piano

Onlangs bracht hij zijn eerste plaat Room to Expand uit bij het Fatcat label, bekend van Múm, Animal Collective en Sigur Rós. We hebben het hier over Volker Bertelmann, die als Hauschka minimale pianomuziek maakt. Dit jaar bracht hij eveneens een remixplaat uit, met bewerkingen van nummers van zijn album The Prepared Piano uit 2005. Een selectie internationale muzikanten ging met de muziek van dat album aan de slag en dit resulteerde in Versions of the Prepared Piano.

In 2005 bracht Hauschka het album The Prepared Piano uit, waarop de ‘geprepareerde’ piano centraal stond. De piano werd bewerkt met schroeven, stukjes rubber en er werden gitaarsnaren om de pianosnaren heen gewikkeld om zo de conventionele klanken te bewerken. Een klassiek geschoolde componist die van de academische conventies afwijkt, is natuurlijk niets nieuws. John Cage (1912-1992) gebruikte de piano en het begrip compositie al op geheel nieuwe wijze. Een van zijn bekendste werken is 4’33” waarin geen enkele noot gespeeld wordt, en het geluid in de concertzaal de compositie vormt. Opvallend is dat Hauschka na een onconventioneel album de ogenschijnlijke conventionele keuze maakt voor een remixplaat.

Remixers

De minimale klanken van Hauschka dienen bij remixers Barbara Morgenstern en Eglantine Gouzy vooral als basis waarover zij zoetgevooisd zingen. Gouzy kiest daarbij voor additionele elektronica, waar Morgenstern blazers inzet.

Japanners zijn meesters in de ambient muziek en trekken vaak de aandacht met met hun spannende releases. Zo ook op Versions of the Prepared Piano. Nobukaza Takemura gaat met Kein Wort aan de slag en bewerkt dit nummer zodanig dat een gefragmenteerd en sterk bewerkt geluid overblijft. Een geluid dat doet denken aan het werk van Boards of Canada en de rustige momenten in de muziek van Autechre. Takeo Toyama kiest voor een jazzy aanpak en zet zo hetzelfde Kein Wort in een totaal ander kader dan collega Takemura.

~

De muziek van Rachel’s en Kammerflimmer Kollektif is nooit ver weg bij de uitvoeringen op Versions of the Prepared Piano. Vergelijkbaar met deze bands is het mengen van klassieke muziekinvloeden met contemporaine popstructuren en middelen. De ene keer staat de piano van Hauschka centraal en worden er lagen toegevoegd, de andere keer wordt de basistrack gebruikt en tot een drijvende popsong getransformeerd zoals in Things, bewerkt door TG Mauss. De Berlijnse componist Frank Bretschneider kiest net als Nobukaza Takemura voor een experimentele aanpak en bewerkt bijtonen van pianoklanken tot er een geluid overblijft dat ver van het traditionele pianogeluid af staat. Een van de bekendste acts, Tarwater, kiest ervoor om het nummer Two Stones te voorzien van spoken word. Een weinig verrassende aanpak voor zo’n gevestigde naam in het Duitse elektrocircuit.

Onconventioneel

De muziek van Hauschka kenmerkt zich door de minimale aanpak van losse noten, gebroken akkoorden en de boventonen ervan. Dit brengt een zekere verstilde schoonheid met zich mee maar leidt tegelijkertijd tot eenzijdigheid. Op zijn debuutplaat Room to Expand onderving hij dit door gebruik te maken van andere instrumenten en rijkere arrangementen. Op Versions of the Prepared Piano wordt dit probleem opgelost door de verfrissende ideeën van andere muzikanten. Echter, waar gekozen wordt voor een ‘popversie’ van het origineel, ligt de nadruk niet meer op de bewerkte piano en gaat de verstilde schoonheid verloren. Dit album biedt dan ook enerzijds remixen die recht doen aan het origineel, en anderzijds bewerkingen die het karakter uit de muziek halen. Hoe dan ook, Versions of the Prepared Piano is een onconventionele remixplaat geworden. Vooral dankzij de inventiviteit en het verschil in aanpak van de betrokken muzikanten. Het album kan dan ook prima op zichzelf staan, al kan het beluisteren van de originele muziek de plaat extra diepgang geven en dus het luisterplezier verhogen.