Theater / Voorstelling

Stap voor stap door het leven van Mata Hari

recensie: Het Nationale Ballet – Mata Hari

Artistiek directeur en choreograaf van Het Nationale Ballet Ted Brandsen (1959) creëert een filmische voorstelling over het turbulente leven van exotisch danseres Mata Hari. Het scenario dat hij toont, houdt op chronologische wijze vast aan de gebeurtenissen uit het leven van de danseres.

Mata Hari werd in 1876 geboren als Margaretha Zelle in een rijke Friese familie, waar zij opgroeide als verwend meisje. Na een ongelukkig huwelijk, waar een vroegtijdig gestorven zoon en een dochter uit voortkwamen, vertrok zij naar Parijs om een ander leven op te zoeken. Als exotisch danseres reisde zij aan het begin van de twintigste eeuw door heel Europa. Ze werd na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog verliefd op een Russische officier en uiteindelijk vond zij haar dood voor een Frans vuurpeloton in 1917, nadat zij was beschuldigd van dubbelspionage. Al deze gebeurtenissen zijn stap voor stap in het ballet te volgen; Brandsen heeft zich strikt aan het levensverhaal van Zelle gehouden, wat de dans een rigide en illustratief kader geeft. Om het leven van de danseres zo groots en meeslepend weer te kunnen geven als het werkelijk was, had de choreografie, naast technische perfectie, meer speelsheid en creativiteit mogen tonen.

Het Nationale Ballet - Mata Hari -3863_photo-marc-haegemanPiekmoment

Halverwege de eerste helft wordt een moment van conflict en ruzie uitgebeeld door Mata Hari (Anna Tsygankova) en haar man, waar voor het eerst de passie, emotie en toewijding van de karakters te zien is. Op dynamische wijze wordt Mata Hari door haar man door de lucht gegooid, wanneer zij hem op haar beurt aanvliegt. Er ontstaat een interessante fysieke dialoog. De speelse vorm van het klassiek ballet weet de toeschouwer mee te nemen in de belevingswereld van Mata Hari. Dit duet is meteen het hoogtepunt van de avond, want na deze scène vervalt het stuk wederom in uitleg en illustratie.

Het Nationale Ballet - Mata Hari -3704_photo-marc-haegemanVormgeving en muziek

De vormgeving van het stuk bestaat uit vele grote decorstukken, die soms (te) letterlijk worden ingezet, zoals de verhoortafel, waar Mata Hari’s herinneringen zogenaamd omheen dansen. Op andere momenten worden haar dromen en verlangens beter uitgebeeld, door middel van planten en rook, waardoor er niet te veel meteen duidelijk wordt. De meeslepende muziek, speciaal gemaakt voor het stuk door Tarik O’Regan, zorgt voor een nodig scheutje mysterie. Zo krijgt de toeschouwer steeds weer hoop op een groots en meeslepend ballet, maar gaat uiteindelijk toch teleurgesteld de deur uit, wanneer de schoonheid van het stuk ten onder gaat aan het de overheersende verhaallijn.