Kunst / Expo binnenland

Ongewone staatsieportretten

recensie: Ruud van der Peijl, Rude / Portraits of State

Bokser Regilio Tuur, modekoning Frans Molenaar, kunstenares Ans Markus en acteur Roeland Fernhout. Deze en andere beroemdheden wist Ruud van der Peijl voor zijn camera te krijgen voor zijn installatie Rude / Portraits of State, te zien in het Fotomuseum in Den Haag. Ook aanstormend talent en mensen die de fotograaf na aan het hart liggen liet hij opdraven voor zijn staatsieportretten. Maar verwacht vooral geen staatsieportret ‘a la Beatrix’.

Ruud van der Peijl (1960) staat bekend als ‘King of Style’. Na zijn opleiding als modeontwerper aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht was hij eind jaren tachtig één van de oprichters van het Nederlandse modemerk Gletcher. Tot 1997 was hij docent mode en styling aan diverse academies in Nederland. In die tijd timmerde hij ook aan de weg als stylist bij magazines als sQeeuze en Blvd. In 1996 werd zijn werk door het Stedelijk Museum geselecteerd voor de tentoonstelling Modehuis Amelisweerd en Rude / Portraits of State debuteert Van der Peijl nu als fotograaf. De portretten die hij maakte, zijn allerminst doorsnee. De fotograaf speelt met een aspect uit het leven of de persoonlijkheid van de geportretteerden, en vergroot dat zodanig uit tot het het onderwerp van de foto is geworden. Met een flinke knipoog welteverstaan.

Ruud van der Peijl, Roeland coming out, 2001.
Ruud van der Peijl, Roeland coming out, 2001.

Bij de foto van Roeland Fernhout draait het om zijn homoseksualiteit. Op Roeland coming out (2001) is te zien hoe de acteur – zijn ontblote bovenlijf gekromd – op een bank ligt, terwijl zijn linkerhand naar zijn penis tast. Naast de bank ligt een opengeslagen magazine vol mannelijk naakt. Op soortgelijke wijze portretteert Van der Peijl de zangeressen Suzanne en Monique Klemann, bekend van de groep Loïs Lane. Monique, die naast zangeres ook modellenwerk doet, wordt over het algemeen beschouwd als de knapste van het stel. Van der Peijl beeldde haar af als ‘The beauty’, voluptueus in lingerie gestoken. Voor haar oudere zus Suzanne blijft er niets anders over dan te fungeren als ‘The beast’: bezweet, met wilde haren en zwartomrande ogen.

Ruud van der Peijl, Dali's sister.
Ruud van der Peijl, Dali’s sister.

Tegenstelling

Bij kunstenares Ans Markus trekt Van der Peijl een vergelijking met Salvador Dalí, beroemd van zijn surrealistische schilderijen, wiens kenmerk een dunne, omhoog wijzende snor was. Markus kreeg voor de gelegenheid ook een snor op haar bovenlip bevestigd. Frans Molenaar, de enige echte modekoning die we in Nederland kennen, zetelt in Emperor (2004) op de leuning van een stoel en draagt bont om zijn schouders. In zijn collecties gebruikt Molenaar veel bont, iets wat hem op flink veel kritiek van de anti-bont lobby is komen te staan.

Maar het zijn niet alleen bekende nederlanders die Van der Peijl vastlegde. Zo is er Rogier Vlaming. Op Diamond Dogs 1 (2000) en Diamond Dogs 5 (2005) is hij, afgezien van een lendendoekje, geheel naakt afgebeeld. Zijn gespierde bovenlijf staat in contrast met zijn door beugels gestutte onderlijf. Normaalgesproken zou je als voorbijganger niet naar hem durven kijken uit angst te loeren, maar als bezoeker van de tentoonstelling heb je geen andere keuze.

Ruud van der Peijl, Diamond Dogs 1, 2000.
Ruud van der Peijl, Diamond Dogs 1, 2000.

Poespas

Hoewel sommige teksten van de folder bij de tentoonstelling nogal hoogdravend klinken (“In Rude / Portraits of Stage strijden mythe en masker, deugd en ondeugd, snobisme en decadentie, hemel en hel om de aandacht”) is een bezoek aan de tentoonstelling zeker de moeite waard. Het zijn prachtige, intrigerende portretten geworden. Officieel heet de fototentoonstelling geen fototentoonstelling, maar installatie. De ruimte is voorzien van poespas als rode kokosmatten op de vloer, spiegelwanden en lichteffecten. Niet nodig, maar misschien is Van der Peijl dat verplicht aan zijn imago als ‘King of Style’.