Film / Films

Krankzinnige daden in perspectief

recensie: Paradise Now

Het is altijd gevaarlijk om een film te maken over een concrete politieke problematiek, aangezien zo’n film al snel dreigt uit te monden in propaganda. Met zijn alom geprezen Paradise Now heeft de Palestijns-Nederlandse regisseur Hany Abu-Assad dit gevaar gelukkig weten te omzeilen.

~

De film schetst een overtuigend maar ingetogen portret van Said en Khaled, twee gewone jongens die op het punt staan om zichzelf voor de goede zaak op te blazen. Ondanks het beladen onderwerp ontbreekt in Paradise Now elke vorm van pathos. De alledaagsheid van het leven wordt benadrukt. We zien hoe Said en Khaled ruzie maken met een klant, samen een waterpijpje roken en flirten met een meisje. Dit zijn geen fanatieke gekken of gehersenspoelde radicalen. Hun leven verschilt in vrijwel niets van dat van honderden andere jongens. Alleen de bezetting van de Israëli’s maakt hun situaties anders. Deze bezetting is niet alleen onaangenaam, maar ook vernederend. Ze voelen zich er impotent door. Said nog meer dan zijn vriend, want zijn vader was een collaborateur.

Tragiek

In Paradise Now worden de zelfmoordaanslagen niet goedgekeurd, maar er wordt wel een poging gedaan om deze schijnbaar krankzinnige daden in een perspectief te plaatsen. We zien hoe de hoofdpersonen twijfelen over de rechtvaardigheid en wenselijkheid van hun missie. Verder blijkt dat hun eigen kamp hen niet eens vertouwt. De gordel met bommen die ze moeten dragen wordt zo bevestigd dat hij niet zomaar verwijderd kan worden, zonder daarmee de bommen tot ontploffing te brengen. De tragiek van jongens als Said en Khaled is dat de enige uitweg die ze nog zien – gewelddadige zelfmoordaanslagen – de situatie van de achterblijvers alleen maar verergert, aangezien die aanslagen de Israëli’s in feite een legitimatie verschaffen voor het voortzetten van de bezetting.

~

Paradise Now werd voor een groot deel in bezet Palestijns gebied opgenomen, wat de nodige problemen opleverde. In een interview (als extra aan deze dvd toegevoegd) vertelt Abu-Assad dat hij ernstig werd tegenwerkt door de Israëli’s, die bang waren dat hij het terrorisme goed zou praten. Daarnaast waren ook bepaalde Palestijnse fracties niet blij met zijn komst, aangezien ze vreesden dat zijn film de goede zaak geen goed zou doen. Andere extra’s bij deze dvd zijn een interview met Lubna Azabal en een overbodige making of, waarin wat lukrake shots van de opnames in Israël te zien zijn.

Lees hier onze recensie van de bioscooppremière.