8WEEKLY

Zwarte das met rode stippen

Artikel: Filmprogramma's zijn eigenlijk nooit grappig

Bestaan er op televisie saaiere programma’s dan filmprogramma’s? Volgens mij (kritisch kijker met überhaupt een hekel aan film) niet. Toch dwong Jan mij vlak voor kerst naar Film 2003 with Jonathan Ross te kijken. Een filmprogramma op de BBC, waarvan de presentator een ‘prachtig Brits gevoel voor humor’ heeft, aldus Jan. In de opdracht die hij erbij leverde, beweert Jan dat de BBC beduidend betere programma’s dan Nederlandse zenders levert. De tweeledige vraag aan mij was waarom tv-programma’s in ons land falen, en of Film 2003 het hier wel kan redden.

Maar eerst Jonathan Ross. Ik heb het programma verschillende keren bekeken, maar zijn ‘prachtige Britse humor’ is mij volledig ontgaan. Wellicht komt dat door mijn gebrekkige Engels, maar het kan ook komen doordat Britse humor tegenwoordig wel erg voorspelbaar is. Liefhebbers weten dat je voor echte humor tegenwoordig in – jawel – de Verenigde Staten moet zijn. In series als The Sopranos en Six Feet Under wordt komedie op sublieme wijze gemixt met drama en goed acteerwerk. Deze series zijn juist grappig omdat de komedie er niet dik boven op ligt, maar uit het dagelijkse leven van respectievelijk maffiabaas Toni Soprano of het begrafenisondernemergezin uit Six Feet Under voortvloeit. Uiteraard kan Jonathan Ross als presentator van een programma niet concurreren met een goed uitgewerkt script met diepere lagen, maar het is toch triest dat zijn quasi-grappige opmerkingen het niveau van Nederlandse filmprogramma-presentatoren als Rene Mioch maar moeizaam ontstijgen. Het enige vermakelijke aan Ross is zijn zwarte stropdas met rode stippen.

Nooit ondeugend

Wat het programma echter zo saai maakt is het format. Alle filmprogramma’s (Brits, Nederlands of Swahili) hebben altijd hetzelfde stramien. De presentator, die in een studio zit of over een festivalletje loopt, moet een aantal onderdelen van het programma aan elkaar praten. Te beginnen met een overzicht van de meest succesvolle films van het moment, daarna een weinigzeggend interview met een acteur of actrice die veel te veel zegt en tot slot een blokje allang bekende beelden uit films die binnenkort uitkomen. De programma’s zijn nooit ondeugend, jagen niet op onthullingen, maar lopen netjes aan de leiband van de productiemaatschappijen.

Korte termijn

Goed, om dan ook meteen Jans vraag maar te beantwoorden: Film 2003 kan ook in Nederland succesvol zijn. Sterker nog: het programma bestaat al lang in Nederland, alleen heet het hier anders. Ik geloof trouwens wel dat Jan een punt heeft als hij zegt dat in Engeland vaak betere programma’s dan in Nederland worden gemaakt. Dat komt vooral doordat zenders in Nederland te veel naar successen op korte termijn jagen. Nieuwe programma’s moeten meteen scoren en krijgen niet de tijd om zich te ontwikkelen. De BBC gunt programma’s die tijd wel: als het eerste seizoen niet goed loopt, worden de fouten eruit gefilterd, opdat het tweede seizoen wel succesvol wordt. Het commerciële Amerikaanse netwerk HBO bewijst zelfs dat met deze manier van televisie maken ook winst kan worden gemaakt. Miljoenen mensen over heel de wereld kijken naar HBO-programma’s als Sex and the City en Six Feet Under.

Eendagsvlieg

Maar gelukkig kent ook de Nederlandse televisie vele mooie programma’s. Vrijdag zal Jan mijn favoriet ontdekken: Single Luck. Hierin worden bands/artiesten die maar één hit hebben gehad geportretteerd. Mooie televisie over vergeten muziek. En Jan, zeg eens eerlijk: wat is jouw favoriete muzikale eendagsvlieg?

Single Luck: Vrijdag, Nederland 3, 20.05-20.35