Film / Films

Hangbuik en onderkin bij sympatieke accordeonist

recensie: Schultze Gets The Blues

In het voormalig Oost-Duitsland was grauwheid troef en leek mooi weer iets wat in landen over de grens gebeurde. De bewoners van Oost Duitsland mochten nooit over die grens. Ze hadden een saai bestaan en de regelmaat voorkwam gekte. Tegen beter weten in, onwetend zijn, dat was belangrijk. Regelmaat en onwetendheid als ankers in een leven dat bestond uit werk, onvoldoende salaris en geen mogelijkheden om iets van de wereld te zien. In de film Schultze Gets The Blues gunt regisseur Michael Schorr de kijker een blik in die verdwenen wereld.

~

Schultze is een vijftiger, heeft weinig of geen opleiding en werkt in een kalimijn. Hij woont eenvoudig, drinkt bier met vrienden en vist en schaakt. Schultze, een prachtige rol van theateracteur Horst Krause, leidt een overzichtelijk leven. Hij heeft een klein streepje voor op veel van zijn dorpsgenoten. Hij speelt accordeon en doet dat graag in het buurthuis om de bejaarden te vermaken.

Zydeco

~

Het leven van deze wat simpele ziel neemt een dramatische wending als de kalimijn wordt gesloten. Schultze komt bijna om in de vrije tijd, krijgt het financieel moeilijk en probeert zijn tijd te vullen met het flesje bier, de hengel en het schaakbord. Een tweede belangrijke gebeurtenis wordt Schultze aangereikt nadat hij een radioprogramma heeft beluisterd. Hij hoort een zydeco-nummer, muziek uit het zompige zuiden van Amerika en besluit dit te gaan spelen. Het kost even moeite om de tweekwartsmaat van de hem bekende polka los te laten, maar na wat oefenen lukt het hem. Zijn nieuwe muziek stuit aanvankelijk op verzet van o.a. de bejaarden, maar wordt later omarmd door zijn dorpsgenoten. Schultze mag zelfs naar een festival in Texas, treedt op met succes en ziet iets van de wereld.

Buik

Regisseur Michael Schorr debuteert met deze film. Vóór Schultze had hij vooral documentaires gemaakt, waardoor hij veel met amateurs werkte en het beeld in veel gevallen belangrijker was dan de tekst. Schultze is zwijgzaam, vist, schaakt en speelt een deuntje op zijn accordeon. Schorr lijkt aan het begin van de film moeite te hebben met de overstap van documentaire naar speelfilm, maar nadat de hoofdpersoon wordt geraakt door de nieuwe muziek en de reis naar Texas onderneemt, wint de film aan stijl. Schultze blijkt niet alleen maar zwijgzaam en verandert van grauwe mijnarbeider in een soort antiheld met buik en onderkin.

Antiheld

Schultze Gets The Blues is het tegendeel van een grote commerciële Hollywoodfilm. Alledaagse scènes worden in beeld gebracht, verrassingen zijn uit den boze, vriendschap is weinig diepgravend en de contacten zijn op basis van gemeenschappelijke interesse. Zodra Schultze tot leven komt, krijgen ook zijn dorpsgenoten meer kleur en inhoud. Regisseur Schorr heeft een portret willen maken van eenvoudige mijnwerkers in Oost-Duitsland en is daarin geslaagd. Hij geeft de bezoeker van zijn film ruimschoots de tijd om kennis te maken met de antiheld Schultze en hem in het hart te sluiten.

Onderkin

Met deze ene filmrol zal Horst Krause voor altijd bewaard blijven als (anti-)held met overgewicht en onderkin. Hij speelt een vriendelijke en zwijgzame amateur-muzikant, die langzaam de sympathie van de kijker wint. Schultze is een authentieke figuur. Het zou goed zijn als regisseur Michael Schorr over enkele jaren gewoon weer een paar dagen met de camera naar het dorp afreist om te zien hoe het ‘onze’ held is vergaan.