Kunst / Expo binnenland

Haring is overal, ook in Wallonië

recensie: Keith Haring - Keith Haring all-over

Het Beaux-Arts Mons heeft deze zomer een overzichtstentoonstelling van de Amerikaanse kunstenaar Keith Haring binnen weten te halen. In het leuke museum in dit Zuid-Belgische provinciestadje zijn ongeveer 150 werken van Haring te zien. Daarnaast is er in het voormalige slachthuis van de stad, dat enkele straten verderop ligt, nog extra werk te zien dat te groot is voor het museum. Samen vormen de tentoongestelde werken een overzicht van het oeuvre van de kunstenaar die altijd manieren gezocht heeft om kunst dichter bij het publiek te brengen.

Keith Haring: Untitled, 1983

Keith Haring: Untitled, 1983

Keith Haring (1958-1990) heeft in zijn relatief korte carrière en leven een enorme hoeveelheid kunstwerken geproduceerd. Zijn stijl is ontstaan op de straten en in de metrostations van New York in de jaren ’80, waar hij zijn carrière begon als graffitikunstenaar. Vanuit deze omgeving bereikt Haring echter al snel de galerieën van de stad, met name de prestigieuze galerieën van Tony Shafrazi en Leo Castelli. Harings werken zijn erg herkenbaar, met zwartomlijnde figuren als de stralende baby, de blaffende hond en het mensfiguur met het gat in zijn buik. Haring beperkt zich niet alleen tot papier en canvas als ondergrond voor zijn tekeningen en schilderijen, maar maakt deze ook op vinyl, terracotta vazen metalen platen en de muren van verschillende wereldsteden.

Link met religie
De tentoonstelling in het BAM laat werk zien uit Harings beginperiode, maar ook uit de laatste jaren van zijn leven. De werken zijn over het algemeen thematisch geordend. Zo is er een zaal gewijd aan werken die geïnspireerd zijn op hiëroglyfen en kunst uit de Oudheid. Een voorbeeld is een werk zonder titel uit 1983, waar een inca-achtig figuur op te zien is, terwijl deze een missionaris gevangen houdt met zijn tong. Het vinyldoek is geheel gevuld met Harings lijnenspel in zwart en rood, zodat de voorstelling bijna abstract wordt. De invloeden van culturen van bijvoorbeeld de Egyptenaren en Inca’s zijn duidelijk herkenbaar. Door Haring getransformeerd naar de moderne tijd leveren deze een interessante beeldentaal op, die direct herkenbaar is, maar toch verrast.

Keith Haring: Saint Sebastian, 1984

Keith Haring: Saint Sebastian, 1984

Haring had een speciale band met religie. De mensfiguur in voornoemd schilderij houdt een groot kruis vast. Ook in andere werken komt deze fascinatie voor geloofsthematiek tot uiting, bijvoorbeeld in het portret van Sint Sebastiaan. Deze beschermheilige uit de Rooms Katholieke kerk wordt door Haring in een moderne variant uitgebeeld. De heilige wordt nu door vliegtuigen doorboord, in plaats van pijlen. Haring maakt zo een moderne variant op een eeuwenoud thema. Deze heilige wordt soms ook gezien als beschermheer voor de homoseksuelen. Haring trekt een religieus thema op deze wijze de jaren ’80 in, een tijd waarin aids opkomt en dit door de katholieke kerk als straf van God gezien wordt.

Overal Haring
Zeer speciaal zijn ook de vier originele metrotekeningen van Haring die in de Anciens Abattoirs hangen. Wanneer in de metrostations van New York een advertentie verlopen was, werd deze met zwart kalkpapier afgedekt. Haring tekende hier met krijt zijn herkenbare graffiti op en verwierf hiermee snel een naam in de stad. In snelle lijnen gaf Haring een beeld van de maatschappij van de tachtiger jaren: sterke invloed van televisie, dalende aandacht voor natuur en geloof en een groeiende individualisering. Door de simpele vormgeving van deze tekeningen komen ze erg krachtig over en gezien de vluchtigheid van het medium is het zeer speciaal dat deze nu tentoongesteld kunnen worden.

Keith Haring: Subway Drawing, 1982

Keith Haring: Subway Drawing, 1982

Keith Haring is een van de belangrijkste kunstenaars uit de jaren ’80 van vorige eeuw. Hij doorbrak met zijn werk en zijn manier van presenteren de scheiding tussen de kunstwereld en die van de straat. Zijn kunst was overal te vinden, in de beste galerieën, in de metrostations én in zijn eigen winkels. Het interieur van een van die winkels, de Pop Shop Tokio is geheel nagebouwd in de Anciens Abbatoirs en is een bijzonder item in deze tentoonstelling. Mons, Bergen in het Nederlands, is een klein provinciestadje in het zuiden van België dat je eenvoudig voorbij rijdt op weg naar Frankrijk, maar deze zomer is het zeker een aanrader even de afslag Mons op de E19 naar Parijs te nemen om een bezoek te brengen aan de tentoonstelling Keith Haring all-over.