Schilderachtige computerkunst?
Achter in café-restaurant De Cantine te Amsterdam bevindt zich een klein zaaltje dat meer lijkt op een halletje, een doorgang. In deze ruimte hangt een projectiescherm en de wanden zijn beschilderd met zwarte stippen en zwarte en grijze banen. Midden in deze gang staat een grote vierkante poef met daarop een computermuis. De bezoeker gaat zitten op de poef en beweegt de muis terwijl de witte lijnen op het zwarte scherm meebewegen met de bewegingen van de muis.
~
Tussen virtueel en realiteit
Terug naar de installatie die Rozendaal maakte voor de tentoonstellingsruimte achter in café De Cantine. De bewegende witte lijnen op het zwarte scherm vormen een tweebaans snelweg die loopt tot aan de horizon. Door de muis te bewegen doemt er opeens een bocht op die, afhankelijk van de positie van de muis, naar links of naar rechts afbuigt. De muurschildering, zo moge ondertussen duidelijk zijn, bestaat ook niet uit zomaar lukraak geplaatste stippen en banen. Het stelt het omringende landschap voor waar de bediener van de muis zich virtueel door voortbeweegt op het projectiescherm. De bezoeker bevindt zich op het grensgebied tussen de virtuele en de tastbare realiteit.
Meer dimensies dan het werkelijke leven
“Mijn computer is geen gereedschap, het is een ruimte, een wereld, een landschap. Het beeldscherm heeft meer dimensies dan het werkelijke leven: door een browser window kan [sic] je verder kijken dan door een echt raam,” aldus de kunstenaar in het persbericht dat verstrekt wordt bij de tentoonstelling. Dit klinkt logisch, maar is dit ook niet zo bij de schilderkunst? Rozendaal komt zelf met het antwoord, en zegt dat hij zijn werk het liefst in termen van schilderkunst beschrijft en dat het beeldscherm zijn schildersdoek is. Maar als het beeldscherm volgens Rafael Rozendaal meer dimensies heeft dan het werkelijke leven, waarom gebruikt hij dan nog schilderkunst op de muren bij zijn computerinstallatie? De installatie van Rozendaal lijkt hier geen antwoord op te geven: de muurschildering lijkt meer een zwaktebod dan een waardetoevoegend element bij deze installatie. Waarom maakt Rozendaal niet meer gebruik van de technische mogelijkheden die de computer biedt, in plaats van een tweedimensionale representatie van een snelweg te voorschijn te toveren op het scherm met daarbij een muuschildering?
Een aardige poging
Als je Rozendaal’s webpagina’s bekijkt, zie je ook een simpele vormgeving. Maar hier werkt dit wel: de ruimte van het werk bevindt zich slechts op het beeldscherm, daarbuiten begint de echte wereld. Het is schilderkunst in de reinste zin van het woord. De websites getuigen van intelligentie en een conceptuele instelling van de kunstenaar. Helaas lijkt Rozendaal in de knoop te komen bij de installatie voor Quarantine. Volgens de nieuwe Rafaël blijkt dat wat zich op het projectiescherm afspeelt, nog een muurschildering nodig te hebben. new rafael maakt, door haar installatieachtige karakter, de schilderkunstige computerkunst van Rafael Rozendaal tot een aardige, maar nog niet volledig ontwikkelde, poging computerkunst zelfstandig te laten zijn. In deze installatie is dit naar mijn mening niet gelukt. Maar kijk eens naar de websites van Rafaël Rozendaal, en je ziet dat Nederland in Rozendaal een goed en veelbelovend kunstenaar bezit.
new rafael is nog te zien tot 31 december 2004 in de tentoonstellingsruimte van Quarantine, Rietlandpark 375 te Amsterdam.
