Russische cineast brengt opnieuw existentiële thema’s tot leven

De film handelt over Elena, een verzorgster, die een relatie heeft met de oudere Volodya, een zeer vermogende man. Elena heeft in haar vorige huwelijk een zoon gekregen, die in armoede leeft. Daarnaast wil ze voorkomen dat haar zoon (Sergey) in het leger gaat, en hier is veel geld voor nodig. Dit levert de verwachte relatieperikelen op, temeer omdat de belevingswerelden van Elena en Volodya op deze manier met elkaar in conflict komen. Volodya behorende tot de selfmade rich man, kan namelijk niet aanzien hoe Sergey een potje van zijn leven maakt. De stereotypen waarin deze personages worden gebracht, dwingt de kijker een keuze te maken. De psychologische diepgang die eerdere karakters in Zvyagintsev’s films zo typeerden blijft hier opvallend oppervlakkig. We zien Sergey drinkend, rokend en gamend zijn uren slijten in een aftandse flat met een uitzicht op grauwe Sovjet flats in verregaande staat van ontbinding.

De film start met een onhebbelijkheid die arthouse-cinema kenmerkt, namelijk het minutieus in beeld brengen van handelingen die weinig tot niets aan het verhaal toevoegen. Er zijn cineasten, Béla Tarr en Sharunas Bartas schieten me te binnen, die dit op zo’n manier in beeld brengen, dat dit wel fascineert. De meeste regisseurs gaan helaas mank op dit vlak, zo ook Zvyagintsev. Misschien is het zijn conservatisme, dat wel in zijn plattelandsfilms werkt, maar niet in een stadsdrama. Dit strakke en fantasieloze stads landschap spreekt in dit geval niet tot de verbeelding. Al snel dringt zich een gevoel van een gebrek aan het verhaal op. Zeker, wanneer het uitbeelden van allerhande handelingen de gehele film doorgaan. Wat maakt dat de ene regisseur de kijker hierin mee kan nemen en de andere niet? Dit is een interessante vraag!

De vrouwelijke personages spelen een belangrijke rol in deze film. Naast Elena is er de dochter van Volodya, Katya genaamd. Zij is neergezet als een hedonistische vrouw. Het leven gaat haar voor de wind en ze maakt zich niet zo druk om haar ontbrekende moraal. Elena stelt zich ogenschijnlijk afhankelijk op ten opzichte van Volodya, maar zij blijkt op eigen wijze haar weg te vinden. Daarnaast vertegenwoordigen Elena en Katya twee verschillende generaties die met elkaar in conflict zijn. Waarover Volodya geen macht heeft. Dit wordt treffend door Katya’s gedrag en redenaties in beeld gebracht: “Rotte genen geven rotte kinderen”. Dit gegeven staat symbool voor de staat waarin Rusland op dit moment verkeert. De staat die moeilijk bij machte is om de corruptie te bestrijden en zelf eveneens corrupt is. Volgens de regisseur een thema dat zich in alle tijden en samenlevingen voordoet.