Linda als echte actrice

De populaire debuutroman van Saskia Noort, Terug naar de kust, is verfilmd, met Linda de Mol in de hoofdrol. De Mol kan best aardig acteren, maar toch blijft de vraag hoe goed de film had kunnen worden met een ‘echte’ actrice.

Maria (Linda de Mol) is zwanger van haar depressieve, aan alcohol verslaafde vriend (Daan Schuurmans). Vanaf het moment dat ze een abortus ondergaat, wordt ze bedreigd door iemand die haar afschuwelijke foto’s van geaborteerde foetussen opstuurt. Als haar huis in rook opgaat en iedereen denkt dat ze het vuur zelf heeft aangestoken, reist Maria met haar kinderen naar haar geboortehuis aan de kust. Daar komen steeds meer herinneringen aan haar geesteszieke moeder bovendrijven. Is ze zelf ook gek of toch niet?

Perfecte locatie

Eerst het goede nieuws: in een aantal opzichten is de film beter dan het boek. Noorts proza heeft vaak te lijden onder ‘uitleggerigheid’. Waar het bij veel boekverfilmingen problematisch is om de gedachten van de hoofdpersoon in beelden te vatten, is in Terug naar de kust een verademing dat de vertelstem van Maria achterwege blijft. Het verhaal is duidelijk genoeg en wordt alleen maar sterker als de plot niet wordt verteld, maar simpelweg getoond wordt. Eén verdachte uit het boek is terecht geschrapt. De locatie: een groot, eenzaam huis aan de Noordzee, is perfect gekozen. Ook hier geldt: één beeld zegt meer dan duizend woorden.

Dan het mindere nieuws: gek genoeg heeft scenarioschrijver Lex Wertwijn niet geprofiteerd van Noorts talent voor het schrijven van realistische dialogen. De teksten klinken uit de mond van de acteurs soms onnatuurlijk, zoals in een flashback, waarin Maria’s zusje Ans uit het niets zegt dat zij het niet erg vindt om voor hun oude vader te zorgen. De scène was veel sterker geweest zonder die onwaarschijnlijke zin – de meisjes zouden zoiets eerder besproken hebben. De flashbacks, in stemmig sepia, zijn tè, alsof ze uit een andere film komen die zich heel lang geleden afspeelt. Wertwijn wijkt ook onterecht van het boek af als hij Maria’s nieuwe geliefde laat leven, terwijl deze in het boek wordt vermoord. Een sympathieke geste, maar wel één die de geloofwaardigheid van het plot (ook al) niet ten goede komt.  

Best aardige actrice

De rol van Maria, een onaangepaste vrouw die zich afvraagt of ze gek is zonder het te weten, is een uitdaging voor elke actrice. Linda de Mol heeft in Ellis in Glamourland laten zien dat ze een leuk typetje neer kan zetten en in Gooische vrouwen dat ze ook met emoties overweg kan. Maria is veruit haar meest veeleisende rol tot nu toe. Ze slaat zich er best aardig doorheen, maar de vraag blijft hoe goed de film had kunnen worden met een minder bekende, betere actrice. Voor de rest klopt namelijk vrijwel alles: de locatie, de filmbeelden, de montage, het kraakheldere geluid en de spannende muziek. De Mol wordt omringd door topacteurs als Pierre Bokma en Ariane Schluter. Het was interessant geweest om te zien wat bijvoorbeeld die laatste met de rol van Maria had kunnen doen.