Film / Films

Verboden liefde

recensie: Ae Fond Kiss...

Sommige filmmakers hebben, net als andere kunstenaars, een politieke agenda. Ze filmen keer op keer over dezelfde maatschappelijke thema’s, en doen dat met een vaak niet afnemende bevlogenheid. Ken Loach is zo iemand. De Britse filmmaker, al sinds het eind van de jaren 60 actief, is de ongekroonde koning van het sociaal-realistisch drama. In zijn films zie je ze nog: van die typische Britse achterstandwijken, met kleine arbeidershuisjes waarin probleemgezinnen wonen met werkloze, drinkende vaders en kinderen die op het slechte pad raken. Steevast krijgen ze de sympathie van Loach. De regisseur maakt over hen warme, menselijke films die de kijker naar de keel grijpen.

~

In navolging van zijn collega Stephen Frears, die met Dirty Pretty Things (2003) een film over hetzelfde onderwerp maakte, ontfermt Loach zich in Ae Fond Kiss… over de ‘onmogelijke’ liefdes tussen twee mensen met een verschillend geloof. Een problematiek die opnieuw actueel is geworden door de vele islamitische immigranten die West-Europa binnenkomen. Vroeger zei men over een relatie tussen een katholiek en een protestant: “Twee geloven op één kussen, daar slaapt de duivel tussen.” Nu gaat dat spreekwoord op voor een relatie tussen christenen en moslims.

Muziek en religie

~

In Ae Fond Kiss… zijn dat de twintigers Roisin, die muziekles geeft op een katholieke school en Casim, die werkt als deejay in hippe clubs. De liefde voor elkaar en hun muziek is niet het enige dat hen bindt. Hij moet van zijn familie binnenkort trouwen met zijn Pakistaanse nichtje, zij wordt ontslagen omdat ze samenwoont met een islamitische man en voor de kerk nog altijd getrouwd is met haar vorige partner. Het geloof zit hun relatie in de weg.

Duivels dilemma

Het knappe van Ae Fond Kiss… is dat Loach, ondanks de stereotiepe karakters in zijn film, een genuanceerd beeld geeft van zo’n verboden liefde. Dat blijkt uit het feit dat niet alleen Casim problemen krijgt met zijn geloof, maar ook doordat begrijpelijk wordt hoe het in een meer collectivistische gezinscultuur werkt. Casim staat voor een duivels dilemma: zijn hart volgen en bij Roisin blijven, of zijn familie niet teleurstellen en trouwen. Logisch dat hij die knoop niet zomaar door kan hakken. Logisch ook dat zijn ouders niet zomaar kunnen accepteren dat hun zoon niet de eeuwenoude tradities volgt. Logisch dat Casims zus Roisin opzoekt om haar te smeken hem te verlaten, in naam van hun familie.

Partij kiezen

Het maakt Loach’ film er alleen maar aangrijpender op. Je wordt niet gedwongen partij te kiezen, sterker nog, je kúnt geen partij kiezen omdat je voor beide partijen begrip hebt. Tegelijkertijd is de liefde van Casim en Roisin zo intens dat je hen niets anders gunt dan samen blijven. De enige die in Ae Fond Kiss… niet op begrip hoeft te rekenen is de bisschop die weigert Roisins brief voor een vaste aanstelling op school te ondertekenen. Hier rekent Loach af met de conservatieve krachten in eigen land, en laat hij ondubbelzinnig zien dat ook de westerse wereld haar geloofsdogma’s nog altijd niet van zich af heeft geschud.